به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، هر انسانی از حقوق خاصی برخوردار است؛ این حقوق شامل مواردی مانند حق حیات، حق کرامت انسانی، حق امنیت، حق ازدواج، حق سیر و سفر، حق ارحام و خویشاوندان، حق پرستش، حق مالکیت و غیره است. شاید برایتان جالب باشد که دانشجویان هم از حقوق مشخصی در حوزه‌های صنفی، اجتماعی، فرهنگی و غیره برخوردار هستند که می‌توانند بر اساس آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها از آن استفاده کنند.

ایسکانیوز در نظر دارد حقوق دانشجویان را در حوزه‌های مختلف بر اساس منشور حقوق دانشجویی بررسی کند. این منشور توسط دفتر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تدوین شده است.

حق تاسیس انجمن‌های علمی دانشجویی

بر اساس ماده ۳۹ منشور حقوق دانشجویی حقوق انجمن‌ها، دانشجویان حق دارند در نهادهای اجتماعی و فرهنگی دانشگاه مانند «انجمن‌های علمی دانشجویی» و «کانون های فرهنگی و هنری» عضو شوند و در آنها فعالیت کنند. بر اساس ماده ۳ آیین‌نامه انجمن‌ها فعالیت علمی شامل مناظره و نقد علمی، هم اندیشی و نشست‌های تخصصی، مطالعات و پژوهش‌های علمی، نشر و ترویج یافته‌های علمی و فعالیت‌های کمک آموزشی است.

برخی از مصادیق آن عبارت است از برگزاری دوره‌ های آموزشی تکمیلی و تقویتی و تشکیل کارگاه‌های تخصصی، برگزاری و همکاری در اجرای جشنواره ها، کنفرانس‌ها و مسابقات علمی داخی و خارجی، تولید و انتشار نشریه علمی، کتاب و نشریات الکترونیکی، نرم‌افزارهای رایانه ای و فیلم‌های علمی آموزشی و برنامه ریزی و اجرای بازدیدهای علمی از مراکز علمی، صنعتی و فناوری.

دانشجویان کلیه گرایش‌ها و مقاطع تحصیلی یک رشته دانشگاهی، اعضای انجمن علمی متناظر با همان رشته به شمار می روند و نیاز به ثبت نام ندارند؛ اما فعالیت در کانون‌ها نیازمند عضویت داوطلبانه دانشجویان آنها است.

حق تاسیس نهادهای اجتماعی و فرهنگی

بر اساس ماده ۴۰ منشور حقوق دانشجویی، دانشجویان حق دارند نهادهای اجتماعی متنوعی تاسیس کنند. بر اساس ماده یک آیین‌نامه کانون‌های فرهنگی، این نهادها می‌توانند در زمینه‌های علمی و یا مذهبی، ادبی، هنری، فرهنگی، اجتماعی و... فعالیت می‌کنند. این ساز و کار تاسیس و فعالیت این نهادها مشخص بوده و از جمله آن می‌توان به انجمن‌های علمی دانشجویان و کانون فرهنگی هنری اشاره کرد.

تشکیل انجمن علمی بین رشته‌ای شورای دبیران انجمن‌های علمی دانشجویی دانشکده، دانشگاه و اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی از جمله دیگر نهادهایی است که دانشجویان در آن حق تحصیل دارند. حمایت از انجمن‌های علمی دانشجویی و نظارت برعملکرد آنها برعهده شورای حمایت و نظارت بر انجمن‌ها و اتحادیه علمی دانشجویی است. بر اساس آیین‌نامه کانون‌ها، مجمع تخصصی کانون‌های فرهنگی، هنری و اجتماعی دانشجویان دانشگاه‌های کشور از جمله نهادهای دیگری  به شمار می‌رود که دانشجویان حق دارند آن را تاسیس کنند.

فعالیت های مطبوعاتی علمی، فرهنگی و اجتماعی دانشجویان شامل چه مواردی است؟

بر اساس ماده ۴۱ منشور حقوق دانشجویی، همه دانشجویان حق دارند برای راه‌اندازی نشریه به طور مستقل به دبیرخانه نشریات دانشجویی دانشگاه مراجعه کرده و پس از اخذ مجوز مطالب علمی، فرهنگی و اجتماعی خود را منتشر کنند.

بر اساس تبصره یک ماده یک دستورالعمل نشریات، عنوان‌های فرهنگی اجتماعی زمینه‌های عقیدتی صنفی و رفاهی، خبری و طنز را نیز در بر می‌گیرد. انجمن‌های علمی دانشجویی و کانون‌های فرهنگی نیز می‌توانند به عنوان شخصیت حقوقی در حوزه فعالیت خود نشریه داشته باشند.

حقوق دانشجویان در زمینه برگزاری و شرکت در اردوهای دانشجویی

بر اساس ماده ۴۲ منشور حقوق شهروندی و آیین نامه اردوها، برگزاری اردو یا شرکت در اردوهای برگزار شده توسط سایر نهادها از حقوق دانشجویان به شمار می‌رود. طبق ضوابط، برگزاری اردو یا سفر دانشجویی که به نحوی از امکانات دانشگاه استفاده کرده یا در فضای دانشگاه اطلاع رسانی و هماهنگی شود، مستلزم اخذ مجوز از شورای فرهنگی دانشگاه است. معرفی و ابلاغ سرپرست اردوهای فرهنگی و علمی برعهده معاونت فرهنگی، اردوهای آموزشی برعهده معاونت آموزشی و اردوهای ورزشی نیز بر عهده معاونت دانشجویی ورزشی دانشگاه است.

بر اساس ماده ۲۱ آیین نامه اردوها، باید اطلاع رسانی درباره برگزاری اردوها از سوی برگزار کننده اردو به صورت علنی و عمومی انجام شود تا کلیه دانشجویان واجد شرایط به صورت عادلانه حق ثبت نام در اردو را داشته باشند. همچنین سفرهای عمره دانشجویی زیر نظر ستاد عمره دانشجویی وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها؛ اردوی راهیان نور از زیر نظر ستاد مرکزی راهیان نور و اردوهای جهادی و از جمله اردوهای متداول دانشگاه‌ها به شمار می‌روند.

حق نمایندگی و مشارکت در شوراهای دانشگاه شامل چه مواردی است؟

بر اساس ماده ۴۳ منشور حقوق شهروندی و آیین نامه مدیریت دانشگاه‌ها، شورای تخصصی کمیته‌ها و هیئت‌های گوناگون در دانشگاه‌ها وجود دارد و دانشجویان حق دارند در برخی از آنها نماینده داشته باشند. از جمله مهم ترین این موارد می توان به شورای فرهنگی و اجتماعی دانشگاه اشاره کرد که طبق آیین نامه مدیریت دانشگاه‌ها، نماینده بسیج دانشجویی دانشگاه و نماینده بزرگترین تشکل اسلامی دانشجویان دانشگاه در آن عضویت دارند. همچنین دانشجویان حق دارند در کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی و شورای انضباطی نیز نماینده داشته باشد.

حق شرکت در جشنواره‌ها و مسابقات فرهنگی و اجتماعی

بر اساس ماده ۴۴ منشور حقوق شهروندی، آیین نامه جشنواره ملی حرکت مصوب ۱۳۸۶ و دیگر آیین نامه‌های مربوط،‌ دانشجویان حق دارند در جشنواره‌ها مسابقات متعدد فرهنگی که به صورت دوره‌ای در دانشگاه‌های کشور برگزار می‌شود، شرکت کنند. این جشنواره‌ها شامل جشنواره‌ها و مسابقات دانشجویی قرآن کریم، جشنواره ملی حرکت ویژه انجمن‌های علمی دانشجویی کشور، جشنواره نشریات دانشجویی ویژه نشریات دانشجویی کشور، جشنواره رویش ویژه کانون‌های فرهنگی و هنری و غیره هستند.

انتهای پیام/