به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، اگر تعریف ما از اجتماعی شدن یا جامعه پذیری نوعی از کنش‌های اجتماعی باشد؛ بنابراین افراد برای حضور در گروه‌ها یا اجتماع باید برخی آموزه‌های خاص را یاد بگیرند. از جمله این موارد می‌توان به تعیین و رعایت هنجارها، ارزش‌های دینی و اجتماعی و نحوه تعاملات با سایرین اشاره کرد.
خانواده، مدارس و دانشگاه‌ها از جمله اماکنی هستند که فضا را برای پاسخ به جامعه‌پذیری دانشجویان مهیا کرده و به آنها پذیرفتن نظرهای مخالف یا ایجاد فرصت برای رشد و تکامل را یاد می‌دهند. بنابراین دانشجویان توسط ساختارهای فرهنگی دانشگاه یا عضویت در تشکل‌های دانشجویی یا فعالیت فوق برنامه، جامعه‌پذیری را فرا می‌گیرند.
رکود و کم کاری فعالیت جنبش دانشجویی به علت دوران کرونا و سیاسی کاری برخی از تشکل‌ها از یک سو و ناآرامی و برهم خوردن نظم دانشگاه‌ها از سوی دیگر، منجر شده است برخی مسئولان از عملکرد جریان‌های دانشجویی انتقاد کنند. چندی پیش بود که عبدالحسین کلانتری معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در این باره اعلام کرد: «دانشگاه همواره منشا پویایی، تحولات و تغییرات بوده و برای ما که در دانشگاه هستیم این اتفاقات اخیر، اتفاق ویژه‌ای نیست. از سوی دیگر درست است که بعضا هنجار شکنی‌ها و کنش‌هایی خارج از رویه‌های قانونی صورت گرفته؛ اما وقتی به کلیت ماجرا نگاه می‌کنیم تا آنجا که در چارچوب قانون بوده، یک امر را بدیهی است. البته مواردی خارج از روال عادی صورت گرفته که اختلالات و مشکلاتی را ایجاد کرده است. قاعدتا این‌ها را متاثر از ضعف تشکل‌ها و ضعف برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی دانشگاه می‌دانیم که فرآیند جامعه پذیری سیاسی و تربیتی را در دانشگاه دچار اختلال کرده که امیدواریم با همکاری دانشجویان مرتفع شود.»
در این میان برخی از کارشناسان، استادان دانشگاه و فعالان جریان دانشجویی عقیده‌ای مخالف معاون فرهنگی وزارت علوم دارند. ایسکانیوز در ادامه به بررسی موضع این افراد پرداخته است:
نسل جدید توسط مسئولان درک نشده‌اند
امیر محمد کولانی دبیر کل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان یکی از این منتقدان اظهارات اخبر معاون فرهنگی وزارت علوم درباره ضعف تشکل‌های دانشجویی است. وی در این باره به ایسکانیوز می‌گوید: «نهادهای مختلفی در رخ دادن این حوادث دخیل هستند. مثلا برخی مسئولان سیستم آموزش عالی برای پرورش شخصیت و هویت دانشجویی، سرمایه‌گذاری یا سیاست گذاری انجام نداده‌اند؛ چون در حال حاضر نیروهای غیرمتخصص و ناکارآمد به عنوان رئیس یا معاون فرهنگی_دانشجویی در دانشگاه‌ها فعالیت دارند.»
به اعتقاد وی، در حال حاضر شرایط به گونه‌ای است که اگر گروههای دانشجویی را محدود کنیم جامعه پذیری دانشجویان محدود میشود و اگر فضا را کاملا آزاد بگذاریم، فشار احزاب به دانشگاه‌ها سرریز خواهد شد. با وجود این تفاسیر چگونه می‌توان به جریان دانشجویی نقد وارد کرد و ضعف عملکرد آنها را مقصر اصلی اغتشاشات در دانشگاه‌ها معرفی کرد؟
همچنین در این باره علی فتحی آشتیانی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله با دبیر کل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، هم عقیده بوده و بر این باور است که نمی‌توان گفت دانشجویان فعلی یا جریان دانشجویی جامعه پذیر نبوده و بیشتر جامعه گریز هستند. همچنین وی در این باره به ایسکانیوز می‌گوید: اگر دانشجویان اندک و اقلیتی که برخی از حوادث تلخ در دانشگاه‌ها را رقم زده‌اند را از کل دانشجویان جدا کنیم، به عقیده من دانشجویان و نسل فعلی نسبت به نسل‌های گذشته بسیار باهوش‌تر، مسئولیت پذیر تر و جامعه‌پذیرتر هستند.
تشکل‌های دانشجویی ضعیف شده‌اند؟
محمد صالح ترکمان دبیر اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی بر این باور است که انداختن تمام تقصیرها بر گردن دانشجویان یا تنها انتظار داشتن تنها از تشکل‌های دانشجویی، تفکری نادرست بوده و یک فانتزی ذهنی است.
وی با قاطعیت به ایسکانیوز می‌گوید: «این تفکر معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ابتدایی‌ترین و ساده انگارانه ترین پاسخی است که برای علت وقوع حوادث اخیر در دانشگاه‌ها می‌توان ارائه داد. اگر فردی بگوید که تشکل‌های دانشجویی کم کاری کردند، در واقع تمام عوامل تاثیرگذار در جامعه را کنار گذاشته و یک اکولاریم و یک بازیگر به نام جریان دانشجویی را در نظر گرفته است که این تعقیل کردن موضوع خواهد بود.»
البته ترکمان معتقد است که بسیاری در زمینه ضعیف شدن جریان دانشجویی در دهه گذشته اتفاق نظر دارند؛ اما باید پرسید که چه عوامل یا جریانی باعث شدند تا تشکل‌ها ضعیف شوند و نتواند وظیفه جامعه پذیری خود را به صورت صحیح ایفا کنند.
دانشگاه؛ مشتقی از جامعه است
رضا آقایی معاون مطالبه‌گری شورای هماهنگی بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است که اتفاقات اخیر دانشگاه‌ها را نمی‌توان به صورت مطلق ناشی از علمکرد و ناکارآمدی جریان دانشجویی یا ضعف اثرگذرای آنها در جامعه یا سایر دانشجویان دانست؛ بلکه آنها سهم بسیار جزئی در وقوع این حوادث دارند.
وی در این باره به ایسکانیوز می‌گوید: «مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا برخی از مسئولان دانشگاهی که اعتقاد دارند اغتشاشات اخیر به علت ضعف تشکل‌ها در جامعه پذیری رخ داده است، نقش دانشگاه‌ها را در نظر نمی‌گیرند. همچنین نمی‌دانند که دانشگاه‌ها مشتقی از جامعه بوده و این جامعه است که بر محیط دانشگاه‌ها اثر می‌گذارد.»
متاسفانه سال‌هاست که «فرار رو به جلو» یا «مقصر کردن یکدیگر» تبدیل به رویه‌ای ثابت و جا افتاده بین مسئولان شده است. موضوعی که تنها صورت مسئله را پاک می‌کند و سوال‌ها را بی‌جواب می‌گذارد. این رویه در ناآرامی‌ها دانشگاه‌ها نیز وجود دارد؛ مانند معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تقصیر را گردن کم کاری در جامعه پذیری جریان دانشجوی می‌داند و جنبش دانشجویی مسئولان را به عنوان مقصر اصلی عنوان می‌کنند.
انتهای پیام/
نظر شما