زهره حاجیان- صف های طولانی کنار باجه ها اولین تصویری است که به چشم های تازه واردها هجوم می آورد و آنها را وادار به فکر کردن می کند: چرا این همه مرد و زن در صف ایستاده اند؟ داستان چیست؟ این همه زوج قصد جدا شدن دارند ؟صف باطل کردن تمبر دیگر چیست؟اینجا دادگاه شماره یک خانواده است.

برداشت اول: اینجا را بلد نبودم پرسان پرسان پیدا کردم

شیرین زن جوانی است که آخر صف ایستاده به ساعت بزرگ سالن مجتمع قضایی خیره می شود و دیدن 14 نفری که جلوتر از او ایستاده اند نگرانش می کند یعنی تا پایان وقت اداری می توانم برگه رابه شعبه برسانم ؟

شیرین حتی نمی داند که چه پروسه طولانی و نفس گیری را باید برای رها شدن از شر همسرش که به شیشه اعتیاد دارد بگذراند. می گوید:اولین باری است که اینجا آمده ام راه را هم بلد نبودم و پرسان پرسان اینجا را پیدا کردم.

کاغذها را نشانم می دهد و می گوید:«خدا همسایه ها را خیر بدهد راهنمایی ام کردند که اشتشهاد محلی بگیرم همه هم امضا کردند رییس شورای محله و امام جماعت مسجد هم امضا و تایید کردند که شوهرم یک سال است منزل را ترک کرده و رفته از بس کرایه ندادیم پول پیش مان هم تمام شد و صاحبخانه اسباب و وسایلمان را بیرون ریخت .»

آه بلندی می کشد ومی گوید:« این مدت با فروش وسایل خانه و کمک همسایگان زندگی ام را گذرانده ام تا امروز هم امیدوار بودم که همسرم برگردد وزندگی مان سرو سامان بگیرد اما این اتفاق نیفتاد و مجبور شدم که برای طلاق اقدام کنم .»

تقریبا همه افرادی که در صف ایستاده اند زن هستند جز دو مرد که آنها هم همراه خواهرشان به مجتمع قضایی آمده اند و به جای او در صف ایستاده اند.

برداشت دوم :بعد از36سال زندگی آمده ام جدا شوم

شهلا زن 55ساله ای است که در صف ایستاده و مرتب سرش را به نشانه تاسف تکان می دهد و زیر لب غرولند می کند و می گوید:36سال است با همسرم زندگی می کنم غافل از اینکه از 20 سال پیش با زنی ازدواج کرده و از او سه فرزند دارد و من احمق با وجود تذکر اطرافیان باور نکردم دیگر نمی توانم تحمل کنم وبا وجود 2 داماد و یک عروس آمده ام جدا شوم.

حال شهلا خوب نیست تسبیح فیروزه ای رنگش را تند تند در دست می چرخاند ومی گوید :« هر کس نداند خدا که می داند من در زندگی مشترک با او چقدر زحمت کشیدم با نداری هایش ساختم و در خانه ساعت ها قالیبافی کردم حالا این حق من نیست که او با همسرش به سفرهای خارجی برود و من در دادگاه ها آواره باشم.»

برداشت سوم : طلاق ؛ آتشفشان خاموش

در 6 ماهه اول سال جاری 92 هزار و 290 زوج ایرانی از هم جدا شده اند. متوسط سنی مردان در زمان وقوع طلاق در کشور 36 سال بوده و متوسط سن زنان ایرانی مطلقه در زمان وقوع طلاق به طور میانگین 31 سال است.

آمار طلاق جالب نیست و نشان می دهد که تابوها شکسته شده و زوجین با بروز کوچکترین مشکل درزندگی به راحتی به این منفورترین حلال خداوند فکر می کنند و تصمیم به جدایی می گیرند.

بررسی آمار ثبت وقایع حیاتی در کشور نشان می‌دهد که طی یک‌ دهه گذشته طلاق روند صعودی به خود گرفته است، طوری که به اعتقاد کارشناسان، آمار طلاق در ایران به زلزله‌ ای خاموش تبدیل شده که هر روز در حال تکان‌ دادن جامعه است.

در سال گذشته 163هزار و 765واقعه طلاق به ثبت رسیده است که 146هزار و 714مورد از ‌آنها در نقاط شهری و17هزار و 51مورد از‌ آنها در نقاط روستایی بوده است. در هر ماه به طور متوسط 1هزار و 647واقعه طلاق، در هر شبانه روز به طور متوسط 449 واقعه طلاق و در هر ساعت به‌طور متوسط 19واقعه طلاق به ثبت رسیده است. نرخ خام حاصل از ثبت طلاق در کشور1/2 در هزار به‌دست آمده و میانگین طول مدت ازدواج در زمان طلاق‌ها ثبت شده مذکور 3/8 است.

استان‌های البرز و گیلان، خراسان رضوی و کرمانشاه بیشترین و استان‌های سیستان و بلوچستان، ایلام، یزد و چهارمحال و بختیاری کمترین نرخ ثبت طلاق را به خود اختصاص داد‌ه‌ اند. در سال 94بیشترین ترکیب طلاق ثبت شده مربوط به گروه سنی مردان30الی 34ساله و زنان 25تا 29ساله بوده که تعداد آن برابر با 16هزار و 286واقعه است. این در حالی است که در سال گذشته نسبت ازدواج به طلاق‌های ثبت شده 2/4 است. به عبارت دیگر از هر 100ازدواج 23طلاق به ثبت رسیده است.

برداشت چهارم: اعیتاد یکی از مهمترین عوامل طلاق است

محمد صفریان جامعه شناس معتقد است که مشکلات اقتصادی و تورم و گرانی یکی از مهمترین دلایل جدا شدن زن و مرد است وقتی که مرد نتواند حداقل های زندگی را برای همسر و فرزندانش تهیه کند ناگزیر به جر و بحث و دعوا منتهی می شود و از آنجا که نسل جدید تحمل زنان قدیمی را ندارند ذهنشان سریع به سمت جدایی و طلاق می رود و راه دادگاه های خانواده را در پیش می گیرند به این مشکل می توانید مواردی مانند اعتیاد ،خیانت یکی از زوجین و عدم رضایت جنسی را هم اضافه کرد.

صفریان تاکید می کند :«مشکلات جنسی و زناشویی یکی از دلایل مهم طلاق است و بنا بر آمار 60 درصد از طلاق ها ریشه در مشکلات جنسی دارد ولی چون تابوهایی در بیان این مشکلات وجود دارد و زن یا مرد این موارد را مطرح نمی کنند و بر مشکلات دیگر و عدم داشتن تفاهم تاکید می کنند این مورد مهم پنهان می ماند.»

این جامعه شناس به نداشتن اطلاعات از مسائل جنسی وعدم مدیریت صحیح زناشویی اشاره می کند و می گوید :«برگزاری دوره های آموزشی صحیح قبل از ازدواج وداشتن اطلاعات از مسایل جنسی در رفع این مشکل موثر است متاسفانه برخی از زوجین در صورت تشخیص این مشکل حتی نمی توانند به همسر خود یا به اطرافیان مطرح کنند و راه حل مناسب را پیدا کنند وبه مرور زمان باعث دورتر شدن آنها شده و در نهایت به جدایی و طلاق می انجامد.

برداشت پنجم: انتخاب های اشتباه

انتخاب های اشتباه و تصمیم به ازدواج بر اساس معیارهای مادی و ظاهری افراد ، دخالت اطرافیان ، ضعف مدیریت صحیح اقتصادی در زندگی مشترک ازمواردی است که زندگی ها را از هم می پاشد .

صفریان با اشاره به اینکه بیشترین طلاق ها در سال های اول ازدواج اتفاق می افتد می گوید :«آمارها می گویند که 85 درصد طلاق ها در 5 سال اول زندگی مشترک اتفاق می افتد و این واقعیت نشان دهنده انتخاب نادرست زوجین یا عدم تفاهم آنهاست و بیانگر این است که متاسفانه دو نفر با دو فرهنگ و تربیت و منش متفاوت نتوانسته اند در مدت 5-4 سال با یکدیگر به تفاهم عقلانی و صحیح برسند و زندگی کنند.»

متاسفانه در چند سال اخیر طلاق در مرحله عقد افزایش داشته است . صفریان در این مورد می گوید :یکی دیگر ازمهم ترین علت طلاق در کشور، نداشتن شناخت دو طرف از یکدیگر پیش از ازدواج است و به موازات آن شاهد روز افزون طلاق های عاطفی و روانی در جامعه و با تاسف بیشتر افزایش طلاق افراد بالای 60-50 ساله است که پس از عمری زندگی در زیر یک سقف اتفاق می افتد.

برداشت ششم: جدایی در سنین بالای 50 سال

باورش سخت است اما واقعیت دارد که برخی از زوجین پس از 40-30 سال زندگی مشترک اقدام به جدا شدن و طلاق

می گیرند .

براساس آمارهای اعلام شده از سوی دفتر آمار و جمعیت سازمان ثبت احوال کشور در سال گذشته 5 هزار و 100 زوج بالای 60 سال از همسران خود طلاق گرفتند که از این تعداد 3هزار و 888 مرد و یک هزار و 212 زن بالای 60سال بوده‌اند.

در این موارد دیگرپادرمیانی و وساطت هم جواب نمی دهد و نمی توان به راحتی با زن و مردی که پس از 50 -40 سال زندگی تصمیم به جدایی گرفته اند حرف زد.

105105