به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، «از سربازی بگو!»؛ هشتگی که شاید این روزها آن را زیاد در فضای مجازی دیده باشید. هشتگی که نشانه کوچکی  از مطالبه میلیون‌ها جوان برای لغو سربازی اجباری است. برخلاف سال‌های گذشته، موضوع سربازی اجباری این روزها از زبان مسئولان و چهره‌های سرشناس نیز به دفعات متعدد تکرار می‌شود به طوری که در جریان مناظرات انتخاباتی نیز شاهد اشاره‌های مستقیم و غیر مستقیم به آن بودیم.

اما باید دید که سربازی اجباری و فرآیندی که پسران در اوج دوران جوانی باید در آن قرار بگیرند، چه آسیب‌های اجتماعی را می‌تواند به همراه داشته باشد و چرا هیچ اراده‌ای برای تغییر در این قانون وجود ندارد؟

 در همین ارتباط، مصطفی اقلیما جامعه شناس و رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایسکانیوز، درباره آسیب‌های اجتماعی سربازی اجباری اظهارکرد: موضوع سربازی همواره یکی از مسائلی بوده است که نه تنها در ایران، بلکه که در دیگر کشورهای دنیا نیز مورد بحث قرار گرفته است. درواقع دولت‌ها برای اینکه نیروی کار ارزان پیدا کنند و دستمزد کمتری به آن‌ها بدهند، از سربازان در دستگاه‌های دولتی استفاده می‌کردند.

وی افزود: به تدریج وقتی وضعیت کشورها بهتر شد، این سربازان را بنا به تخصصشان در بخش‌های مختلف مشغول به کار می‌کردند؛ به عنوان مثال اگر دستگاه دولتی به مهندس نیاز داشت و پول کافی هم برای پرداخت دستمزد نداشت، از سربازانی که در حوزه مهندسی تخصص داشتند برای حضور در این بخش‌ها استفاده می‌کردند.

اقلیما ادامه داد: در کشور ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، وقتی برخی بخش‌ها با کمبود نیرو مواجه شدند، اقدام به جذب سرباز می‌کردند. در پادگان‌ها نیز برای کارهایی از قبیل نظافت و یا نگهبانی درب‌ها  نیز نیاز به نیروی انسانی وجود داشت و به همین دلیل سربازها را برای این قبیل کارها جذب می‌کردند.همچنین برخی سربازان که دیپلمه بودند، در مشاغلی مانند معلمی مشغول به کار می‌شدند. درواقع هرکدام از بخش‌های کشور، نیروی انسانی مورد نیاز خود را از طریق سربازان تامین می‌کردند.

خدمت مهندس در چهارراه!

رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران تصریح کرد: اما درحال حاضر شاهد هستیم که فارغ التحصیل رشته مهندسی به عنوان سرباز در راهنمایی رانندگی، مجبور است در سرچهارراه خدمت کنند. درواقع پلیس راهنمایی به دلیل کمبود بودجه، یک فرد تحصیل کرده را ۲ سال به خدمت می‌گیرد به طوری که بعد از گذشته این ۲ سال، هیچ کدام از آموخته‌های دوره تحصیلی خود را به یاد نمی‌آورد.

وی گفت: یکی از اشتباهات ما این بوده از که از سربازان در رابطه تخصصشان استفاده نکرده‌ایم. به عنوان مثال یک سرباز پزشک می‌تواند به با حقوق کمتر در بیمارستان‌های زیر نظر ارتش مشغول به کار شود. ما باید ببینیم چرا باید عمر یک انسان را به مدت ۲ سال، بدون هیچ فایده‌ای بگیریم و در مقابل برای تامین بودجه، راهی را فراهم کنیم تا جوانان سربازی خود را با مبالغ بالا بخرند.

اقلیما بیان کرد: اگر هدف ما از سربازی اجباری، آموزش نظامی و ایجاد آمادگی برای دفاع از کشور است، باید مثل تمام نقاط دنیا دوره‌های ۳ ماهه را برای آموزش مهارت‌های نظامی برگزار کنیم تا اگر جنگی علیه کشور آغاز شد، با مشکل مواجه نشویم. اما اینکه سربازی را به ۲ سال نگهبان درب کلانتری کنیم، هیچ فایده‌ای برای کشور نخواهد داشت.

این متخصص جامعه شناسی با بیان اینکه شرایط فعلی سربازی باعث شده تا بسیاری از جوانان از خدمت سربازی فرار کنند، یادآور شد: متاسفانه بیشتر مشاغل کشور برای استخدام، کارت پایان خدمت می‌خواهند. این شرایط باعث شده که بسیاری از افراد به دلیل خدمت سربازی، استخدام و تحصیل خود را به تاخیر بی‌اندازند تا دچار مشکل نشوند. همچنین بسیاری از جوانان عمر خود را از دست داده‌اند تا روزی برسد که اعلام کنند نرفتن به سربازی، نیاز به پرداخت پول دارد.

خدمت؛ منبع درآمد دستگاه‌های دولتی

وی اضافه کرد: خدمت سربازی منبعی برای کسب درآمد دستگاه‌های دولتی شده است تا از سربازان به عنوان کارگر مُفتی استفاده کنند. درحالی عمر و وقت جوانان در ۲ سال خدمت سربازی تلف می‌شود و تمام آنچه در دوران تحصیل آموخته‌اند را فراموش خواهند کرد. همین موضوع سبب می‌شود اگر فردی بعد از این دو سال مشغول به کار هم بشود، از تخصص لازم برای آن کار برخوردار نیست زیرا تمام آموخته‌های خود را فراموش کرده است.

اقلیما با بیان اینکه حقوق دریافتی بسیاری از سربازان، کفاف خرید یک آدامس را هم نمی‌دهد، تاکید کرد: با این شرایط طبیعی است که یک سرباز پلیس راهور، اقدام به دریافت رشوه کند؛ زیرا استدلال آن‌ها این است که بدون کار خلاف، نمی‌توانند زندگی خود را بچرخانند. وقتی سربازی ماهی ۱۵۰ هزار تومان دریافتی دارد، چگونه زندگی خود را باید بچرخاند؟

رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران یادآور شد: ما باید برای فردی که می‌خواهیم دوسال او را به خدمت سربازی بگیریم، برنامه ریزی جدی داشته باشیم؛ درواقع فرد پس از دوره خدمت، باید در حوزه‌ای تخصص داشته باشد. در غیر این صورت عمر نیروی کار و متخصصان ما در این دوسال هدر رفته است و فرآیند سربازی برای کشور ما، هیچ ارزشی نخواهد داشت.

وی در پایان خاطرنشان کرد: پول و جذب کارمند مفتی، اصلی‌ترین موانع لغو سربازی اجباری درکشور محسوب می‌شود. بسیاری از افراد می‌توانند با صرف هزینه‌های گزاف، خدمت سربازی خود را بخرند و بیشتر نهادهایی که سرباز جذب می‌کنند، به دنبال نیروی کار رایگان هستند. این دلایل باعث شده تا عزم جدی برای تغییر در قانون سربازی وجود نداشته باشد.

انتهای پیام/