به گزارش ایسکانیوز، اواسط خرداد ماه امسال وزیر ارشاد، دستور حل و فصل مساله فیلم های توقیفی را صادر کرد. در بخشی از نامه سیدرضا صالحی امیری به محمدمهدی حیدریان، رئیس سازمان سینمایی آمده است: «با رعایت حق الناس و قوانین و ضوابط مربوطه، هرچه سریع تر و به فوریت و جدیت به این موضوع رسیدگی شده و گزارش آن برای بنده ارسال شود و ظرف مدت دو ماه پرونده فیلم های توقیفی بسته شود.»

چگونه پروانه ساخت فیلم بگیریم؟

اینکه چرا بسیاری از فیلم ها حتی با داشتن پروانه ساخت و نمایش باز هم توقیف می شوند خلایی در سینمای ایران است که حل نشده است. تعداد فیلم هایی که تا کنون توقیف شده اند قابل توجه است و دلایلی هم که آثار سینمایی را دچار توقف در اکران کرده، گاهی بسیار عجیب می نماید. به همین دلیل در این گزارش سعی کرده ایم مراحل اخذ مجوز فیلم را مرور کنیم تا ببینیم چه دلایلی منجر می شود که فیلمی مجوز ساخت یا اکران نگیرد.

اما اولین مرحله در تولید یک فیلم سینمایی چیست؟ در اولین اقدام برای ساخت فیلم، تهیه کننده باید فیلمنامه و نام کارگردان را به شورای نظارت و ارزشیابی ارائه دهد و پس از آن فیلمنامه برای تایید و دریافت مجوز به شورای پروانه ساخت ارائه می شود.

اما مراحل دقیق دریافت پروانه ساخت فیلم سینمایی چگونه دنبال می شود؛ ابتدا باید دید که چه مدارکی برای دریافت این پروانه لازم است، برای دریافت پروانه ساخت فیلم، آنچه که در سایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان شده است به این شرح است:

١.فرم پر شده درخواست ساخت فیلم
٢.تعداد ٢ نسخه از فیلم نامه کامل
٣. تعداد ٨ نسخه خلاصه طرح سه صفحه ای
٤. اصل ثبت بانک فیلم نامه
٥. نمونه کار برای کارگردان اول
٦. رزومه کاری برای کارگردان اول
٧. تشکیل پرونده در اتحادیه ومعرفی نامه از اتحادیه تهیه کنندگان سینمایی
٨.رزومه کاری و سوابق برای تهیه کننده اول
٩. مشاور از کارگردان حرفه ای برای کارگردان اول

بر اساس آنچه در مدارک ذکر شده برای درخواست ساخت فیلم وجود دارد، دو نسخه از فیلمنامه هم باید ارائه شود که در صورت تایید فیلمنامه، اثر سینمایی می تواند ساخته شود. اما گاهی یکی از دلایلی که برای توقیف فیلم از سوی شورای نظارت و ارزشیابی عنوان می شود این است که فیلمنامه پس از دریافت پروانه ساخت تغییر کرده است.

تغییرات در فیلمنامه نباید حساسیت برانگیز باشد

غلامرضا موسوی، تهیه کننده سینما، درباره تناقضی که در زمان دریافت پروانه ساخت و هنگام تولید فیلم وجود دارد، به ایسکانیوز، گفت: فیلم یک اثر هنری است و طبیعی است که بین فیلمنامه و آنچه ساخته می شود تفاوت وجود دارد، اما نکته ای که معمولا دلیلی می شود که شورای بازبینی از دادن پروانه خودداری کند تفاوت های محتوایی است، به این معنی که تغییرات به وجود آمده در فیلمنامه در زمان ساخت اگر به مسائل ممیزی نزدیک نشود، حساسیت برانگیز نیست.

او افزود: اما معمول این است که هنرمندان برای اینکه بتوانند پروانه ساخت بگیرند بعضی از چیزهایی را که حتی بعدا تصمیم به تصویربرداری آن دارند در فیلمنامه نمی نویسند که بتوانند راحت تر از سد شورای پروانه فیلمسازی بگذرند، در صورتی که به طوری طبیعی حساسیتی هم وجود ندارد اما بعضی از سینماگران خط قرمزهایی را که اعضای شورای بازبینی به آن اعتقاد دارند یا بر مبنای آن کار می کنند نادیده می گیرند.

موسوی ادامه داد: من معتقدم ویژگی های کار هنری این است که آنچه که نوشته می شود با فیلمی که ساخته می شود یکی نیست زیرا هنرمند خلاق است و خالق در زمان خلق امکان دارد به نکات جدیدی برسد.

تهیه کننده فیلم «قرمز»، اظهار کرد: سینما با میزانسن همراه است و این موضوع در کنار نوع فیلمبرداری می تواند مفهوم جدیدی جدای از آنچه در فیلمنامه نوشته شده است به مخاطب منتقل می شود. با این حال هنرمندان، بسیاری از مواقع می دانند که چه چیزی را نباید به شورای پروانه ساخت ارائه دهند اما امیدشان این است که بتوانند از سد شورای پروانه نمایش بگذرند.

او ادامه داد: اساسا شورای پروانه ساخت، فیلمنامه را به همین بهانه می خوانند و معتقدند چون امکان دارد کسی نداند که خط قرمزها چیست بنابراین ما فیلمنامه را می خوانیم تا خط قرمزها را به فیلمساز توضیح دهیم اما نکته بعدی این است که بعد از بیش از سی سال که از انقلاب اسلامی گذشته است حساسیت ها در مورد مسائل مختلف روشن است، البته گاهی، بعضی از افراد شورای بازبینی سختگیری های بیش از اندازه به خرج می دهند یعنی کارهایی را که حتی می شود از آن گذشت را هم نمی گذرند.

کارکرد شورای پروانه ساخت تغییر کند

به نظر می رسد در بسیاری از مواقع اعضای شورای پروانه نمایش برای توقیف یک فیلم سلیقه ای عمل می کنند زیرا فیلمنامه به تنهایی معیار مناسبی برای قضاوت درباره یک فیلم نیست و بی شک هر فیلمنامه ای در زمان ساخت با تغییراتی همراه خواهد بود که تغییرات می تواند از نوع پوشش و گریم بازیگران تا محتوای فیلم باشد و بر کسی پوشیده نیست که هر کارگردانی قطعا نگاه خود را به متن سینمایی در زمان ساخت دارد و شاید مثالی پیش پا افتاده باشد اگر نام نمایشنامه «هملت» نوشته ویلیام شکسپیر به میان آید که بارها بر اساس آن فیلم و تئاتر ساخته شده است و هر کارگردانی از زاویه دید خود به این نمایشنامه پرداخته است. در نتیجه شاید بهتر باشد که شورای پروانه ساخت حذف شده و یا کارکرد آن تغییر کند.
501