گروه سیاسی ایسکانیوز - احمد جان نثاری؛ هر چند از اوایل سال جاری سکوت در میز مذاکرات وین حکمفرما شد، دیپلماسی حاشیه‌ای همچنان در جریان است و پیام‌ها میان تهران و واشنگتن تبادل می‌شود. سفر انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا به تهران مؤید تلاش وی برای پرکردن شکاف‌های موجود میان ایران و آمریکاست.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگوی تلویزیونی تأکید کرد: در مذاکرات به نقطه توافق نزدیک شدیم، اما موضوعات اندک و مهم باقی‌مانده است. وی ادامه داد: هر توافقی طبق قانون به مجلس ارائه می‌شود. وزیر امور خارجه کشورمان مانع اصلی مذاکرات را زیاده خواهی‌های طرف آمریکایی مطرح وتأکید کرد: اگر آمریکایی ها رویکردی واقع بینانه داشته باشند، توافق دستیافتی است. ما و سه کشور اروپایی در خصوص یک متن به توافق رسیدیم و این متن نیازمند یک ویرایش نهایی است.

پیش‌نویسی که علی خضریان با انتقادی تند به آن را تحمیل خسارت جدید به منافع ملی و عدول از خطوط قرمز نظام عنوان کرد. متنی که از نگاه او فاقد تضمین عملی و واقعی برای رفع تحریم هاست. حجت الاسلام نبویان نیز همصدا با وی مدعی شده خطوط قرمز ترسیم شده از سوی مقام معظم رهبری در مورد رفع تحریم‌ها در متن پیش نویس رعایت نشده است.

اگر درست گفته باشند، مذاکرات با قانون همخوانی ندارد

عباس محمودزاده مشکینی نیز سخنان دو نماینده تهران را تأییدکرده و به خبرنگار ایسکانیوز می‌گوید: از اوایل اسفند غرب مقابل انتظارات تیم مذاکره کننده ایران مقاومت کرد و این مقاومت هنوز ادامه دارد. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی معتقد است، اگر قرار باشد جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات وین امتیازی به غرب بدهد، باید بتواند در حوزه رفع تحریم‌ها امتیاز بگیرد این را حق خودمان می‌دانیم.

عباس زاده که تلویحاً مخالفت خود را با پیش نویس بیان می‌کند، معتقد است اگر متن نهایی توافق با همین شکل و شمایلی که به طور غیر رسمی درباره آن شنیدیم به مجلس ارائه شود، قطعاً نمایندگان ملت زیر بار آن نمی‌روند. او می‌افزاید: براساس اخبار غیر رسمی از پیش نویس شنیدم، آخرین متن با خطوطی که مقام معظم رهبری برای مذاکرات ترسیم فرمودند و حتی با قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌های آمریکاست همخوانی ندارد.

اما عباس گلرو در واکنش به حمله متنقدان علیه مذاکرات وین به ایسکانیوز می‌گوید: هنوز متنی در قالب پیش نویس مذاکرات وین به مجلس نیامده تا بتوان نسبت به آن نظر داد. هر متنی که پای میز مذاکرات نهایی شد قطعاً برای بررسی و اخذ تأییدیه به مجلس شورای اسلامی می‌آید. لذا انصاف نیست پیش از نهایی شدن متن به آن انتقاد وارد کنیم. ابراهیم عزیزی نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی هم بیان می‌کند که متن پیش نویس را ندیده و نمی‌تواند اطمینان داشته باشد که خطوط قرمز در آن رعایت نشده است.

او می‌گوید: تیم مذاکره کننده در تمامی جلسات به کمیسیون امنیت ملی اطمینان دادند که از خطوط قرمز عبور نخواهند کرد و ما زمانی می‌توانیم اظهارات علیه مذاکره کنندگان وین را تایید کنیم که متن توافقات امضا شده را در اختیار داشته باشیم. تیم مذاکره کننده در تمامی جلسات تأکید کردند عینا بر مبنای قوانین مجلس و راهبردهای نظام اسلامی پیش می‌روند.

انعکاس چنین رویکردی در سخنان افراد سیاسی و نمایندگان دیگر مجلس هم دیده شده، این در حالی است که رسانه‌های معاندی مانند اینترنشنال سعودی و بی.بی.سی هم که تمام قد در خدمت رویکردهای تخریبی علیه مذاکرات ایران با 1+4 هستند تاکنون چنین ادعایی نداشتند و تقریباً از هیچ محفل تحلیلی خارجی ادعاهای عدول تیم مذاکره کننده ایران از حقوق ملت ایران رسانه‌ای استنباط نشده است. 

این حجم از تخریب علیه مذاکره کنندگان بی‌انصافی است

جلیل رحیمی جهان‌آبادی عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس است که خلاف آنچه در بالا آمد، اعتقاد دارد که وزارت امور خارجه و تیم مذاکره کننده هنوز هیچ تعهدی به طرف غربی نداده‌اند. به گفته وی دیپلماسی لایه های گوناگونی داشته و در خلال مذاکرات گفت‌وگوها و رایزنی‌های زیادی صورت می‌گیرد و طرفین دیدگاه خود را بیان می‌کنند. او این حجم تخریب علیه مذاکره‌کنندگان و دولت بی‌انصافی می‌داند و می‌گوید: کشور در شرایط فعالی به هم فکری، هم صدایی و اجماع میان قوا نیاز دارد.

رحیمی جهان آبادی تأکید درک مذاکرات وین را کاری سخت می‌داند که جمهوری اسلامی ایران را مقابل همه قدرت‌های جهان قرار داده است. کشورهایی که صرف نظر از رویکرد خصمانه آنان مقابل جمهوری اسلامی ایران، هر کدام منافع خاص خود را پای میز مذاکرات دنبال می‌کنند، بنابراین نباید با سخنان دلسردکننده تیم مذاکره کننده را در شرایطی قرار دهیم که اتحاد و انسجام فکری آنها به هم بریزید و نتوانند از ظرفیت‌های خود به درستی استفاده  کنند و به نظرم تلاش دولت و تیم مذاکره کننده قابل تقدیر است.

مخالفت‌ها و موافقت‌ها دیپلماسی در وین در حالی فضای رسانه را در بر گرفته که برخی تحلیلگران شکل گیری نگاه‌های منتقد علیه مذاکرات را ناشی از سکوت نامناسب علی باقری می‌دانند و بر این باورند که انتقادها به تیم مذاکره کننده به دلیل سکوت رسانه‌ای علی باقری است. او به‌عنوان رئیس و ارشد تیم مذاکره‌کننده کمترین بروز و ظهور رسانه‌ای را داشته است در حالی که اولیانوف نماینده روسیه در وین حضور رسانه‌ای خوبی در مذاکرات داشته و اخبار جلسات وین معمولاً از زبان او شنیده شده تا از زبان نماینده ارشد تیم مذاکره کننده کشورمان

گفته‌های بالا در حالی مطرح شده که سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام می‌کند: اگر پافشاری ما بر حقوق ملت نبود، شاید توافقی نیم‌بند در ماه‌ها قبل انجام شده بود. شورای عالی امنیت ملی، راهبردی مذاکرات را بر عهده دارد و رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در این شورا حضور دارد. خطیب زاده می‌گوید: کل توافق معطل تصمیم سیاسی واشنگتن است و هفته‌هاست که معطل همین هستیم و موضوع هم افراد و اشخاص حقیقی و حقوقی و انتفاع اقتصادی ایران است.

موضوعی که امیرعبداللهیان بار دیگر در جلسه ستاد هماهنگی روابط اقتصادی خارجی بار دیگر بر آن تأکید کرده و می‌گوید: طرف آمریکای در دو سه هفته گذشته زیادخواهی‌هایی را مطرح کرده که در تعارض با برخی بندهای متن است و می‌خواهد شروطی را تحمیل کند. اما ایران روی خطوط قرمز خودش خواهد ایستاد. بایدن اگرحُسن نیت دارد به جای تحریم اشخاص حقیقی و حقوقی یک فرمان اجرایی را لغو کنند.