به گزارش خبرنگار سینمایی ایسکانیوز، گاهی اوقات اصطلاحی وارد زبان و فرهنگ دیگری می شود و معنای متفاوتی پیدا می کند؛ استحاله یک کلمه، در مورد اصطلاحات تخصصی بیش از بقیه لغات اتفاق می افتد. در مورد اصطلاحات سینمایی در ایران اما وضع کمی متفاوت است گاهی یک کلمه بیش از آنکه معنایش را از دست دهد موجب تغییر تعاریف سینمایی نیز می شود، مثلا کلمه «ژانر»، «درام»، «کمدی» و تراژدی که کلمات بنیادینی در ساختار آکادمیک سینمای دنیا هستند در ایران معمولا به آن معنی که در دیگر نقاط دنیا به کار برده می شود استفاده نمی شوند.
کلمه «ژانر» یکی از اصطلاحات اساسی سینمایی است که دسته بندی فیلم های سینمایی را در بر می گیرد. ژانر وحشت، پلیسی، علمی- تخیلی، عاشقانه، جنگی، کمدی و تراژدی از مهمترین انواع سینمایی هستند. همه این گونه ها ی سینمایی دربستری از اجتماعی که فیلم از خود برای مخاطبانش تعریف می کند اتفاق می افتند، اما در ایران پدیده ای نو ظهور چند سالی است که مهمان اصطلاحات سینمایی شده و ترکیبی به نام ژانر «اجتماعی» عنوان اصلی بسیاری از فیلم های ایرانی شده است. این غلط مصطلح را حتی بسیاری از فیلمسازان درباره فیلم های خود به کار می برند. اما آنچه مسلم است این ترکیب در خارج از ایران تعریف نشده است. در ایران بسیاری از فیلمسازان حتی به فیلم های رمانتیک نیز، اجتماعی می گویند.
علی معلم، منتقد و تهیه کننده سینما معتقد است که ژانر «اجتماعی» تعریف مشخصی ندارد، او در اینباره به خبرنگار سینمایی ایسکانیوز، گفت: ژانر «اجتماعی» از آن غلط هایی است که مصطلح شده است. تعریف گونه و یا ژانر مشخص است اما ژانر «اجتماعی» تعریف مشخصی ندارد، هر گونه ای که به مسایل اجتماعی بپردازد؛ زمینه موضوعی، ژانر و یا سبک نیست.
او ادامه داد: دلیل به کار بردن این کلمه به عنوان یک ژانر سینمایی، فقر موجود در ساختار سینمای ایران است، لوکیشن فیلم ها در حد آپارتمان و خیابان بوده و بنابراین معمولا فاقد درام هستند، برای همین ضعف درام، این فیلم ها را اجتماعی می گویند.
معلم افزود: عملا ساخت چنین فیلم هایی نیز از محدودیت های مالی و فکری می آید، بنابراین با وجود محدودیت در زمینه مالی و تفکر برخی فیلمسازان تنها موردی که در سینمای ایران ساخته می شود همین فیلم هایی است که به مسایل زن و شوهری می پردازد و معضلات اختلاف طبقاتی موجود در جامعه موضوع فیلم می شود. این گونه فیلم ها معمولا تحت عنوان ژانر «اجتماعی» شناسایی می شود.
علی معلم درباره وجود ژانر در سینمای ایران، گفت: مشکلات شهرنشینی و معضلات طبقات متوسط در واقع گرایش موضوعی است و نمی توان نام ژانر را بر آن نهاد. در سینمای ایران ژانر داریم اما تعداد فیلم هایی که در گونه های مشخص شناخته شده در دنیا، در ایران تولید می شود محدود است. نمونه هایی مثل فیلم های رمانتیک در سینمای ایران وجود دارد، در ژانر کمدی نیز هر سال فیلم هایی تولید می شود اما کمدی های ساخته شده در ایران به مفهوم عام آن است و نه تقریبا به آن معنی که این گونه فیلم ها در دنیا تعریف می شوند.
او با اشاره به ضعف های موجود در سینمای ایران، درباره دلایل کمبود ژانرهای سینمایی، گفت: ساختار صنعتی در سینمای ایران هیچ وقت جدی گرفته نشده، سینما به عنوان یک صنعت شناسایی نشده است و طبیعتا رابطه سینما با مردم تعریف نشده باقی مانده است. رابطه داستان پردازی های عامه پسند نیز با مردم تعریف نشده است.
503502
