به گزارش خبرنگار گروه بینالملل ایسکانیوز، مجله خبری «نشنال اینترست» آمریکا در تحلیلی به قلم «آمیتای اتزیونی» منتشر شده، به بررسی چرایی انگیزه ایالات متحده آمریکا برای پرهیز از تقابل و ابراز تمایل با گفتگوی مجدد با ایران پرداخته است. وی در ابتدای مطلب خود با اشاره به آنچه «اقدامات بایدن» در خصوص احیای گفتگو با ایران خوانده شده است، آنها را نشانههایی معرفی میکند که از سوی ایران به عنوان «اشتیاق زیاد رییس جمهور جو بایدن برای اجتناب از درگیری و تمایل به گفتگو» برداشت شده است.
به اعتقاد این تحلیلگر آمریکایی، هر دو کشور علاقمند و البته نیازمند گفتگوهای مشترک هستند که البته به نتایج مشخصی نیز نخواهد رسید. مشروح استدلالهای این تحلیلگر آمریکایی به این شرح است:
ایالات متحده با ایران اختلاف دارند و هر یک به مواضع دیگری حمله میکنند. آیت الله خامنه ای، رهبر ایران گفته بود که قبل از اینکه ایران به تعهداتی که به عنوان بخشی از توافق هسته ای انجام داده برگردد، ایالات متحده باید همه تحریمها را در عمل لغو کند. رییس جمهور جو بایدن معتقد است تا زمانی که ایران غنی سازی اورانیوم را متوقف نکند، ایالات متحده تحریمهای ایران را لغو نخواهد کرد. در واقع، هر دو طرف به یک چیز علاقه زیادی دارند: اول در مورد گفتگو صحبت کنند و سپس در خصوص موارد دیگر مذاکره کنند.
ایالات متحده آمریکا متعهد است که اجازه ندهد ایران سلاح هسته ای تولید کند. در صورتی که تحریمها موثر واقع نشوند و ایران به غنی سازی هر چه بیشتر اورانیوم ادامه دهد که میتواند در مواد مورد نیاز در تولید سلاح هسته ای استفاده شود، لذا آمریکا مجبور به استفاده از زور برای جلوگیری از آن خواهد بود. [البته] دولت بایدن تمایلی به درگیر شدن در جنگ دیگری در خاورمیانه ندارد. در حال حاضر دولت با لیست بسیار طولانی چالشها از جمله مقابله با بیماری فراگیر [کووید 19] و احیای اقتصاد، توجه به تغییرات آب و هوایی و پاسخگویی به تقاضای عدالت اجتماعی روبرو است. اختصاص منابع به جنگ در خاورمیانه منابعی را که برای اهداف داخلی در دسترس هستند را کاهش میدهد. جنگهای افغانستان و عراق هزار میلیارد هزینه در بر داشت. مداخلات مسلحانه اخیر انجام شده توسط ایالات متحده منجر به خونریزیهای گسترده ای شده و ایالات متحده دیگر تمایلی به این اقدامات ندارد. مداخلات مذکور در عمل نشان داد که ایالات متحده در رابطه با حکومتهای فاسد که توجه چندانی به حقوق فردی ندارند و به طور فزاینده ای به ایران گرایش پیدا کرده اند، ضعیف است. به طور خلاصه، دولت بایدن دلایل محکمی دارد که میخواهد از جنگ با ایران جلوگیری کند.
چگونه غیرممکن را ممکن کنیم، چگونه از مواجهه با انتخاب سخت بین جنگ و نادیده گرفتن جاه طلبیهای هسته ای ایران جلوگیری کنیم؟ بیایید مذاکره کنیم و پیشرفت آن را گزارش کنیم و در مورد موضوعات دیگر هم صحبت کنیم.
دولت بایدن در هفتههای اول خود، اقدامات مختلفی را انجام داد که ایران آنها را نشانه ای میداند که وی بسیار مشتاق است تا از درگیری جلوگیری کند و به جای آن گفتگو کند. ایالات متحده آمریکا کمک به سعودیها در جنگ علیه حوثیها –نیروهای تحت حمایت ایران که به نوعی نیروهای نیابتی این کشور محسوب می شوند- را متوقف کرد. وی حوثیها را از لیست سازمانهای تروریستی خارج کرد.
بایدن، رابرت مالی را به عنوان نماینده ایران منصوب کرد. مالی به طور گسترده ای به عنوان طرفدار تعامل با گروهها و دولتها شناخته میشود؛ حتی کسانی که دشمن ایالات متحده و متحدان آن هستند. منتقدان وی ادعا میکنند که او بیش از حد با بازیگران خارجی از جمله ایران مهربان است. (او سال گذشته این ایده را مطرح کرد که ایالات متحده میتواند با برداشتن اعتراض خود مبنی بر دریافت وام مربوط به ویروس کرونا از صندوق بین المللی پول، ایران را به میز مذاکره بازگرداند).
ایالات متحده ناو هواپیمابر نیمیتز را از منطقه خارج کرد. دولت بایدن به گزارشات در خصوص فعالیتهای هسته ای اعلام نشده ایران یا حملات شبه نظامیان مورد حمایت ایران در عراق، پاسخی نداد. زمانی که بایدن اولین سخنرانی مهم خود در حوزه سیاست خارجی را از زمان روی کار آمدنش انجام داد، متعهد شد که با نقض حقوق بشر، استبداد و نابرابری در چین، روسیه، میانمار و جاهای دیگر مقابله کند و در صورت نیاز با رقبا همکاری کند. با این حال، ایران در لیست مذکور قرار نداشت. دولت بایدن اعلام کرده که در حال بازنگری بر معاملات تسلیحاتی با امارات متحده عربی است. امارات متحده عربی با مخالفان ایران متحد است. در پس هر یک از این اقدامات دلایل پیچیده ای وجود دارد، اما به هر حال احتمالا توسط ایران اینطور تفسیر شده که دولت بایدن بسیار مایل است تا از رویارویی جلوگیری کند و بنابراین حداقل برخی امتیازات را میدهد و مطمئناً مشتاق گفتگو و مذاکره است.
آنتونی بلینکن -وزیر امور خارجه جدید- به منظور آماده سازی افکار عمومی برای آنچه در آینده رخ خواهد داد، اظهار کرد: ایران در چند مورد از تعهداتش خارج شده است و طول خواهد کشید تا دوباره برای اجرای تعهداتش تصمیم بگیرد. ما نیز برای اینکه بتوانیم تایید کنیم که ایران به تعهداتش بازگشته به زمان نیاز داریم. علاوه بر این، تعهد دولت بایدن برای هماهنگی با اتحادیه اروپا و روسیه روند کار را کند و مواضع ایالات متحده را تعدیل خواهد کرد؛ زیرا این طرفها مشتاق تجارت با ایران هستند و نه مقابله با آن. فرید زکریا به بیان ساده در خصوص این موضوع گفت که موضع دولت بایدن مبنی بر اینکه قبل از بازگشت مجدد ایالات متحده به توافق هسته ای، ایران باید به تعهدات خود در توافقنامه برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پایبند باشد، تاکتیکی عمدتا برای جلوگیری از رویارویی با موضوع است. ایران دیده است که چه اتفاقی برای لیبی پس از کنار گذاشتن برنامه نوپای خود برای تولید سلاحهای کشتار جمعی افتاد؛ همچنین آنچه برای اوکراین اتفاق افتاد را دیده است که پس از دست کشیدن از برنامه هسته ای خود توسط روسیه مورد حمله قرار گرفت. هیچ یک از اینها با نسخه کره شمالی در عرصه جهانی قابل مقایسه نیست. جای تعجب نیست که ایران به دنبال توسعه هسته ای است؛ البته بدون اینکه خطر جنگ را متحمل شود.
ایران مشتاق لغو تحریمها است. این کشور میتواند امیدوار باشد که برخی از وعدههایی که احتمالا در جریان مذاکرات بدهد، دولت بایدن را از برخی تحریمهای آسیب رسان به اقتصادش راحت کند. بیش از همه، ایران مشتاق مذاکره برای خرید وقت است. برخی معتقدند که ایران تنها چند ماه با تولید یک بمب هسته ای فاصله دارد (هرچند که گزارش اخیر اطلاعاتی اسرائیل استدلال میکند که دو سال به طول خواهد انجامید). هیچ کس نمیتواند با اطمینان چنین پیش بینیهایی انجام دهد. با این حال، هر زمانی که در نظر گرفته شود، هر چند ماهی که برای [انجام] مذاکره بگذرد، به ایران اجازه میدهد تا به توسعه هسته ای خود نزدیک شود. ایران قبلاً نشان داده است که سیستمهای لازم [برای ساخت سلاح هسته ای] را در اختیار دارد. در سپتامبر 2019، هواپیماهای بدون سرنشین و موشکهای ایران، تجهیزات و مخازن ذخیره سازی بسیار خاص و ارزشمندی را در «بقیق» و «خریص» مورد اصابت قرار دادند که سایتهای مهم فرآوری نفت و میادین نفتی در عربستان سعودی محسوب میشوند. ایران در توسعه موشکهای خود آزاد است تا بتواند سلاح هسته ای حمل کند؛ زیرا موشکها تحت پوشش برجام و در دستور کار مذاکرات آینده نیستند.
پیش بینی کردن یک کار بسیار خطرناک است. چند نفر پیش بینی کردند که ترامپ در انتخابات 2016 پیروز خواهد شد؟ با این اوصاف، من پیش بینی میکنم که آمریکا و ایران شاهد مذاکرات طولانی مدت، با فراز و نشیبهای فراوان خواهند بود که مسئله را حل نمیکند. هر دو کشور به دلایل خاص خود علاقه زیادی به گفتگو دارند. یکی برای سرپوش گذاشتن بر بی عملی خود و دیگری برای توجیه اقدامات خود.
انتهای پیام/
نظر شما