ناهید سمیعی: اگر در روزهای باقی مانده از تابستان برای سفر هنوز شهری را پیدا نکرده اید که باطبع شاعرانه شما همخوانی داشته باشد، چمدان ببندید و به شهر درختان گردو، لاله های واژگون و چشمه و کوهستان بروید.

خوانسار شهری در نزدیکی کویر مرکزی ایران است اما آنقدر خنک است که انگار هرگز پای تابستان به آن نرسیده است. شهری زیبا که بر ارتفاعات کوه ها ساخته شده است.

برای سفر به خوانسار 2 راه بیشتر ندارید یا از خودرو شخصی خودتان استفاده کنید و یا با اتوبوس های بین شهری سفر کنید بعلاوه این را هم بدانید که مردم خوانسار زبان مخصوص به خودشان را دارند، پس خیلی برای فهمیدن آنکه آنها به هم چه می گویند تلاش نکنید چون با زبان معیار و آنچه در تصور شماست، بسیار متفاوت است. البته بسیار مهربان هستند و با مسافران و گردشگران به زبان معیار حرف می زنند و خیلی هم خوب راهنمایتان می کنند.

خوانسار شناسی

خوانسار در فاصله حدود 150 کیلومتری شمال غرب شهر اصفهان با پوشش گیاهی متنوع که لاله های واژگونش معروفش کرده اند.
در اینجا با ذوب برفها در دامنه کوههای سرد خوانسار، هزاران لاله سرخ واژگون از بطن خاک بیرون می کشد.
در وسعتی افزون بر یک هزار هکتار در منطقه سردسیر غرب استان در 15 کیلومتری شهر خوانسار، یکی از زیباترین کوههای اصفهان با ارتفاع 3631 متر قرار گرفته که محل رویش گل کمیاب «لاله های واژگون» و انواع دیگری از گیاهان مرتعی خودرو است.

تاریخچه و جمعیت

تاریخچه شهرستان خوانسار به قبل از اسلام می رسد، وجود آثاری از آتشکده تیر و معبدی بنام هیکل در کوه تیر در حوالی روستای تیدجان و سنگ قبری به خط پهلوی در قریه قودجان دلیلی بر این مدعاست . مدارکی که از سابقه تاریخی خوانسار در دست است، تاریخ مهاجرت دسته ای از اقوام یهود به خوانسار و سرگذشت آنها است که به زمان سلطنت کوروش می رسد.

وجه تسمیه

نام خوانسار به صورت خونسار بوده که به معنی چشمه سار است . خان ، خانی و خن در فارسی به معنای چشمه است که واژه کردی کانی (چشمه) نیز با آن هم ریشه است. در گذشته به علت کثرت چشمه‌های موجود در این منطقه این نامگذاری صورت گرفته است.

زبان و گویش

مردم خوانسار لهجه خاصی ندارند اما به گویش مستقل خوانساری حرف می زندد که این گویش ریشه در زبان فارسی قدیم داشته و از قبل از اسلام در این شهرستان رایج بوده است .

صنایع دستی

قالیبافی از جمله مهمترین صنایع دستی این شهر است که از گذشته های دور قسمتی از درآمد خانواده های خوانساری را تأمین می کرده است. بعلاوه قلم زنی ، صنایع چوب ، منبت کاری و سفالگری از جمله صنایع دستی این شهرستان در دهه های اخیر بوده است .

کشاورزی و دام داری

مرم شهرستان خوانسار به کارهای کشاورزی و پرورش زنبورعسل مشغول اند. فرآورده های کشاورزی خوانسار عبارتند از : گندم، جو، سیب زمینی، گردو، زردآلو، گلابی و سیب درختی. دراین شهرستان‌پرورش‌گاو، گوسفند، بز و طیور رواج دارد.در بعضی از مناطق خوانسار مراکز مهم پرورش زنبور عسل قرار دارد که پیشینه این کار به چندین سده می رسد.

کوچه باغ

یکی از مواردی که چشم هر بیننده ای را در خوانسار به خود خیره می کند ، کوچه باغ های زیبا و رویایی خوانسار است . کوچه باغ هایی که با دیوارهای خشتی در بیرون و درختان سر به فلک کشیده ای که ارتفاع آنها چند برابر دیوارهاست. وجود درختان با قدمت زیاد جلوه های بصری زیبایی را در این شهر ایجاد کرده است .

زیارتگاه ها

اماکن زیارتی خوانسار شامل: امامزاده سید احمد، امامزاده سید صالح و امامزاده محمود و غیره است که مردم خوانسار برایشان احترام ویژه ای قائل هستند.

پرورش زنبور عسل

شهرستان خوانسار به عنوان قطب پرورش زنبور عسل در سطح کشور دارای بیش از 42000 کلنی فعال زنبور عسل است. روش زنبورداری در شهرستان خوانسار به صورت گردش فصلی و استفاده از گل ها و گیاهان مناطق مختلف کشور ما است . بر اساس شنیده ها و روایات، پیشینه زنبورداری در شهرستان خوانسار به قبل از زمان صفویه باز می گردد.

سوغات

خوانسار یکی از مهمترین مراکز تولید عسل طبیعی در کشور است که شهرت آن جهانی است . همچنین گز خوانسار که معروف ترین آن گز عصاری است با حذف شکر سفید از ترکیبات ساخت گز و جایگزین نمودن گز انگبین خوانسار ، ترنجبین ، شیر خشت و گز علفی به جای آن توانسته علاوه بر حفظ اصالت و کسب کیفیت برتر در این عرصه شهرتی حتی فراتر از مرزهای کشور به دست آورد .خشکبار و تنقلات محلی از جمله گردو ، بادام ، آلو و برگه زردآلو نیز از دیگر سوغات خوانسار هستند همچنین می توانید محصولات باغی مناسب فصل را به عنوان سوغات خریداری کنید .

مکان های دیدنی و تاریخی

چشمه های طبیعی و چشم انداز رودخانه ها از جاذبه های طبیعی شهرستان خوانسار است بعلاوه مسجدهای قدیمی و آرامگاه های بزرگان نیز ازجاذبه های تاریخی این شهر به شمار می آیند.

پارک سرچشمه

یکی از مراکز تفرجگاهی و گردشگری خوانسار ، پارک سرچشمه این شهر است . این پارک با وسعتی حدود 15 هکتار در جنوب شهر و در دامنه کوه خوانسار قرار دارد . این پارک در طول سال و در فصول مختلف ، پذیرای میهمانان و گردشگران زیادی از شهرهای استان و دیگر نقاط کشور است که به دلیل وجود چشمه های متعدد از جمله چشمه مرزنگوش ، چشمه شترخون و چشمه پیر که در جنب آرامگاه شیخ اباعدنان قرار دارد از طراوت و زیبایی خاص برخوردار شده است.بعلاوه این چشمه ها ضمن افزایش زیبایی پارک تأمین کننده آب کشاورزی خوانسار است.

گلستان کوه

گلستان کوه منطقه ای است در ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان خوانسار، سرسبز و خوش آب و هوا و دارای شرایط ییلاقی مناسب است.سرتاسر گلستان کوه پوشیده از گون‌های گز انگبین،پیاز وحشی(موسیر) و انواع گل‌های زیبا است. این گل ها شامل: گل‌های لاله‌ی اشک مژگان، انواع لاله‌های سرنگون،سرنگون ایرانی،سرنگون حنایی،لاله ی پیشه زار،لاله ی آتشی و لاله‌ی کوهی.

گلستان کوه که از مناطق دیدنی و زیبای خوانسار است در فصل بهار پر از گل های اشک مژگان یا لاله ی سرنگون می شود.این گلها که در میان بوته های گز انگبین و حتی بر روی صخره ها نیز می رویند و خاصیت داروئی نیز دارند با زیبایی خود هر بیننده ای را مسحور می کنند.

مسافران مشتاق طبیعت برای ساعتی هم که شده خود را به آغوش گرم گلستان کوه می سپارند و از زیبایی آن لذت می برند.گل واژگون اشک مژگان با ارتفاع تا ۱۲۰ سانیمتر گلهای زنگوله ای درشت به رنگهای نارنجی مایل به قرمز که به طرز زیبایی از سمت داخل با نوش گاهای سیاه رنگ روی یک زمینه سفید آرایش یافته اند،ازشناخته ترین گیاهان پیازدار ایران به حساب می آید.این گونه در حدود ۳۰۰ سال پیش به اروپا برده شده و در حال حاضر به مقدار زیاد پرورش داده می شود. گل سرنگون اشک مژگان در منطقه گلستان کوه به صورت فشرده و انبوه و در ارتفاعات شرقی شهرستان به صورت پراکنده می روید.

بقعه پیرخوانسار (بابا پیر)

بقعه پیر خوانسار که از باستانی ترین آثار تاریخی سرزمین زیبای خوانسار است. در اوایل سلطنت صفویه بنا به امر پادشاه وقت ساخته شد.صاحب بقعه که پایه گذار مذهب حقه جعفری در اوایل قرن هفتم در این حدود و اطراف از اصفهان تا کرهرود و بروجرد و نهاوند و لرستان و خوزستان که اکثرا جزو فرقه های مجسمیه و مجبره و مشبه هستند.

مدرسه‌ی مریم بیگم صفوی

مریم بیگم صفوی زوجه شاه طهماسب مدرسه ای در خوانسار ساخته که هنوز باقی مانده است و قدیمی ترین مدرسه علمیه است.این مدرسه در سال ۱۳۰۶ توسط حاج میرزا محمدتقی خوانساری و در سال ۱۳۵۴ توسط مرحوم آیةالله سیدحسین علوی تعمیر و نوسازی شده است.این مدرسه بعد از تعمیر به مدرسه ی علوی مشهور گشت.

مسجد جامع شهر خوانسار

این مسجد جامع در جنوب شرقی خوانسار با سیصد و پنجاه سال قدمت،قدیمی ترین مسجد شهر است.مساحت آن حدود سه هزار متر مربع و گچ بری های بسیار نفیسی به ویژه در محراب دارد بعلاوه درب شمالی مسجد دارای ارزش تاریخی است و دارای منبت های بسیار زیبا است.

امامزاده سید صالح قصیر

امامزاده سید صالح قصیر واقع در بیدهند خوانسار با هفت واسطه به امام هفتم شیعیان حضرت امام موسی بن جعفر(ع) می رسد. امامزاده سید صالح قصیر را از آن جهت ملقب به قصیر ساخته اند که خود و فرزندانش کوتاه قد بوده اند.ساختمان امامزاده سید صالح در حدود سال ۱۳۵۱ به سبک نوین تعمیر و نوسازی شده است.

مسجد آقا اسدالله

مسجد مرحوم آقا اسدالله در سال ۱۲۵۸ قمری توسط اسدالله خان و قسمت دیگر آن پس از ده سال به کوشش محمدباقر خان ساخته شده است.این مسجد در میدان اصلی شهر واقع است.

پل ساسان

پل ساسان در شمال شرقی روستای تیدجان خوانسار است.این پل یکی از پل های عظیم قدیمی خوانساربوده که طول دهانه ی پل،ارتفاع آن و پهنای بنا بیش از هشت گام است.در مورد علت نامگذاری آن اطلاع دقیقی در دست نیست.سنگ نوشته ای که در بنای پل بکار رفته است در سیل عظیم مردادماه۱۳۶۶ از پل جدا گشته و در چند صد متری شمال آن افتاده و بخشی از آن شکسته شده است. بر اساس حجاری ها موجود بر روی سنگ تاریخ ساخت بنا و سازنده آن ذکر نشده است.

چه زمانی برای رفتن به خوانسار مناسب است؟

خوانسار همیشه زیباست اما تابستان هایش به دلیل خنکی هوا لذت دیگری دارد.برای عکاسان زمستان های برفی خوانسار می تواند جذاب تر هم باشد. اما اگر دوست دارید شاهد مراسمی از مردم خوانسار باشید، عزاداری ایام محرم را از دست ندهید.

چگونه به خوانسار برویم؟

برای سفر به خوانسار اگر با خودروی شخصی خود می روید، بعد از خروج از جنوب پایتخت و گذر از اتوبان تهران ـ قم، در مسیر حرکت به سمت شهر اصفهان یک خروجی وجود دارد که برای سفر به دو شهر خوانسار و گلپایگان است .اگر مسیر پایتخت تا خوانسار را با سرعت مطمئن حرکت کنید 6 ساعته به خوانسار می رسید.

اقامت در خوانسار

برای اقامت در خوانسار می توانید به هتل زاگرس بروید البته خوانسار هتل‌های دیگری هم دارد. «سرای پدری» هتلی در بافت سنتی شهر است که خانه‌ای قدیمی است که مرمت شده است. در این هتل شما می‌توانید سفارش غذای خانگی مثل آبگوشت (در زبان خوانساری دوگوله) را هم بدهید.

قیمت یک تور مسافرتی به خوانسار در فصل تابستان به شرح زیر است:

20103