به گزارش گروه اجتماعی ایسکانیوز، انتشار یک فایل ویدیویی از درگیری لفظی یک زن با یک طلبه در یک درمانگاه در درمانگاهی در شهر قم در ساعات اول با روایت درگیری مادر نوزاد بیمار با طلبه قمی به علت تصویربردای از بی حجابی با سرعت بالا منتشر شده و واکنش‌های بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی را برانگیخت. واکنش‌هایی که عمده آنها در همان ساعات اولیه حکایت از تقابل جدی میان کاربران داشت.
بیشتر بخوانید:
ترفندهای کلاهبرداری سایبری در ایام تعطیلات
آغاز شکل گیری یک دوقطبی
این واکنش ها عملا کاربران را به ۲ گروه حامی طلبه قمی ومادر نوزاد بیمار تقسیم کرد. اگرچه هرچه می گذشت روایت تکمیل تر شد و کاربران زوایای مختلفی از فیلم را به طور منقطع بازنشر و تحلیل کردند. روزنامه شرق هم شرق اما در یک خبر اختصاصی نوشت آن زن، مادر نبوده خاله نوزاد بوده ، نوزاد هم بیمار نبوده و برای ختنه به درمانگاه قرآن و عترت قم رفته است. هرچه از زمان انتشار ویدئمی گذشت شکاف و تقابل کاربران در شبکه های اجتماعی بیشتر و بیشتر می شد و اطلاعات و تحلیل های متفاوت و متناقضی هم که دست به دست می‌شد بر عمق تقابل می‌افزود.
عده‌ای در حمایت از عمل طلبه قمی یا عکس گرفتن او را صحیح دانستند یا می‌گفتند او اصلا عکسی نگرفته است در این جبهه کار به این تحلیل ها ختم نشد و برخی هم عبارت «حمله عصبی» را در مورد آن زن به تمسخر گرفتند و واکنش او را «سلیطه‌گری» خواندند که با همین عبارت از سوی منتقدان روحانی مزبور در فضای مجازی به صورت هشتگ بازنشر شد.
جبهه مقابل هم دست کمی از حامیان طلبه نداشت و کاربران از اینکه وی از یک زن بی‌حجاب عکس گرفته به شدت انتقاد کرده و حتی با انتشار تصاویری منتسب به این طلبه قمی از کاربران برای تحت فشار گذاشتن وی دعوت کردند.
ورود رسانه ها
رسانه های جمعی هم وارد میدان شده و هر کدام متناسب با مشی خود موضعی می گیرند از کیهان گرفته تا شرق و اعتماد. کیهان در گزارش خود به بیانیه دوست طلبه قمی اشلره کرده و به نقل از وی می‌نویسد: «اون طلبه، رفیق ۸ سالگی بنده تا الان هست که رفت و آمد خانوادگی هم داریم؛... فقط یک نکته بگم این فیلم کامل نیست. لطفا وقتی مسئله‌ای رو نمی‌دونیم قضاوت نکنیم. ایشون ۲-۳ مرتبه تذکر لسانی میده و اون زن بی‌حجاب شروع به سلیطه‌بازی میکنه و بعد از ۲ دقیقه گوشیش‌رو نه به قصد عکس بلکه برای اینکه طرف یکم خودش‌رو درست کنه به بهانه عکس بالا میاره... تمام فحش‌هایی که اون زن میدن رو بووق گذاشتن و یه سیلی که خاله اون بچه محکم تو صورت محمد میزنه و عمامه‌اش میوفته... بنده خودم ازش مصاحبه گرفتم تا کامل شرح بده چه اتفاقاتی افتاده. لطفا بدون اطلاع کامل از هیچ قضیه‌ای تو زمین دشمن بازی نکنیم چون یکی از همین خائنین مسئولین درمانگاه قرآن و عترت بود که اولین بار فیلم رو به اینترنشنال داد».
در فضای مجازی شایع شد که زن مورد بحث در تصویر بازداشت شده است، اما خبرگزاری میزان به نقل از دادستان قم خبر داد: در پرونده درگیری یک خانم با فرد روحانی تاکنون کسی دستگیر نشده و در ارتباط با این موضوع پرونده قضایی تشکیل شده است.
سیاسیون در مسیر عمق بخشی به شکاف
کار تقابل از شبکه های اجتماعی و رسانه های جمعی عبور کرده و به فضای سیاسی کشیده شد تا جایی که برخی مسئولان، سیاسیون و منتخبین مجلس دوازدهم که منتسب به جریان سیاسی خاصی هم هستند در حمایت از طلبه قمی و عمل وی موضع گیری کردند. شاخص ترین این افراد وزیر کشور بود که در اظهاراتی درباره حمایت از تصویربرداری از بی حجابی، تلویحا در حمایت از طلبه قمی موضع گیری کرد. موضع گیری که باعث طرح مواضع مخالفین عمل طلبه در لایه سیاسیون و تشدید شکاف ایجاد شده این بار در لایه مسئولان شد.
موضع اثرگذار بر دولت
میثم نیلی مشاور وزیر ارشاد و برادر داماد رئیس جمهور هم به ماجرای درگیری یک طلبه با یک خانم در قم واکنش نشان داد و نوشت: بخشی از برخورد قضایی با جرایم عمومی، مبتنی بر تشخیص تصویر مجرمان است. عکس گرفتن از کسی که در ملاعام کاری برخلاف شرع و قانون و عرف انجام می‌دهد خودش عرف روزگار رسانه است. اگر آن طلبه صبور از وضع آن فرد متوهم و هتاک عکس هم گرفته بود، خطا نکرده بود. محیط جامعه فضای خصوصی کسی نیست. اتفاق حائز اهمیت تا اینجای کار عدم وجود نهاد همسو با همبستگی اجتماعی است. نهادی که به نظر می رسید در لایه نخبگانی باید موضعی می گرفت که شکاف ایجاد شده در جامعه را ترمیم کرده و نسخه عقلانی برای حل ماجرا ارائه دهد.
محور مهم سئوالات رسانه ها از کارشناسان حقوقی هم پیرامون رد یا تایید تصویربرداری از بی حجابی در اماکن عمومی است که برآیند حاصل از آن چه مخالف چه موافق در جهت عمیق تر شدن شکاف موجود ارزیابی می‌شود.
اولین موضع علیه دو قطبی/ متفاوت در دولت
در این زمان سکینه سادات پاد، دستیار رئیس جمهور در پیگیری حقوق و آزادی های اجتماعی که گویا خط مشی متفاوتی با برخی اعضای دولت داشته و تاکنون مواضع متفاوتی از خود نشان داده است در اظهاراتی متفاوت نسبت به واکنش های ابراز شده، اصل ایجاد چنین دوقطبی هایی را محکوم کرده و با انتفاد از اقدام هر دو طرف، بر لزوم ریشه یابی مساله تاکید کرد.
پاد روز ۲۰ اسفند در نشست خبری در پاسخ به خبرنگاری درباره فیلم درگیری یک خانم یا فرد روحانی در درمانگاه قم، اظهار کرد: این فیلم کامل نبود اما از کلیت آن و دوقطبی ایجاد شده متاسفم؛ خشونت کلامی، مواجهه نازیبایی است. هرچند بازداشت آن زن تکذیب شد اما موضوع را پیگیری می‌کنم. اینکه دو طرف با خشونت با هم صحبت می‌کنند خوب نبود و مواجهه طرفین با هم نازیباست. قطعا به دو طرف نقد داشته و سعی دارم این گفت وگو ها را به سمت آرامی پیش ببرم.
وی تاکید کرد: باید با هم حرف بزنیم چون مردمی هستیم که نه یک روزه با حجاب و نه یک روزه بی‌حجاب شده‌ایم. با نوع مواجهه خود نباید خشونت ایجاد کنیم و باید در این باره بیشتر فکر کنیم.
تقطیع سخنان دستیار رئیس جمهور و انتشار آن به مذاق دوطرف مخصوصا طرف حامی طلبه قمی که اظهارات مسئولان دولتی را پشتوانه حمایتی خود می دید خوش نیامد و واکنش های تنندی به همراه داشت. از تهدید و ناسزاگویی گرفته تا راه اندازی کارزارهای مجازی.
استقبال از انتقاد
در یکی از کارزارهای مجازی پویشی تحت عنوان نصیحت مردمی خانم پاد توسط سامانه‌ای با عنوان مردم رسی برای محکومیت اظهارات دستیار رئیس جمهور راه اندازی شد؛ پویشی که در یک اقدام عجیب با استقبال پاد همراه شد تا جایی که وی در توئیتی ضمن اعلام حمایت، شماره پیامک این سامانه را برای شرکت کردن در پویش در اختیار مردم قرار داد. البته اینکه هیچ گاه نتایج پویش توسط راه اندازان یعنی سامانه مردم رسی منتشر نشد حکایت متفاوتی دارد که می تواند نشان دهنده تفاوت در نتایج حاصل شده با اهداف پویش یعنی محکومیت اظهارات دستیار رئیس جمهور باشد.
حوزویان و عمل طلبه قمی
واکنش‌های پس از اظهارات دستیار رئیس جمهور هم به نوبه خود قابل توجه است مخصوصا که واکنش‌ها از جانب حوزویان مطرحی است که در جامعه روحانیت مقبول هستند. تعدادی در حمایت از طله قمی و برخی هاشان در مخالفت با اقداماتی که شکاف های اجتماعی را تشدید کرده و مردم را نسبت به عمل دینی بدبین می‌کنند، حرف زده باشند. برخی اظهارات حوزویان به این شرح است:
محیط درمانگاه غیر از محیط خیابان است
آیت الله فاضل لنکرانی، از مراجع حاضر در قم با بیان اینکه حرمت لباس روحانیت را بعضی جاها شکسته ایم اظهار کرد: عکس و فیلم گرفتن از کسی که منکری را انجام می دهد خود نیز منکر است.
وی با اشاره به وضعیت بد اقتصادی مردم در جامعه افزود: آن روحانی اینقدر توجه ندارد که محیط درمانگاه غیر از محیط خیابان است، فردی که مریض دارد و دچار بحران روحی است شرایطش با دیگزان فرق دارد ولو قبح بی حجاب بودنش کم نیست.
عدم آگاهی از منکر
آیت الله کاظم قاضی زاده، مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در گفت‌وگویی تاکید کرد: باید بگویم که رفتار روحانی موبایل بدست ناپسند غیر قابل توجیه و متاسفأنه همراه با عدم آگاهی نسبت به نحوۀ مواجهه با منکرات صورت گرفته است. کاری که تحت عنوان عکسبرداری و فیلمبرداری یا تظاهر به عکسبرداری و فیلمبرداری صورت می‌گیرد، اصولاً اسم آن نهی از منکر نیست؛ بلکه فراتر از «نهی از منکر» و به نوعی «منع از منکر» به صورت تهدید به «افشاگری» و یا «پرونده‌سازی» است.
این روحانی گفت: البته رفتار عصبی طرف مقابل و احیانا به کار بردن الفاظ غیر قابل پخش صحیح نبود. گرچه قضاوت های دقیق تر نیازمند دیدن فیلم کامل و اظهارات طرفین است.
به گفته این مدرس حوزه علمیه، «روشن است که نهی از منکر زمانی است که شخص مقابل، اعتقاد به منکر بودن آن رفتار را داشته باشد و اگر نسبت به آن رفتار شبهۀ حلیت داشته باشد، اینجا به جای «نهی از منکر»، جای «ارشاد جاهل» است. ارشاد جاهل باب دیگری است و بحث‌های خاص خود را دارد. اما در صورتی که اعتقاد به خلاف داشته باشد و در حقیقت مصداق جهل مرکب باشد، مسأله مشکل‌تر می‌شود و تحقق موضوع نهی از منکر و موضوع ارشاد جاهل، هر دو با تردید مواجه است.
با گرفتن عکس ناموس مردم، جامعه اصلاح نمی شود
حجت الاسلام و المسلمین علی بهجت نیز درباره این اقدام طلبه قمی گفت: طلبه باید سرش را پایین بیندازد و تا وقتی خودش را مهذب نکرده وارد این مسائل نشود. طلبه‌ای که مقید نباشد خودش را مهذب کند چگونه می‌تواند جامعه را مهذب کند؟!
فرزند آیت الله بهجت اضافه کرد: وقتی شما بخواهید با گرفتن عکس ناموس مردم، جامعه را اصلاح کنید نتیجه‌اش همین می‌شود که می‌بینیم. تبعات منفی آن همین واکنش‌ها و عکس‌العمل‌های منفی است که در جامعه شاهد آن هستیم. خودت را درست نکرده ای و بر نفس خودت مسلط نشده ای، حالا می‌خواهی بروی دیگران را اصلاح کنی؟ آن هم با گرفتن عکس و...؟ خودت را نتوانستی اصلاح کنی، جامعه را می‌توانی اصلاح کنی..! غلط است به فکر اصلاح جامعه باشی اگر خودت را اصلاح نکرده باشی. سیره علمای ما مشخص است. در کتاب‌ها و در رساله‌های عملیه نوشته شده است بروید ببینید. ببینید در کجای بحث امر به‌معروف و نهی از منکر نوشته شده است که عکسش را بگیری و ببری؟ خداوند عاقبت همه ما را ختم به‌خیر کند.
حرکت خلاف موازین شرعی
آیت‌الله سید محمد هاشمی اصفهانی، استاد حوزه علمیه قم هم در یادداشتی با اشاره به اینکه در مورد فیلمی که از آن خانم توسط آن طلبه گرفته شده است، قبل از اظهار نظر شرعی بگویم که به‌نظر بنده بهترین نوع پوشش چادر و استتار تمام بدن به‌جز وجه و کفین است و اینکه این مطلب را عرض کردم تا کسی فکر نکند، سخن ما در دفاع از بدحجابی است طی استدلال های فقهی نوشت: .حرکت آقای طلبه فکر می‌کنم منطبق باهیچ‌یک از موازین شرعی نیست.
همچنین آیت الله علیدوست، آیت الله قائنی، آیت الله ایازی، آیت الله مسعود خمینی از دیگر علمایی بودند که نسبت به رفتار طلبه قمی انتقادهایی وارد کردند.
حمایت تمام قد آیت‌الله اراکی از اقدام طلبه قمی
آیت الله محسن اراکی در حاشیه جلسه اول درس تفسیر خود در ماه رمضان با حمایت از اقدام طلبه قمی اظهار کرد: از شخص معین عکس گرفتن تجاوز به حریم آن فرد است اما کسی که در ملا عام جرمی مرتکب شد عکس گرفتن از او حرام نیست، بلکه حتی عکس گرفتن از او موثر در رد او و یا رد دیگران تحت عنوان نهی منکر واجب هم است.
نفی ازلی و ابدی شکاف های اجتماعی
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار نوروزی با اقشار مختلف مردم با بیان اینکه وحدت، سیاست قطعی نظام از روز اول بوده، ارتباط و همدلی اجتماعی را مهم دانسته و افزودند: ما در این موضوع ضغف داریم، اختلاف فکری و سلیقه طبیعی است اما نفرت پراکنی غیر اینهاست.
ایشان همچنین در ادامه اظهار کردند: در یک خانواده دو برادر ممکن است سلیقه متفاوت داشته باشند اما برادری آنها از بین نمی رود. نباید کار به دشنام، دروغ و تهمت کشیده شود.
سخنان رهبر انقلاب در کنار مثال قابل تامل ایشان در خصوص اختلاف بین برادران در یک خانواده تا حدود زیادی جنس شکاف ایجاد شده در مساله طلبه قمی و مسائل مشابه را روشن کرد حال باید دید عقلا و مسئولان کشور به سمت عمیق تر کردن اینچنین شکاف هایی پیش می روند یا جهتی غیر از آن را برمی گزینند.
انتهای پیام/
نظر شما