مجید صفارینیا، استاد روانشناسی اجتماعی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز با تاکید بر اینکه امتناع برخی از مردم از قرنطینه خانگی دلایل متعددی دارد، اظهار کرد: در روان شناسی سلامت نظریهای به نام «باور سلامتی» داریم، وقتی افراد باور سلامتی برایشان ایجاد نشود برایشان فرقی ندارد سفر بروند یا نه؟ مثلا بعضی افراد با اینکه می دانند سیگار برایشان مضر است ولی مصرف می کنند یا بیمار دیابتی با اینکه میداند مصرف قند یا خوردن بعضی مواد غذایی برایش خطرناک است ولی آن را مصرف میکند.
وی با اشاره به اینکه یکی از دلایل این نوع عملکرد، رفتارها و عادات خودکار انسان است، اظهار کرد: بر اساس نظریههای روانکاوی انسانها غالبا موجودات نا هوشیاری هستند و در تصمیمگیریهای روزمره از رفتارهای خودکار و عادات قبلی استفاده میکنند، ضمن اینکه قرنطینه خانگی چون آزادی انسان را سلب میکند؛ گاهی افراد واکنش روانی بیشتری از خود نشان میدهند و حوصله در خانه ماندن ندارند.
صفارینیا با بیان اینکه برخی افراد به دلیل مشکلات شخصیتی مثل خودشیفتگی، هنجارهای اجتماعی را کنار میگذارند، افزود: افراد دارای شخصیت ناهنجار و کسانی که اختلال شخصیت دارند از مشکلات ناسازگاری بیشتری برخوردارند. عدهای نیز همیشه در حال لذتطلبی هستند و به آینده فکر نمیکنند، گذشته نیز برای آنها تجربهای برای عبرت نیست؛ مثلا کسانی که با چهارشنبهسوری کیف میکنند، بدون توجه به عواقب آن، از آتش و ترقه لذت بردند.
این استاد روانشناسی اجتماعی، افسردگی اجتماعی برخی افراد را از دیگر دلایل امتناع از قرنطینه خانگی برشمرد و تصریح کرد: گاهی برای مردم جوامعی که سطح استانداردهای سلامت اجتماعی چون بیکاری، مشکلات اقتصادی، اعتیاد، ادراک فساد و مسائلی از این دست بالاست؛ پدیده افسردگی اجتماعی پیش میآید که موجب اهمالکاری اجتماعی و بیتفاوتی نسبت به حفظ جان خود و دیگران می شود.
وی عدم آموزش رفتارهای نوعدوستانه و داوطلبانه را از دیگر دلایل بروز این رفتارهای نادرست دانست و خاطرنشان کرد: سیستم آموزشی و تربیتی، همدلی، مهربانی، نوع دوستی و کمک به سایرین را به خوبی آموزش نمیدهد. البته ده ها دلیل دیگر نیز مانند مشکلات اقتصادی، فرهنگی و قومیتی هم وجود دارد که منجر به این سفرها و عدم همکاری میشود.
صفارینیا راهکار مقابله با این نوع رفتارها را اعمال مداخلات ساختاری توسط حکمرانی میداند و اظهار کرد: مثلا محدودیت تردد، جریمه و یا قرنطینه اجباری میتواند در کاهش این رفتارها موثر باشد، البته شاید چون این مداخلات هزینههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی زیادی دارد، خیلی جدی گرفته نشده است.
این روانشناس اجتماعی همچنین درباره ایجاد آرامش روانی یا ترساندن مردم برای مراقبت بیشتر در برابر ویروس کرونا گفت: هر دو مدل لازم است. برای گروهی از مردم پیامها باید متقاعدکننده، منطقی و آرامشبخش باشد و برای گروهی که آدمهای هیجانی هستند و قدرت حل مساله ندارند، پیامها باید ترسناک بوده و ایجاد اضطراب کند. در حال حاضر عملکرد و رفتار مردم نشان میدهد؛ بیش از نیمی از مردم موارد لازم را برای مقابله با کرونا به خوبی رعایت نمیکنند، در نتیجه ضروری است که پیامها در یک حدی ترسناک و حتی وحشت انگیز باشد تا گوش به زنگی آدمها باعث شود به این مساله توجه کنند، البته این پیامهای اضطرابآور نباید بیش از اندازه باشد که آرامش جامعه را برهم بزند.
انتهای پیام/