محمود صادقی یکی از افرادی است که در لیست سی نفره اصلاح طلبان قرار دارد. وی استاد حقوق دانشگاه تربیت مدرس و مشاور وزیر سابق علوم( دکتر فرجی دانا) و عضو انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها است.

وی در گفت و گو با خبرنگار ایسکانیوز، با بیان اینکه در حوزه سیاسی این غیرقابل پیش بینی بودن اضطراب ایجاد کرده و همه این ها جمع و باعث بروز مشکل می شود می گوید البته موارد مثبت هم وجود دارد و آن اینکه نظام ما از یک ظرفیت، پایداری و ثبات برخوردار است که می تواند در یک هفته دو انتخابات بسیار حساس را با هم برگزار کند.

در ادامه متن مصاحبه تفصیلی محمود صادقی با ایسکانیوز آورده می شود:

آرایش سیاسی و انتخاباتی در فضای حاکم را چطور ارزیابی می‌کنید؟

بعضی از نهادهای مدرن در ایران را داریم ولی سازو کارهایش را نیاورده ایم. انتخابات یک نهاد مدرن است که البته منطبق با نهادهای اسلامی نظام است. حتی در قانون اساسی ساز و کارش دیده شده؛ مثلا احزاب و رسانه ها و تشکل ها همان ساز و کارهایش است و به نظر می آید یک مجموعه منسجمی پیش بینی شده ولی در روند حوادث جمهوری اسلامی ایران احزاب نتوانستند به دلایل مختلف پا بگیرند .

در همه دنیا انتخابات ها بطور سیستماتیک و از طریق احزاب و تشکل ها پایه گذاری می شود. جناح های مختلف تفکرات خود را از طریق برنامه ها اعلام می کنند. معمولا هم یک نوع تعهد ،نه قراردادی، برای خود ایجاد می کنند و برنامه می دهند و مردم هم نوعا به برنامه ها رای می دهند. نمایندگان بعد از آن که به مجلس می روند و انتخاب می شوند بایستی در مقابل این برنامه ها به مردم جواب بدهند.

ولی متاسفانه حزب چون در ایران پا نگرفته در دوره انتخابات یک فشاری به فضای سیاسی وارد می شود و انتخابات که می تواند یک فرصت باشد تبدیل به یک تهدید می شود. به نظر من این مساله به مرور زمان باید حل بشود. در واقع عیوبی در سیستم انتخاباتی ایران هست؛ از جمله در برنامه ریزی که برای مقدمات انتخابات انجام می دهند نقص وجود دارد. یعنی تکلیف کاندیداها باید معلوم شود؛ در آخرین لحظه هم هنوز مشخص نیست چه کاندیداهایی تایید یا رد صلاحیت شدند و خود این موضوع نوعی اضطراب ایجاد می کند.

یکی از عوامل تنش در جامعه ما این است که همه چیز آن غیرقابل پیش بینی است؛ اقتصاد, سیاست خارجی، سیاست داخلی غیر قابل پیش بینی است. همه هر روز که از خواب بیدار می شوند منتظر یک واقعه جدید هستند. ثبات در اقتصاد وجود ندارد . مردم ما خیلی از مردم اروپا ثروتمندترند اما هیچ کس احساس آرامش ندارد چون آینده را نمی توانند پیش بینی کنند.

در حوزه سیاسی هم این غیرقابل پیش بینی بودن اضطراب ایجاد کرده و همه این ها جمع و باعث بروز مشکل می شود. البته موارد مثبت هم وجود دارد و آن اینکه نظام ما از یک ظرفیت، پایداری و ثبات برخوردار است که می تواند در یک هفته دو انتخابات بسیار حساس را با هم برگزار کند. در این منطقه نا امن ما که از همه طرف کشورها در حال جنگ هستند واقعا این موضوع غنیمت است. اما به طور کلی با توجه به نواقصی که وجود دارد امیدوار هستیم که آسیب شناسی شود و سازوکار منظم تری به وجود بیاید.

در انتخابات کنونی وقتی آرایش سیاسی می بینید مشخص است که تقریبا سه طیف اصلی در انتخابات صف بندی کردند که این طیف ها زیرگروه هایی نیز دارند؛ طیف اصلاح طلب، طیف اعتدالیون ، طیف اصولگرایان.

در طیف اصولگرایان شعب مختلفی ایجاد شده و اتفاق جالب و خوبی که افتاده است و بخاطر درسی که از تحولات گذشته مجموعه های سیاسی گرفته اند این است که نزدیکی بین نیروهای خردگرا و همه نیروها در حال به وجود آمدن است و علایم آن را در آرایش سیاسی انتخابات می بینیم. آن تجربه ای که در انتخابات 92 پیدا کردیم و طیف اعتدالیون نزدیک شدند به طیف اصلاح طلبان و خروجیش دولت یازدهم بود خوشبختانه تداوم و توسعه پیدا کرد و بخشی از اصولگرایان را هم در بر گرفت و گروه آقای لاریجانی هم به این طرف پیوستند و این موضوع را باید به اصلاح طلبان تبریک گفت.

آیا فکر می کنید غیر قابل پیش بینی بودن وضعیت کاندیداها تا آخرین وضعیت یک امر سیاسی است؟ یعنی شما این موضوع را عمدی تلقی می کنید؟

ما در حقوق مبحثی به نام رقابت غیرمنصفانه داریم. به عنوان مثال در کار تجارت تاجری از موقعیتش به نفع خودش علیه رقیب سوء استفاده کند. مثلا از رفتارهای متقلبانه استفاده کند تا شهرت رقیب را از بین ببرد و تهمت های ناروا به رقیب بزند. الان در جامعه رقابت غیر منصفانه است. این قضیه را من یک رقابت غیرمنصفانه در کسب رای می دانم. حالا به صراحت نمی گویم متقلبانه اما غیرمنصفانه، ناعادلانه و نابرابر است. داور قبل از اینکه بازیکنان وارد شوند به تعدادی کارت قرمز داده است و نگذاشته است که بازیکنان بازی کنند.

ما گرم نکرده وارد بازی شدیم، مثلا یک کشتی گیر که می خواهد برود در تشک خودش را گرم کند. اما طرف مقابل همه کارهایش انجام شده؛ بنرها خورده, جاهای خاص انتخاب شده و سالن ها را دارند. اما ما سالنی را هم که می خواهیم در دانشگاه در لحظه آخر کنسل می شود.

رسانه های عمومی که کاملا فراگیر هستند همه در اختیار جناح مقابل هستند و آنها تکنیک های جنگ نرم یاد گرفته اند و از آن طریق سعی می کنند به افکار عمومی و مردم القا کنند و به رقبا نسبت های ناروا دهند.

اخیرا انتقادهایی راجع به دولت در حوزه اقتصادی و بی توجهی به امر معیشت مردم می بینیم انتقادهایی که به گفته جناح دولتی وارد نیست. دیدگاه شما درباره این رفتارها در این برهه خاص چیست؟

رقیب فراموش کرده است که اگر اقتصاد کاستی هم دارد این وضعیت محصول سیاست های خودشان است. به عبارتی جای متهم و شاکی تغییر کرده, ما شاکی هستیم, ما مدام داد می زدیم, ما فریاد می زدیم که مملکت لبه پرتگاه است. آن موقع که آن آدم سازمان مدیریت را منحل کرد آن موقع باید می دیدیم چه بلایی سر کشور می آید؛ آن موقع که درآمدهای نفتی را بدون برنامه ریزی شده و غیراصولی خرج می کردند باید پیش بینی می کردند ؛ آن زمان که اسکناس بدون پشتوانه چاپ می کردند برای مسکن مهر باید پیش بینی می کردند؛ دلاری که زمان اصلاحات 900 بود نزدیک 4000 تومان شد. چه کسی این اقدامات را انجام داد؟ آنها مملکت را به پرتگاه کشیدند کشور را تحریم کردند، ایزوله کردند، تمام ارتباطات را قطع کردند. دولت یازدهم یک کشور ورشکسته و لب پرتگاه را تحویل گرفته است و همه تلاشش هم در سیاست خارجی گذاشته است و نتیجه خوبی هم گرفته است. در حال حاضر شرایط رو به عادی شدن است تا بتوانیم برنامه های اقتصادی را پیش ببریم.

این خیلی غیرمنصفانه است, در واقع خودشان این بلاها را سر مردم آوردند و جای متهم و شاکی عوض شده است. ضمن این که این غیرمنصفانه است که با تورم لجام گسیخته ای که حدود 40 درصد بوده است دولت سعی کرده که یک سیاست انقباضی را به کار گیرد و تورم را کاهش داده است. آمارها می گویند تورم به 15 درصد رسیده است و این موفقیت بزرگی است. اما برای اینکه تورم رکودی نداشته باشیم نیاز داریم به این که درهای اقتصادی را باز کنیم . در حوزه داخلی بخشی از اقتصاد ما به اسم خصولتی شده تحرک اقتصادی ایجاد نمی شود یک نهادی می گیرد و به واسطه ها می دهد و نه مالیات می دهد نه تخصصی عمل می کند و کلی فساد در آن حوزه به وجود می آید و رشد اقتصادی ایجاد نمی شود.

در برنامه اصلاحات برنامه جامع انتخاباتی مدون شده در 5 حوزه است: برنامه های سیاسی, اقتصادی, اجتماعی, فرهنگی و زیست محیطی. این برنامه با همان مدل توسعه پایدار طرح ریزی شده است چون اقتصاد در آنجا به خوبی پیش بینی کردند. به هر حال باید این مسیر باز شود تا بتوانند برنامه ها را اجرا کنند. عمده آن این است که همه برنامه ها مبتنی بر مشارکت در حوزه سیاست, اقتصاد و اجتماع باشد. در حوزه اقتصاد خود نظام هم به این نتیجه رسید که بعد از سال ها بحث در مواردی باید از این حالت انحصاری خارج شود و بخش خصوصی وارد عرصه اقتصاد شوند و کسب و کار ایجاد کنند.

اخیرا بحثی مطرح شده است راجع به دخالت به اصطلاح انگلیسی در انتخابات ، آیا شما فکر می کنید واقعا کشورهای خارجی می توانند در انتخابات ما تاثیر بگذارند و این سخنان نشانگر چیست؟

این موضوع تهمت ناروا به رقیب زدن است. رسانه ملی ما, رسانه میلی است. یعنی در حقیقت دروغ منتشر می کنیم مردم واقعیت ها را نمی بینند, مقصر اصلی دیده شدن کانال ها و شبکه ها دیگر کشورها خود صدا و سیمای ما است. آنها ممکن است برنامه های داشته باشند ولی این مسلم است که یک ترس و نگرانی جناح مقابل است.

اگر طرف در رای آوردن بین مردم به خودش مطمئن باشد به بقیه تهمت نمی زند. این نشانگر نگرانی هایی است که اگر مردم به صحنه بیایند جایگاه و پایگاهی در بین مردم ندارند. مردم ما انقدر رشده کرده و تجربه دارند که چشم شان به آنجاها نیست آنها ممکن است حتی بخواهند که آتو بدهند دست رقیبان ما.

چرا در لیست اصلاح طلبان قرار گرفتید؟

من یک حقوقی هستم. حقوق یعنی قانون و قانون با تفکرات اصلاح طلبی بیشتر تطابق دارد بنابراین ذات این رشته اقتضا می کند که همسو باشد با جایی که قانون را باور دارند. شما اگر در جامعه حقوقی هم آمار بگیرید خواهید دید که بالای 90 درصد از اصلاح طلبان گرایش اصلاح طلبی دارند.

در این انتخابات و مجلس ما به تخصص حقوقی نیاز داریم در کل این 9 دوره 2 درصد حقوقدان وجود داشته است. به نظرم رویکردهای جناح اعتدال نزدیک به رویکرد حاکم در قانون است .من برای تقویت رویکرد قانون وارد این جناح شدم و مجلس مربوط به قانون گذاری است و مستقیم به تخصصم مربوط می شود. مایلم این تجربه و دانشی که دارم در خدمت مجلس قرار می دهم.

اگر در انتخابات پیروز شوید و وارد مجلس دهم شوید چه برنامه هایی دارید؟

من از زمانی که برنامه هایم را برای ورود به انتخابات نوشتم با اقای عارف هماهنگ کردیم. من یکسری ایده هایی داشتم که تقریبا در برنامه های جامع انتخاباتی وجود داشت. برنامه ما یک برنامه گفتمانی یعنی تغییر رویکرد افراط به خرد گرایی و تعادل است در همه بخش ها. به طور خاص برنامه اصلی من بازگرداندن مجلس شورای اسلامی به جایگاه خودش است.

به تعبیر امام مجلس در راس امور است. مجلس باید قانون گذاری کند و نه اینکه با پیمانکاران زد و بند کنند یا محیط زیست را غارت کنند. باید قانون گذاری و نظارت کنند.

مجلس به تدریج از آن جایگاه و نقشی که در قانون اساسی برایش پیش بینی شده منحرف شده و به خصوص مجلس نهم از این جهت دور بوده اند؛ در یک دوره ای که وکیل الدوله شده بودند, در یک دوره هم آمدند با دولت به نحو غیرمنصفانه ای مقابله کردند.

به نظر من مجلس آینده باید همسو با منافع ملی باشد و در فرصتی که توافقی با 1+5 شده و برجام ایجاد شده و کشور از انزوای بین المللی خارج شده باید همراه دولت باشند و با دولت همسو و همگرا باشند، ضمن اینکه استقلال خود را حفظ کنند .

اولین برنامه ای که دارم بررسی برنامه ششم توسعه است. به حوزه اقتصادی و معیشت مردم هم توجه خاص باید شود. ما باید اولویت های اقتصادی را در درجه اول رسیدگی کنیم و نان سفره مردم را در وهله اول قرار دهیم. هرچند که برای این منظور فضای سیاسی باید آماده بشود اما این جزو نیازهای واجب مردم است. ما با یک جامعه بیکار و بخصوص تغییر نگرش داده شده مواجه ایم؛ به این معنی که مردم پول دستی می خواهند که این نگرش باید تغییر کند.

آقای دکتر آخرین توصیه های انتخاباتی شما چیست؟

با در نظر گرفتن کل شرایط اما اصلاح طلبان توانستند تعدادی کاندیدا در شهرهای مختلف داشته باشند. بنابراین به مردم توصیه می کنم که از این فرصت استفاده کنند و در این دو سه روز باقی مانده فعال باشند به خصوص برای فراخواندن دیگران به پای صندوق های رای. آن اکثریت خاموشی که در جامعه وجود دارد را متوجه کنند که در انتخابات شرکت کنند. اگر همه خواسته ها هم برآورده نمی شود اما باز جای امید وجود دارد. آب دریا هم نمی شود چشید اما در حد رفع تشنگی باید چشید , بالاخره از این حداقل روزنه ها استفاده کنند. همانطور که رهبری هم فرمودند اگر نظام را هم قبول ندارند بیایند رای دهند.

آیا اصلاح طلبان پیروز می شوند؟

امیدواریم.

201/201