دانشگاه مظهر توسعه و پیشرفت یک جامعه است. جامعه ای که در آن دانشگاه به عنوان مولد و تأسیس گر قدرت مطرح باشد و قدرت از درون دانشگاه ساطع شود می تواند در مدار پیشرفت قرار بگیرد. جوامعی که دانشگاه و دانشگاهیان در حاشیه تحولات آن ها قرار دارند نمی توانند در شرایط پر تلاطمی که بر عرصه علم و پیشرفت حاکم است به سلامت به مقصد برسند. واقعیت غیر قابل کتمان این است که چالش های عمده جوامع امروزین را باید در چالش علمی و اندیشه ای جستجو کرد. دانشگاه با قرار گرفتن در جایگاه اصلی خود می تواند نقش اساسی در مدیریت مشکلات، بحران ها و چالش های جامعه داشته باشد. به قول فرانسیس بیکن نهاد دانشگاه باید بتواند بیچارگی و بدبختی بشر را کاهش دهد و وضعیت او را بهبود بخشد و تقویت کند. در استان ایلام به عنوان یک استان محروم و توسعه نیافته دانشگاه یکی از مهم ترین عوامل مقابله با توسعه نیافتگی و محرومیت فکری و فرهنگی این استان است. در این راستا دانشگاه آزاد اسلامی نقش مهم و قابل توجهی در توسعه سیاسی، فرهنگی و مدیریتی استان ایلام ایفا نموده است. این دانشگاه در حالی در سال 1377 با 4 رشته کاردانی و با 220 دانشجو شروع به کار نمود که ایلام آخرین استان کشور بود که دانشگاه آزاد اسلامی در آن راه اندازی شد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام تا سال 1395 بیش از 20 هزار دانشجو فارغ التحصیل نموده است که بخش اعظمی از این دانشجویان امروز مدیران ارشد استان هستند؛ به عبارت دیگر این دانشگاه نقش مهم و اساسی در آموزش مدیران استان ایفا نموده است.

واحد ایلام در حال حاضر 6200 دانشجو دارد.از این تعداد 3800 دانشجو در مقاطع ارشد و دکتری مشغول به تحصیل هستند. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام دارای 120 رشته تحصیلی است که از این تعدا 47 رشته ارشد و دکتری هستند. 82 درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی مراکز آموزش عالی استان در واحد ایلام مشغول به تحصیل می باشند و این نشان دهنده نقش مؤثر این واحد در توسعه تحصیلات تکمیلی استان می باشد.

در حالی که تربیت و آموزش نیروی انسانی متخصص و تولیدکننده دانش توسط نظام آموزش عالی هر کشور می تواند از عوامل مؤثر در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن کشور باشد. این نقش به ویژه در توسعه انسانی کارآزموده کشورها و پرورش افراد متخصص به ویژه اعضای هیات علمی انکارناپذیر است. در این راستا دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام با داشتن 145 عضو هیأت علمی و تولیدات علمی ملی و جهانی نقش مؤثری در توسعه علمی و معرفتی استان ایفا نموده است. اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد واحد ایلام با تألیف و ترجمه 87 جلد کتاب و ارائه 1500 مقاله معتبر در ژورنال های داخلی و خارجی نقش مؤثری در تولید علم ایفا نموده است. از این تعداد ، 310 مقاله ISI و 110 مقاله ISCمی باشد. تولیدات علمی این دانشگاه در راستای توسعه علمی کشور و بر اساس ارتقاء جایگاه ایران در منطقه و در راستای سند چشم انداز می باشد. در این سند بر ضرورت توجه به پرورش نیروی انسانی برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری، متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی تاکید شده است. در سایه توانمندی های علمی این دانشگاه تاکنون بیش از 15 همایش ملی-منطقه ای و استانی برگزار شده است.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام به لحاظ مراکز آزمایشگاهی و کارگاه های آموزشی در شرایط مناسبی قرار دارد. این واحد دارای 48 آزمایشگاه و کارگاه می باشد که آزمایشگاه شیمی این واحد از لحاظ تجهیزات آزمایشگاهی در غرب کشور نمونه است.

این دانشگاه در کنار فعالیت های علمی- پژوهشی از فعالیت های اجتماعی، مذهبی و فرهنگی نیز غافل نشده است. حضور فعال در برگزاری پروژه بزرگ اربعین حسینی یکی از مهم ترین برنامه هایی است که دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام در طی دو سال اخیر موفق به انجام آن شده است. این پروژه اخیراً با سفر دکتر طه هاشمی معاونت محترم فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی به مهران،وارد مرحله جدیدی از فعالیت خود شده است.در این سفر مجوز مشارکت واحدهای دانشگاهی کشور برای ایجاد مجتمع خدماتی و مهمانسرا برای زوار خانواده دانشگاه آزاد اسلامی در مهران صادر شد. واحد ایلام به عنوان پایلوت و دبیری ستاد اربعین دانشگاه آزاد اسلامی در کشور انتخاب شد. در کنار این پروژه عظیم انجام طرح های فرهنگی ماندگار و فعال شدن 20 تشکل، کانون و هیأت های مذهبی از دیگر فعالیت های واحد ایلام می باشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام دارای یک مرکز رشد نیز می باشد.

اگر بخواهیم نگاهی منصفانه به نقش دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه استان داشته باشیم می توانیم بگوییم این واحد در کنار سایر مراکز آموزش عالی استان به عنوان قلب تپنده توسعه علمی و فرهنگی استان ایلام عمل نموده است. هر چند مشارکت این دانشگاه در پروژه هایی که با توسعه اقتصادی این استان در ارتباط است نیز غیر قابل انکار است.امیدواریم این دانشگاه بتواند همچنان در مدار علمی و معرفتی خود حرکت کند و بیش از بیش در توسعه استان نقش آفرینی کند.

23 تیرماه 1377 سالروز تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام نقطه عطفی در تاریخ آموزش عالی استان است و اینجانب به نمایندگی از اساتید، کارکنان و دانشجویان این واحد دانشگاهی از تمام مدیران و مسئولانی که در جهت اعتلای این واحد دانشگاهی و خدمت به مردم استان ایلام گام برداشته اند تقدیر و تشکر می نمایم

*رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان ایلام

20101