آیا خرسندی مسکو از آمدن ترامپ پایدار می‌ماند؟

فاطمه سرلک*

مسکو از آمدن ترامپ خشنود است اگر میت رامنی سلف ترامپ روسیه را دشمن ژئوپلیتیک آمریکا می دانست ترامپ به گونه ای دیگر می اندیشد.

شاید بتوان گفت هیچ کشوری به اندازه روسیه از پیروزی دونالد ترامپ نامزد جمهوری خواهان آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری به اندازه روسیه خشنود نشد؛ تا جایی که پوتین جرء اولین مقامات بود که این پیروزی را در گفت و گوی تلفنی به ترامپ تبریک گفت. اما دلیل این خرسندی مسکو برای چیست و آیا این خرسندی پایدار می‌ماند؟

تقابل شدیدی که به دنبال بحران اوکراین در روابط روسیه با آمریکا به وجود آمد و به عنوان جدی‌ترین تنش در روابط طرفین بعد از جنگ سرد از آن یاد می‌شود، استقرار سپر دفاع موشکی ناتو در شرق اروپا و بحران سوریه از جمله مواردی هستند که باعث جدایی بیشتر میان روسیه و آمریکا در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما شد.

این در حالی است که ترامپ از زمان رقابت های انتخاباتیش با هیلاری کلینتون، که روسیه خاطره خوشی از زمان تصدی وی در جایگاه وزیر امور خارجه ندارد، همواره اظهارات مثبتی نسبت به روسیه و پوتین داشته است؛ تا جایی که رسانه های آمریکایی از اصطلاح " اخوت رمانتیک" میان پوتین و ترامپ نام برده اند. می توان گفت هیچ نامزد ریاست جمهوری در آمریکا، بیشتر از دونالد ترامپ، سخنان همدلانه ای با روسیه ابراز نکرده است. ترامپ مدعی است که می‌تواند تنش‌ها میان مسکو و واشنگتن را کاهش دهد و از پوتین به عنوان رهبری قوی که دوست دارد روابط خوبی با او داشته باشد تجلیل کرده است و اطمینان دارد که رئیس جمهور روسیه به او بیش از هیلاری کلینتون و اوباما احترام خواهد گذاشت. همچنین از احتمال به رسمیت شناختن الحاق کریمه به روسیه سخن گفته است و معتقد است مردم این منطقه ترجیح می دهند با روسیه باشند. ترامپ فقط به این موضوعات اکتفا نکرده است و ناتو و فعالیتهایش را نیز سوال برده است و گفته است آمریکا باید حمایت مالی خود را از ناتو که در سال 1949 پس از جنگ جهانی دوم برای مقابله با گسترش شوروی سابق تشکیل شده است کاهش دهد. ترامپ نیز بعد از پیروزی گفته است بسیار زیاد می خواهد یک مناسبات قوی و پایدار با روسیه و مردم روسیه داشته باشد.

تمامی این اظهارات ترامپ مورد علاقه روسیه است و از آنها استقبال می کند و دقیقا دلخواه مسکو است. به عنوان مثال اجرای برنامه تضعیف ناتو از سوی ترامپ می تواند یکی از مهمترین نگرانی های روسیه را برطرف کند از سوی دیگر مسکو با توجه به مشکلات اقتصادی ناشی از کاهش بهاء نفت و تحریم‌های اعمال شده از سوی غرب و اینکه توسعه بلندمدت این کشور بدون رابطه با غرب با تأخیر و موانع بسیار همراه خواهد بود، ناخرسند به سازش با امریکا و استفاده از مزیت‌های متنوع ناشی از روابط با این کشور نیست. اما آیا این دلخوشی روسیه پایدار خواهد ماند یا اینکه مانند اوایل دوره ریاست جمهوری اوباما که ابتدا بحث از "ریست" روابط دو کشور شد اما در نهایت به دو کشور در ماه های آخر ریاست جمهوری اوباما سردترین روابط بعد از جنگ سرد را تجربه کردند. در توضیح این موضوع باید گفت که در ابتدای روی کار آمدن اوباما نیز موجی ازخوش بینی برای گرمی روابط دو کشور به راه افتاد هیلاری کلینتون به عنوان وزیر خارجه اوباما وعده داد که روابط واشنگتن و مسکو با هدف پایان اختلافات گذشته ریست خواهد شد. اما در دوره ریاست‌جمهوری اوباما روابط به نازل ترین سطح کاهش یافت.

به طور کلی باید گفت روابط روسیه و امریکا همواره بعد از جنگ سرد با فراز و نشیب های زیادی رو به رو بوده است و در این مدت بارها صحبت از عادی سازی روابط در دوره های مختلف مطرح شده است اما پرداختن به محتوای واقعی آن، همواره مشکل بوده است. شاید تغییر روسای جمهور و عوض شدن آنها تغییراتی در گفتار و برخی سیاست های اعمالی ایجاد کند اما اینکه این تغییرات همیشه پایدار باشد جای بحث است. همچنین باید این موضوع را مد نظر داشت که ترامپ اگرچه درصحنه کارزار انتخاباتی بسیار ساختار شکنانه عمل کرده است، اما درصحنهٔ بین‌المللی به‌ویژه در ارتباط با روسیه، بر اساس واقعیت‌های موجود در سیاست بین‌الملل رفتار خواهد کرد.

کد خبر: 705786

وب گردی

وب گردی