به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، زمستان و فصل سرد را با هوای آمیخته با دود تهران سر کردیم، بارها مدارس و گاهی حتی ادارات هم تعطیل شدند، صحبت از افزایش دی‌اکسید گوگرد به میان آمد و نقل زبان‌ها شد اما دل خوش بودیم که بهار و تابستان از راه برسد و نفسی تازه کنیم اما انگار زندگی نمی‌خواهد روی خوشش را نشان دهد و حال هوای پایتخت خوش شود. اخبار آلودگی هوا دوباره بازگشته‌اند و روز گذشته هم مرکز کنترل کیفیت هوای تهران از ناسالم بودن شرایط برای گروه‌های حساس خبر داد اما چرا در تابستان که مدارس تعطیل هستند، همچنان با آلودگی هوا مواجه هستیم؟
عوامل آلودگی هوا در تابستان چه هستند؟
بررسی داده‌های مرکز کنترل کیفیت هوای تهران نشان می‌دهد که آلاینده شاخص ذرات معلق با قطر کمتر از ۱۰ میکرون (گرد و غبار) و ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون بوده است. در برخی ساعت‌ها هم غلظت ازن افزایش پیدا کرده است.
افزایش تولید آلاینده ثانویه ازن
سیدمحمدمهدی میرزایی قمی مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا در گفت‌وگویی در این باره گفت: تغییرات اقلیمی و گرمایش کره زمین، منجر به افزایش تولید آلاینده ثانویه ازن شده از سوی دیگر کاهش میزان نزولات جوی و گسترش خشکسالی، وقوع طوفان‌های گرد و خاک را در پی داشته است که در سال‌های اخیر به مهمان ناخوانده بسیاری از مناطق کشور از جمله تهران تبدیل شده‌اند.
میرزایی قمی ادامه داد: طی سال گذشته افزایش وقوع طوفان‌های گرد و خاک و هجوم ریزگردها در ماه‌های گرم و خشک، کیفیت هوای نامطلوبی را برای شهروندان تهران رقم زد.
کاهش شدید حجم دریاچه‌ها و تامین نشدن آب تالاب‌ها
احد وظیفه سرپرست مرکز تغییر اقلیم و خشکسالی سازمان هواشناسی هم در گفت‌وگو با خبرنگار ایسکانیوز با اشاره به نقش کاهش شدید حجم دریاچه‌ها در افزایش ریزگردها گفت: مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در افزایش گرد و غبار کمبود بارندگی و تامین نشدن آب تالاب‌ها است. برای مثال دریاچه نمک قم یکی از کانون‌های تولید گرد و غبار است که روی تهران تاثیر می‌گذارد. تالاب صالحیه در نزدیکی تهران هم از جمله مواردی هستند که با کاهش حجم آب مواجه شده‌اند.
وی افزود: خاک از بالادست شسته شده و در کف دریاچه‌ها تهنشین می‌شود. این خاک بافت نرمی دارد و با خشک شدن دریاچه به ذرات بسیار ریزی تبدیل می‌شود که با هر بادی بلند شده و به دلیل سبک بودن به لایه‌های بالای جو می‌رود، سرعت بالای باد در لایه‌های بالای جو ذرات گرد و غبار را در مسیر جریان‌های هوایی قرار می‌دهد. اگر در نزدیکی کانون گرد و غبار شهر و روستایی باشد، بسیار بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند. گرد و خاک هم در راستای قائم و هم افقی گسترش پیدا می‌کند اما غلظت آن با دور شدن از کانون تولید کاهش پیدا می‌کند.
بارش‌ها در تهران ۳۷ درصد زیر حد نرمال قرار دارد
وی با اشاره به عوامل موثر در افزایش گرد و غبار در تهران ادامه داد: از نظر خشکسالی تهران در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار دارد و بارش‌ها در تهران ۳۷ درصد زیر حد نرمال قرار دارد. میانگین بارش در تهران ۲۹۰ میلیمتر است و اگر ۴۰ درصد از این میزان هم کم شود، تصور کنید که چه اتفاق ناگواری رخ می‌دهد. سال گذشته ۲۴ درصد از بارش سال را دریافت نکردیم و سال قبل از آن هم وضعیت نامطلوبی داشتیم و در واقع تهران سومین سال خشک را سپری می‌کند.
وظیفه افزود: طبیعت این کم بارشی‌ها را فراموش نمی‌کند؛ یعنی اثرات کم بارشی سه سال پیش امروز خود را نشان می‌دهد زیرا آبی که باید وارد چرخه می‌شد، وارد نشده و سفره‌های زیرزمینی فقیر شده‌اند. علاوه بر این با برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی شاهد افت سطح آبخوان و فرونشینی زمین هستیم. این موضوع مرگ آبخوان را به دنبال دارد زیرا آبی برای پمپاژ کردن دریافت نمی‌کند و برداشت‌ها هم بیش از توان اکولوژیکی است. خشک شدن تالاب صالحیه تهران هم این موضوع را تشدید کرده است.
علاوه بر ازن و ریزگردها تهران همچنان از واحدهای آلاینده ضربه می‌خورد. این درحالی است که قرار بود براساس ماده ۲۷ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوبه ۱۴۰۰ محیط زیست فهرستی از واحدهایی که حدود مجاز را رعایت نمی‌کنند، مشخص کند و این واحدها یک تا یک و نیم درصد از فروش خود را باید به عنوان عوارض آلایندگی پرداخت کنند و از محل این درآمد برای رفع آلایندگی هزینه شود اما چقدر از این قانون به درستی اجرا شده است؟
داریوش گل‌علیزاده سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با خبرنگار ایسکانیوز در این باره گفت: سازمان امور مالیاتی این مبلغ را در اختیار شهرداری‌ها و دهیاری‌ها قرار می‌دهد. براساس تبصره یک ماده ۳۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده تنها در سال ۹۹ کمیسیون تلفیق موافقت کرد که ۳۵ درصد از این پول را در اختیار صندوق ملی محیط زیست قرار دهد. صندوق هم در آن سال تسهیلاتی را به واحدهای آلاینده داد تا رفع آلایندگی کنند.
عوارض آلایندگی محل درآمد شهرداری‌ها شده است
وی افزود: در ۲ سال گذشته این سهم از قانون لغو شد و امسال هم مجلس با ۲۰ درصد موافقت نکرد. ما در قانون برنامه هفتم توسعه مجدد پیشنهاد ۲۰ درصد را مطرح کردیم. هدف سازمان محیط زیست از دریافت این پول این است که ما فقط برای آلوده بودن پول نگیریم بلکه برای رفع آن اقدام کنیم اما عوارض آلایندگی به درآمدی برای دهیاری‌ها و شهرداری‌ها تبدیل شده است.
گل‌علیزاده عنوان کرد: نظارت کافی برای هزینه کرد این پول وجود ندارد و در قانون هم پیش‌بینی نشده است که شهرداری‌ها بخواهند به کسی پاسخگو باشند و این پول را صرف هزینه‌های غیرمحیط زیستی می‌کنند. این پول اگر وارد صندوق ملی محیط زیست شود، به کاهش آلودگی‌های محیط زیستی کمک می‌کند.
وی افزود: شهرداری‌ها و دهیاری‌ها به دنبال دریافت منافع بیشتر از محل عوارض آلایندگی هستند و افراد ذی‌نفع هیچ گاه محیط زیست را مورد مواخذه قرار ندادند که چرا واحد آلاینده وجود دارد؟! پیشنهاد ما این است که عوارض و جریمه از هم منفک شوند و تمام واحدهای آلاینده حتی آن‌هایی که حدود مجاز آلایندگی را رعایت می‌کنند، عوارض پرداخت کنند و درصورت تخلف از حدود مجاز مشمول جریمه شوند. علاوه بر این باید مشخص شود که شهرداری‌ها این پول را در کجا هزینه می‌کنند زیرا بخشی از وظایف شهرداری‌ها مثل توسعه فضای سبز و حمل و نقل عمومی و مدیریت پسماند محیط زیستی است.
به گزارش ایسکانیوز، گرمایش زمین و افزایش ازن، کم‌بارشی، خشکسالی و طوفان‌های گرد و غبار و در کنار این‌ها خودروهای فرسوده و واحدهای صنعتی آلاینده دست به دست هم داده‌اند تا شاهد کاهش کیفیت هوای تهران باشیم و البته این تنها درد پایتخت نیست و به دیگر نقاط کشور هم سرایت کرده است اما سوال اینجاست که چرا با وجود علم به این موضوع و مشخص بودن راهکارها مسئولان آستین همت بالا نمی‌زنند و فکری به حال شرایط نامطلوب هوای تهران و دیگر نقاط کشور نمی‌کنند؟ چرا قانون هوای پاک تمام و کمال اجرا نمی‌شود و مالیات آلایندگی در محل دیگری هزینه می‌شود؟
انتهای پیام /
نظر شما