به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، نمیدانم این وضعیت در تمامی دبیرستانهای کشور وجود داشت یا تنها در دبیرستان ما وجود داشت، منظورم برخوردهای معلمان و پرسنل مدرسه با دانشآموزان رشتههای مختلف بود. بگذارید با یک خاطره ماجرا را برایتان تعریف کنم، در دبیرستان ما زمانی که خانم مدیر معدل کارنامه ترم اول دبیرستانمان را میدید، شاگرد زرنگها را دعوت میکرد تا با او چای بخورند و سعی میکرد به آنها نزدیکتر شود. در راهرو به محض دیدن شاگرد زرنگها گل از گلش میشکفت و حسابی با آنها خوش و بش میکرد، به جکهایشان میخندید و غیره.
گویا خانم مدیر خدابیامرزمان معتقد بود که این رفتار باعث میشود تا باقی دانشآموزانی که درس خواندنشان چنگی به دل نمیزد به خودشان بیایند و کمی درس بخوانند تا بتوانند وارد گروه سوگولیها شوند. وقت انتخاب رشته کمی اوضاع فرق میکرد، اگر سوگولیهایش در رشته ریاضی درس میخواندند و در کلاس را میشکستند یا با پرتاب گچ جنگ جهانی سوم در کلاس راه میانداختند عین خیالش هم نبود اما فقط کافی بود کمی صدای دانشآموزان علوم انسانی از حد معمول بالاتر میرفت، آن وقت بود که «انسانیها» مجبور بودند یک ساعتی به نصیحتهای خانم مدیر در زمینه نظم، انضباط و حتی فواید سکوت گوش دهند.
خاطرهای که در فوق به آن اشاره شد عین واقعیت است و ساخته ذهن من خبرنگار نیست. کم نیستند افرادی که نگاههایی مشابه خانم مدیر دارند. کم نیستند والدینی که رشتههای ریاضی و تجربی را تافته جدا بافته میبینند و میگویند رشته انسانی برای تنبلهاست، پول ساز نیست و غیره.
تا کنون به این موضوع فکر کردهاید که این نگاهی متمایزی که در جامعه نسبت به رشتهها و مشاغل مختلف وجود داشته باشد، از کجا آمده است؟ برای پاسخ به این سوال با ادامه گزارش ما همراه باشید.
رشتههای مرتبط با علوم انسانی باید در مدارس تقویت شود
نمیتوان کتمان کرد، پای سیاستگذاریهای آموزشی ما لنگ میزند؛ از مدرسه بگیر تا کنکور و دانشگاه. از کودکی در گوشمان خواندهاند که پزشکی خوب است، پولی که از مهندسی به جیب میزنی حسابی چرب و نرم است. زمانی که دانشآموزان دست چپ و راست را از یکدیگر تشخیص میدهند، تحصیل در رشتههای پزشکی و مهندسی را مدینه فاضله خود در نظر میگیرند و برای درسخواندن در این رشتهها از همان سالهای اولیه تحصیل حسابی نقشه میریزند.
میر حمایت میرزاده سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی معتقد است که رشتههای مرتبط با علوم انسانی باید در مدارس تقویت شود. به اعتقاد وی، زمانی که در آزمونهای مدارس خاص مانند تیز هوشان دروس مربوط به علوم انسانی هیچ امتیازی نداشته باشد شاهد کاهش استقبال در رشته علوم انسانی خواهیم بود.
سخنگوی کمیسیون آموزش معتقد است زمانی که مدارس تیزهوشان در کشور بیش از 20 سال در راستای رشتههای تجربی و ریاضی فعالیت کنند و رشته انسانی برای آنها وجود نداشته باشد، طبیعتا میزان تقاضا در این رشتهها کاهش پیدا خواهد کرد.
وی در این باره به ایسکانیوز گفت: متاسفانه رشتههای علوم انسانی در آزمونها فاقد امتیازات لازم هستند، همچنین اعتقاد عموم افراد جامعه بر آن است که افراد تیزهوش از رشتههای ریاضی و تجربی فارغ التحصیل شدهاند، یا پزشک شده اند یا به عنوان یک مهندس به فعالیت میپردازند، در این میان طبیعتا رشتههای علوم انسانی آن طور که باید از جایگاه مناسبی برخوردار نخواهد بود.
سیاستهای آموزشی غلط، دلیل کاهش نابغههای حوزه علوم انسانی
در راستای بحثی که چند سطر پیش به آن اشاره شد، کارن خانلری عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامینیز معتقد است سیاستهای آموزشی ما صحیح نیست. به اعتقاد وی این سیاستها منجر شده است تا در حوزه علوم انسانی نابغه چندانی نداشته باشیم.
به اعتقاد وی، بسیاری از کشورهای دنیا فرض میکنند که اگر یک پزشک در زندگی تخصصی خود دچار اشتباه شود، میتواند منجر به مرگ یک یا 2 نفر شود و پس از آن نیز از تکرار این اشتباه جلوگیری خواهد شد. در صورتی که مهندسی دچار اشتباه شود، طبیعتا گروهی از مردم در خطر خواهند بود اما اگر یک فیلسوف، سیاستمدار یا فردی که در حوزه علوم انسانی مشغول به فعالیت است دچار اشتباه شود، نسلها را به خطر خواهد انداخت. این طرز تلقی منجر به آن شده است که بهترین دانش آموزان آنها به سمت علوم انسانی کانالیزه شوند زیرا رشتههای علوم انسانی در کشورهای دنیا از اهمیت بیشتری برخوردار است.
علوم انسانی حیطهای از کشور و مملکت ما است
طبیعتا اگر از یک کودک بپرسید در آینده میخواهی چه کاره شوی؟ بدون تردید میگوید دکتر یا مهندس. کمتر کسی است که بگوید دوست دارد وکیل، مشاور، روانشناس یا حسابدار شود. خانلری در این باره میگوید: دانشجویان برخی از کشورهای دیگر نیز بیشتر به سمت علوم مهندسی و پزشکی جذب میشوند زیرا خطری که از جانب آنها میتواند از دیدگاه تخصصی وجود داشته باشد شامل حال گروه محدودی از جامعه خواهدشد.
نمیتوان اهمیت علوم مهندسی و پزشکی را کتمان کرد، اما لازم است به حوزه علوم انسانی بیشتر تاکید شود. مقام معظم رهبری نیز بارها بر اهمیت این حوزه تاکید کرده و در این زمینه توضیحات مبسوطی را نیز ارائه دادهاند. به اعتقاد خانلری، جامعه طی چند دهه اخیر توجه کمتری به حوزه علوم انسانی داشته است. علوم انسانی حیطهای از کشور و مملکت ما است، در صورتی که پیشرفت و دستاوردی در این حوزه وجود نداشته باشد، کشور ما خسارات جبران ناپذیری را متحمل خواهدشد. در این راستا باید به شهروندان اهمیت حوزه علوم انسانی را آموزش دهیم.
رشتههای علوم انسانی فاقد شان اجتماعی لازم در مقایسه با رشتههای مهندسی یا پزشکی هستند
همانطور که پیشتر به آن اشاره شد، موضوع عدم توجه کافی به رشتههای علوم انسانی از مدارس آغاز میشود و در برخوردهای اجتماعی افراد نیز نمود پیدا میکند، حتما میپرسید چگونه؟ در جامعه به محض اینکه فردی از دانشگاه فارغالتحصیل شده باشد وی را خانم مهندس یا آقای دکتر اما در رشتههای علوم انسانی کلمات این چنینی کاربرد کمتری دارد.
میرحمایت میرزاده عضو کمیسیون آموزش معتقد است در چنین شرایطی ممکن فردی در رشتههای مهندسی تا مقطع کارشناسی درس خوانده باشد و عموم افراد جامعه وی را مهندس خطاب کند اما فردی از مقطع کارشناسی ارشد و رشتههای علوم انسانی فارغالتحصیل شده باشد، اما عموم جامعه از چنین عناوینی برای خطاب کردنش استفاده نکردهاند، به طور کلی میتوان گفت رشتههای علوم انسانی فاقد شان اجتماعی لازم در مقایسه با رشتههای مهندسی یا پزشکی هستند.
چه باید کرد؟
با توجه به بحثهایی که پیشتر به آن اشاره شد، گام نخست تحول در سیاستهای آموزشی علوم انسانی باید از مدارس آغاز شود. همان اندازهای که به دروسی مانند ریاضی، علوم تجربی و غیره اهمیت داده میشود باید برای به دروسی مانند هنر، فارسی، عربی نیز اهمیت داد.
از سوی دیگر در اذهان عمومی مردم جامعه و حتی رسانهها اینگونه جا افتاده است که افراد تیزهوش جامعه بیشتر از گروههای تجربی و ریاضی هستند، طبیعتا با وجود چنین دیدگاههایی علوم انسانی از وضعیت مطلوبی برخوردار نخواهد بود، به نوعی میتوان گفت خود ما این چنین شرایطی را برای رشتههای علوم انسانی به وجود آوردهایم که باید در راستای رفع این مشکلات تلاش کنیم.
از سوی دیگر رشته علوم انسانی در سیاستهای آموزشی ما مورد اجحاف واقع شده است،حتی در آزمونها نیز امتیاز بیشتری برای پاسخگویی به دروس فیزیک، ریاضی و شیمی در نظر گرفته میشود این در حالی است که امتیاز دروسی مانند ادبیات، تاریخ، اجتماعی و غیره در آزمونها کمتر است. زمانی که در آزمونهای مختلف ضریبهای ریاضی و فیزیک بیشتر از دروس مرتبط با علوم انسانی است چنین تعبیر میشود که دروس علوم انسانی فاقد اهمیت لازم است. در این راستا باید امتیازی مساوی برای دروس تجربی، ریاضی و علوم انسانی در نظر گرفت.
انتهای پیام/