انگار نمی توانیم گذشته ها را فراموش کنیم/تنها با اعتدال ممکن است که جمهوری اسلامی را که یک میراث تاریخی است به عنوان یک جامعه الگو برای آزادگان به منصه ظهور رساند

تهران- ایسکانیوز: آیت الله سید حسن خمینی سخنران ویژه همایش ملی اعتدال در ابتدای سخن با تشکر از شرکت کنندگان و تسلیت ایام سوگواری شهادت حضرت زین العابدین (ع) اظهار داشت: در چنین همایشی امکان سخن گفتن پیرامون زوایای مختلف اعتدال وجود دارد. مفهوم اعتدال می تواند بازیابی شود و به نظر من مهمترین رابطه مفهوم اعتدال با عدالت است که جزو مهمترین هم خانواده های آن است و نسبت اعتدال با حوزه اندیشه و عمل است.

آیت الله حسن خمینی ادامه داد: خود عدالت در حوزه حقوق مطرح شده اما بعدها در حوزه های دیگری نیز تعریف شد که کاربردی تر بوده و آن عدالت به معنی انصاف است و رابطه اعتدال و عدالت رابطه ای که به عنوان دو خواسته می توان آن را مطرح کرد.

وی ادامه داد: موضوع دیگری که می توان پیرامون آن سخن گفت آثار اجتماعی عدالت می باشد.

آیت الله سید حسن خمینی با اشاره به سالروز شهادت امام سجاد(ع) عنوان داشت: این فرصت خوبی است تا مروری به آرای بزرگان داشته باشیم. اینکه از دیدگاه آنان  برای اعتدال چه آثاری در حوزه اجتماعی می شود یافت.

وی با اشاره به سخنان اهل بیت در مورد عدالت در نهج البلاغه گفت: امیرالمومنین در نهج البلاغه وقتی اهل بیت را معرفی می کنند با عنوان مقابل و خلاف جهت افراط و تفریط در دین است.

وی همچنین با اشاره به مفهوم عدالت گفت: هیچ کس خود را ظالم نمی داند و ظالم را نمی پسندد و ظلم را تحسین نمی کند. در حوزه اجتماعی هم اعتدال چنین جایگاهی دارد و کسی خود را غیر معتدل نمی داند.

حضرت علی می فرمایند: در هر جامعه ای افراطی تر و تفریطی تر وجود دارند و همیشه از امت پیامبر جلوتر یا عقب تر هستند و نهایتا به آنان خواهند رسید.

وی ادامه داد: حضرت می فرماید: یکی از آثار اعتدال عدم هلاکت است. جامعه معتدل هلاکت پیدا نمی کند و دستخوش صدمات مهلک نمی شود.

وی در ادامه به 5 اثر از آثار اجتماعی اعتدال که در کتب دینی وجود دارد اشاره کرد:

1-   عدم هلاکت

2-   سهولت در انجام کارها

3-   باقی ماندن کار نیک

4-   نزدیکی و الفت دل ها

5-   اتحاد ملی

آیت الله سید حسن خمینی اظهار داشت: وقتی شرک را کنار می گذارید صرفا یک ادای دین به خدا نیست بلکه بالاتر از آن باعث رسیدن به آرامش روحی می شود و این آرامش سعادت است. عبادت دینی پذیرش کانونی در دنیا است که هر چه داریم از اوست و مابقی هر چه هستند از آن کمتراند. اما تمام مشکل ناشی از آن است که در کنار خداوند موثرات دیگری را پدید می آوریم که پذیرش آن سرسپردگی، طمع یا خوف ایجاد می کند.

وی شرط موفقیت را تکیه بر خداوند، آسان گرفتن امور و اعتدال ورزیدن دانست و اظهار داشت: اعتدال موجب بقای نام نیک می شود. نام نیک از خواسته های فکری بشر است و اعتدال آن مورث نام نیک است.

آیت الله خمینی اعتدال را باعث الفت دل ها دانست و گفت: امام سجاد (ع) در رساله حقوق به حق زبان اشاره می کند این حق بسیار در جامعه ما اهمیت دارد. این روزها می بینیم جامعه بی ادب شده است. یکی از حقوق زبان این است که آن را از دشنام گویی باز داریم. نمی دانم چرا این قدر زبان ها تند و گزنده شده است. آیا نمی توانیم مهربان تر با هم صحبت کنیم. گسترده کردن تندی در جامعه بذری است که در نهایت از آن طوفان درو می شود و گریبان گوینده آن را می گیرد که نتیجه آن را هم دیده ایم.

وی افزود: جامعه ما چه مقدار به خیر گویی و خیر اندیشی سوق دارد. بعضی وقت ها قلم ها مانند یک شی خرده شیشه دار است که هم نرم است و هم می برد. بنابراین لازم است امروز گام بزرگی به سمت ادب برداریم.

سید حسن خمینی یکی دیگر از آثار تعادل را اتحاد ملی دانست و اظهار داشت: جامعه ای که اتحاد دارد افتراق نمی یابد و جامعه ای که با اعتدال زندگی می کند مشتط نمی شود.

وی به همچنین به لزوم خیر خواهی و سلامت خواهی برای دیگران اشاره کرد و گفت: در روز عاشورا دل حضرت سید الشهدا برای شمر بیشتر می سوخت تا خود شمر برای خودش. دغدغه امام حسین هدایت بود و اینکه چرا امت از مسیر حق خارج شده است. لذا باید خیرخواه هم باشیم. چقدر این خیرخواهی در جامعه ما از بین رفته است. خوبی خواستن برای مردم حقی است که امام سجاد (ع) همواره تاکید می کند.

سید حسن خمینی به حدیث محکمی اشاره کرد و گفت: پیامبر (ص) به کسی که جان عالم به دست اوست قسم یاد کرده است که تا ایمان نیاورید وارد بهشت نمی شوید و تا محبت نداشته باشید ایمان نیاورده اید. جامعه یک کل مجموعه و واحد اعتباری از تک تک ما تشکیل شده است اگر همدلی نداشته باشیم حتی به خطاکاران خود کار بزرگی انجام نداده ایم.

وی تصریح کرد: گذشتگان ما آدم های بزرگی هستند. دهانمان را باز نکنیم و هر آنچه آمد به زبان نیاوریم. اگر می خواهید نقد کنید کرامتشان را بگویید نمی شود که چشم را بر روی همه حقایق بست.

وی علت و معلول اعتدال را بسته به منطق جامعه دانست و گفت: اگر جامعه معتدل نبود محبتی در او نیست و اگر محبتی نباشد اعتدالی در جامعه وجود ندارد. با دشمنی و تلخی کردن جامعه از درون می پاشد.

وی با بیان اینکه بخشش و عفو گوهر گمشده جامعه امروز ماست افزود: انگار نمی توانیم گذشته ها را فراموش کنیم. جامعه ای که گذشته خود را فراموش نکند آینده را در گذشته خود تعریف می کند.

انسان ها حق دارند طبق نظر ائمه بخشیده شوند. درست است انسان حق خطا کردن دارد اما در صورت خطا حق دارد بخشیده شود. بنابراین یکی از قواعد جامعه معتدل بخشش است چرا که جامعه ای که لحظه به لحظه کینه و بغض را روی هم تلم بار می کند به موفقیت نمی رسد و معتدل نیست.

آیت الله سید حسن خمینی در ادامه به ادب و لزوم حفظ حق آن اشاره و تصریح کرد: از بزرگترین آثار دوری از اعتدال بدنامی دین است.

گروهی پیدا شده است که در جلوی دوربین سر می برد هیچ گروهی در دوره ما نمی توانست اینگونه به اسلام و وجه دین لطمه بزند. در دنیای امروز به این احتیاج داریم که اگر دین مدار هستیم آن را در دنیا به زینت آراسته کنیم. تنها با اعتدال ممکن است که جمهوری اسلامی را که یک میراث تاریخی است به عنوان یک جامعه الگو برای آزادگان به منصه ظهور رساند.

اگر دغدغه مملکت داریم طریق نجات دوری از افراط و تفریط است و اگر درد دین داریم طریق نجات دوری از افراطی گری و تفریط است.

وی در ادامه به لزوم تمرین اعتدال و اجرایی کردن آن اشاره کرد و گفت: با مشاجره راه به جایی نمی بریم. گفتگو هم شروطی دارد که عمده ترین شرط آن این است که خود را بالاتر از طرف گفتگو ندانیم و نظرمان را تحمیل نکنیم. چرا که در مشاجره به دنبال تحمیل کردن نظر و در گفتگو در حال ارائه کردن نظر هستیم.

وی ادامه داد: در مشاجره خود را بالاتر و در عرض یکدیگر می دانیم اما در گفتگو اینگونه نیست. در مشاجره نظر و وجود یکی می شود اما در گفتگو نظر از شخص جدا است چرا که می توانیم طرف گفتگو را دوست داشته باشی اما نظر وی را قبول نکنی.