تحصیل در دانشگاهی که هم از لحظا علمی معتبر باشد و هم پس از فارغ التحصیلی نه تنها مدرکش ارزشمند باشد بلکه این قدرت را به فرد بدهد که با اقتدار بگوید از کدام دانشگاه فارغ التحصیل شده به تنهایی خود می تواند اغوا کننده باشد چه برسد به آگهی هایی که مدام آدم را وسوسه می‌کند و فکر رفتن را پر رنگ‌تر.
هر چند که همه می دانیم که بالا بردن سطح علمی در هر کجای این کره خاکی به تلاش خود انسان بستگی دارد اما باز هم نمی شود از نقش دانشگاه در توسعه علمی غافل شد. گرچه تبلیغات کارشان اقناع است اما به لایه هایی از ذهن هم فرو می روند که هرچند با آگاهی از آن سدی که در برابرشان برپا کنی باز هم نمی توانی دوام بیاوری و در نقطه ای بالاخره کوتاه می آیی و اسیر آنها خواهی شد.
اگر تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای و سایت‌های اینترنتی را هم کنار بگذاریم پیامک‌ها دست از سر آدم بر‌نمی‌دارند؛
« تحصیل تقریبا رایگان در تمامی مقاطع، بدون مدرک زبان در بهترین دانشگاه های اروپا»
این جمله، وجه اشتراک تمام تبلیغات موسسات جذب دانشجوست. همین آگهی دست مایه‌ای شد برای نوشتن این گزارش؛ گزارشی که تلاش دارد صحت و سقم آگهی‌های اعزام دانشجو به خارج از کشور و قیمت و هزینه‌های آن را زیر ذره بین ببرد.
با شماره تلفن دفتر تهران این تبلیغ تماس گرفتم چرا که تماس با دفتر وین برایم گران تر آب می خورد. تلفن یک بار بوق خورد و صدای زنی از پشت تلفن به گوش رسید. زن مودبانه و با لحنی خوش اسم، کشور و مقطعی که خواهان تحصیل در آن بودم را پرسید و اطلاعات کلی ای را در اختیارم گذاشت و گفت برای اطلاعات بیشتر از نحوه پذیرش و هزینه های تحصیل باید به دفتر موسسه مراجعه کنم؛ لذا مرا برای مشاوره به دفتر موسسه دعوت کرد و من نیز پذیرفتم.
دفتر موسسه در یکی از بهترین و پر رفت و آمدترین خیابان های تهران بود. خوشبختانه مسیر سر راست تر از آن چیزی بود که فکرش را می کردم. با یک تاکسی خودم را به آنجا رساندم. ساختمان موسسه، ساختمان چند طبقه با بنایی نسبتا قدیمی بود که با نام و نشان چند موسسه و شرکت دیگر بر سردرش مزین شده بود اما خبری از نام و نشان این موسسه نبود، وارد ساختمان شدم، طبقات را پیمودم. دفتر موسسه در طبقه چهار ساختمان بود. زنگ در را زدم و خانومی در را گشود. صدایش را شناختم. همان زن پشت تلفن بود. با خوشرویی پرسید برای چه کاری آمدید؟ خوشبختانه خانم حافظه قوی داشت؛ همین که خودم را معرفی کردم گفت: بله. بفرمایید تا همسرم شما را راهنمایی کند. این را گفت و فرمی به دستم داد. فرم را گرفتم و راهی اتاق شدم.
تحصیل رایگان به قیمت 70 میلیون
فرم مشاوره تقریبا شامل همان پرسش هایی بود که زن قبلا از پشت تلفن پرسیده بود با اندکی تفاوت و کسب اطلاعات جزئی تر از نام پدر، دارا بودن پاسپورت، نداشتن سابقه کیفری تا معدل دیپلم و پیش دانشگاهی و دانشگاه و کشور مورد نظر برای ادامه تحصیل. اما آنچه که توجه ام را به خود جلب کرد جمله ای بود که در بالای فرم با فونت درشت و بلد شده تایپ شده بود و حاکیت از آن داشت که حق مشاوره در این موسسه 10 هزار تومان است و با پر کردن این فرم باید این مبلغ را بپردازی.
لحظه ای بعد مرد که گویا مدیر موسسه و همسر همان خانوم منشی بود وارد اتاق شد و بعد از سلام و احوال پرسی شروع به بالا و پایین کردن اطلاعات فرم شد و بعد گفت: با توجه به اطلاعاتی که در این فرم نوشته شده است باید بگویم...
هزینه زندگی و تحصیل یک دانشجوی علوم انسانی در کشورهای اروپایی چقدر است؟
براساس آنچه که مشاور این موسسه می گوید.
- کمترین هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته های علوم انسانی مربوط به دانشگاه های آلمان و اتریش است که با توجه به این که اکثر دانشجویان در تسلط به زبان اینگلیسی ضعیف هستید تنها گزینه از بین این دو کشور، اتریش خواهد بود.
- دانشگاه اتریش مدرک دانشگاه آزاد اسلامی را قبول نمی کند بنابراین باید در دانشگاه اتریش تقاضای گذراندن مقطع کارشناسی را بدهید و واحدهایی که در دانشگاه های ایران گذرانده اید را مطابقت داده و با توجه به نظر استادان 2 الی 3 ترم یا حتی بیشتر بسته به نظر دانشگاه مقطع کارشناسی را تکمیل کرده و برای تحصیلات تکمیلی اقدام کنید.
- با توجه به این که شما می توانید مجدد اقدام به گذراندن مقطع کارشناسی کنید حتی این امکان را خواهید داشت که تغییر رشته دهید. البته رشته های تجربی نظیر پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی شامل امتحان ورودی است که گذر از سد این امتحان کمی دشوار است.
- هزینه تحصیل در دانشگاه وین در هر ترم برابر با 180 یورو و هزینه خورد و خوراک ماهیانه در وین 60 یورو است.
- بعد این که وارد اتریش شدید به دانشگاه مراجعه کرده و دانشگاه شما را به موسسه زبان آلمانی معرفی می کند. هزینه این کلاس ترمی 440 یورو است. برای این که در آموزش زبان آلمانی دچار مشکل نشوید توصیه ما به شما این است که استارت این آموزش را در ایران بزنید و زبان آلمانی را در ایران بیاموزید.
- لازم است بدانید که جمله ای مبنی بر اعزام دانشجو به خارج از کشور بدون مدرک زبان که مکررا در سایت ها و رسانه های دیگر برای جذب استفاده می شود تا بدان جا صحت دارد که شما لازم نیست برای رفتن به اتریش زبان آلمانی را در ایران آموخته باشید اما به مراتب بهتر است که این زبان را در ایران بیاموزید تا در کشور اتریش چرا که در اتریش برای آشنایی و آموختن آن با مشکلات جدی مواجه خواهید شد.
- آنچه که موسسه اعزام دانشجو به خارج تصریح می کند اخذ ویزا و پذیرش در دانشگاه است. که با راهنمایی موسسه و کامل کردن مدارک و ترجمه مدارک از دانشگاه پذیرش می گیرید و پس از تکمیل مدارک و ارائه به سفارت اتریش در ایران، موسسه به شما کمک می کند که ویزا را پیگیری کنید و پس از تهیه مدارک و تکمیل آن موسسه کار ثبت نام در دانشگاه، بیمه، کاج، آموزشگاه زبان، بانک، شهرداری و حتی استقبال از شما در فرودگاه را انجام می دهد.
- 300 یورو در ماه از کل هزینه 600 یورویی متعلق به خوابگاه، 50 یورو برای بیمه و مابقی برای مخارج دیگر صرف می شود.
- پشتوانه مالی که سفارت برای خروج شما و رفتن به اتریش از دانشجو می می خواهد معادل 40 میلیون تومان برابر 10هزار یورو است که فرد هنگام خروج از ایران باید این مبلغ را در حساب خود داشته باشد و به سفارت ارائه کند.
- در ماه 3 میلیون تومان هزینه خواهید داشت که 2 میلیون و 400 هزینه زندگی و 600 تومان برای کلاس زبان هزینه خواهد شد.
- حداقل زمان برای تکمیل زبان 8 ماه در اتریش است.
- دریافت اقامت در صورت اشتغال به کار پس از تحصیل در آن کشور امکان پذیر است. عموما در کشور اروپایی در صورتی که پس از تحصیل اشتغال به کاری داشته باشید که حداقل دستمزد یعنی 1500 یورو را دریافت کنید و به وسیله آن جزو مشمولین قانون مالیات بر دستمزد شوید بعد از سه سال می توانید درخواست اقامت دائمی از کشور پذیرنده کنید.
- جهت اعتماد به موسسه می توانید شماره ثبت شرکت را در سایت وزرات علوم استعلام کنید و از صحت این موسسه از سوی وزرات علوم آگاه شوید.
- هزینه کمک و راهنمایی موسسه در تمامی این مراحل 1155 یورو بابت انجام پذیرش و 500 یورو بایت ویزا از دانشجو اخذ خواهد شد.
چیزی که در آگهی تحصیل تقریبا رایگان و بدون مدرک زبان بود در همین مشاوره نیم ساعته به کلی از ذهنم محو شد و علاوه بر هزینه‌های بسیار مالی ادامه تحصیل در خارج از کشور دوری از خانواده و اختلافات فرهنگی بسیار را هم باید به سختی‌های سفر اضافه کرد. در شرایطی که به نظر می رسد دانشگاه‌های داخلی از توان علمی بالایی در اکثر رشته‌ها برخوردارند باید از مسئولان پرسید بهتر نیست با از میان برداشتن سد کنکور دشواری‌های آموزش عالی را برای دانشجویان کم کنند تا هم بودجه هنگفتی که برای تحصیل دانشجویان در خارج از کشور می شود تبدیل به سرمایه ای برای دانشگاه های داخلی شود و هم سیل مشتاقان به تحصیلات تکمیلی در کشور خود به نیازشان پاسخ دهند؟
گزارشگر: زهرا داستانی
