سدهای جدید ترکیه تهدیدی برای ایران / افزایش ریزگردها در پی زیاده‌خواهی همسایه‌ها

ترکیه بعد از ساخت سد ایلیسو که تاثیر بسیاری بر محیط زیست داشت و منجر به افزایش ریزگردها در ایران و عراق شد، باز هم تصمیم به ساخت سدی جدید بر روی دجله گرفته است.

به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، طبق اطلاعات اعلام شده، ساخت این سد ۴۱ متری سه سال به طول خواهد انجامید و ظرفیت ذخیره سازی ۳۸۱ میلیون متر مکعب آب را خواهد داشت. این پروژه فقط یک سد معمولی نیست، بلکه پروژه ای برای تولید برق و آبیاری زمین های کشاورزی است و بخشی از پروژه «گاپ» است.

بیشتر بخوانید

سد ترکیه نه فقط ایران بلکه زیست تمام زمین را تحت تاثیر قرار می‌دهد / بحران گرد و خاک در انتظار منطقه

تاثیرات مخرب سدهای ترکیه بر محیط زیست

کارشناسان معتقدند که ترکیه با اجرای پروژه گاپ آسیب جدی به محیط زیست منطقه وارد خواهد کرد. حجت‌الله میان‌آبادی؛ استاد دانشگاه و دکترای مدیریت منابع آب در این باره می‌گوید: پروژه آناتولی جنوبی یا گاپ یکی از پروژه‌هایی است که ۲۲ سد را شامل می‌شود و ترکیه این فعالیت را به بهانه توسعه مناطق کردنشین مدنظر قرار داده و در اصل به‌دنبال این است که به استفاده سیاسی از این کار بپردازد؛ آنها می‌خواهند از آب به عنوان سلاح درمقابل کشورهای پایین دست همچون سوریه، عراق، ایران و حتی کشورهای عربی استفاده کند.

دولت ترکیه بر روی رودخانه دجله که طولانی ترین رودخانه خاورمیانه است و طول آن به دو هزار و ۸۰۰ کیلومتر می رسد، شش سد بزرگ و ده ها پروژه تولید برق ایجاد کرده است.

هشدار نماینده پارلمان عراق به ترکیه

این درحالی است که پیش از این، «ثائر مخیف الجبوری» رئیس کمیته امور آبی پارلمان عراق درباره قصد ترکیه برای احداث سد بزرگی از سوی ترکیه که الجزیره نام دارد، هشدار داد و آن را موجب محروم شدن عراق از سهم آبی این کشور دانست و از سکوت دولت این کشور در قبال این موضوع ابراز شگفتی کرد.

وی اعلام کرد: سدی که ترکیه قصد احداث آنرا دارد یکی از خطرناک‌ترین سدها به شمار می‌رود که اگر احداث شود یک قطره آب هم از ترکیه به عراق وارد نخواهد شد و این خطری بزرگ برای عراق است.

پیش از این هم حمید النایف، سخنگوی وزارت کشاورزی عراق با بیان اینکه منابع آبی باید در اسرع وقت از طریق فشار به ترکیه تأمین شود، پیشنهاد داد که دولت عراق از حجم تجاری سالانه به عنوان ابرازی برای فشار به ترکیه برای به دست آوردن حقوق خود بهره ببرد.

لازم به ذکر است که عراق در حال حاضر شاهد کمبود شدید آب است؛ بحرانی که منجر به خشک شدن دریاچه‌ها و باتلاق‌های این کشور شده و از سویی سطح رودخانه‌های دجله و فرات که از ترکیه سرچشمه می‌گیرند از زمان بهره‌برداری از سد الیسو بسیار کاهش یافته است. ساخت سد ایلیسو، در قالب یک پروژه راهبردی به نام گاپ، (به ترکی استانبولی Guneydogu Anadolu Projesi و به اختصار GAP ) صورت گرفته است.

ریزگردها هدیه ترکیه به ایران

ایران هم از این اتفاقات بی‌نسیب نمانده و با خشکسالی گسترده در عراق حجم ریزگردهای وارد شده به ایران افزایش پیدا کرد. کمااینکه سال گذشته با افزایش ریزگردها و طوفان‌های شن در ایران مواجه شدیم و همچنان این مشکل وجود دارد.

چشم طمع ترکیه بر ارس

البته موضوع تنها محدود به سدسازی ترکیه بر روی رود دجله نمی‌شود بلکه این کشور بر رودخانه ارس در ایران هم چشم دارد. آقاخان بهزاد متخصص اگروتکنولوژی و زراعت سال گذشته در جلسه کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تبریزدر جلسه کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تبریز در خصوص حق آبه ارس گفت: در سال ۱۳۷۹، آورد آب رودخانه ارس، هشت میلیارد متر مکعب بود که در سال ۱۳۹۱ این رقم به پنج میلیارد متر مکعب کاهش یافت و امروز آورد رودخانه ارس به میزان ۲.۷ میلیارد متر مکعب است.

وی ادامه داد: حاشیه رودخانه از دم قشلاقی ماکو تا تازه کند پارس آباد در وضعیت بحرانی قرار دارد که یک عامل کاهش آب آن، بین المللی و از طرف ترکیه با احداث سدهایی در استان قارص( کاراکورت) بوده که در سال ۲۰۲۰ با حجم ۱.۷ میلیارد مترمکعب آبگیری شده است.

بهزاد افزود: در صورتی که دو سد دیگر این منطقه با نام های توزلوجا و سویله مز آبگیری شود، هیچ آوردی از شاخه بین گول داغ ترکیه به ایران نخواهد آمد و آورد آب تنها از آرپاچایی ارمنستان خواهد بود .

با سدسازی ترکیه چه اتفاقی برای ایران می‌افتد؟

بهمن ایزدی کویرشناس در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز در این باره گفت: همه کشورها باید به قوانین بین‌المللی درباره آب رودخانه‌ها احترام بگذارند تا آب مسیر خود را طی کرده و به پایاب یعنی نقطه‌ای که آب از حرکت می‌ایستد، برسند. میزان آبی که حق هر کشوری است، در قوانین بین‌المللی مشخص شده اما برخی کشورها از این قوانین تخطی می‌کنند و حقوق مردم کشورهای همسایه را نادیده می‌گیرند.

وی افزود: ترکیه با سد آتاتورک نه تنها به دیگر کشورها بلکه به خودش هم آسیب زد و بنابر مطالعات اخیر پس از احداث سد آتاتورک توازن طبیعی بر هم خورده و حتی ساخت این سد در وقوع زمین لرزه سال گذشته هم موثر بوده است. پس از زلزله ترکیه حجم آب سد را کم کرد.

ایزدی توضیح داد: آب امروزه به ابزاری برای فشار استراتژیک بر سایر ملل تبدیل شده و زیاده‌خواهی بر کشورها محیط زیست را تحت تاثیر قرار داده است. در گذشته کشورها با جنگ به سمت کشورگشایی می‌رفتند و امروز همان تفکر را بر روی آب اعمال می‌کنند.

وی ادامه داد: ترکیه با ساخت سدهای جدید روی ارس و دجله محیط زیست ایران را تحت تاثیر قرار خواهد داد. ترکیه با ساخت این سدها آب را به نقاطی خواهد برد که تا پیش از این هیچ گاه برای کشاورزی استفاده نمی‌شدند. اگر سد دجله ساخته شود حق آبه جلگه‌های جنوبی ایران تامین نشده و بسیاری از تالاب‌ها و بیشه‌زارهای خوزستان از دست می‌روند و خشک شدن مناطق مختلفی از عراق هم باعث افزایش ریزگردها خواهد شد. آیا زیست‌مندانی که در این مناطق زندگی می‌کنند حق استمرار حیات ندارند؟

کویرشناس عنوان کرد: این اقدام ترکیه مخالف تمام معاهده‌هایی است که در سازمان ملل تنظیم شده است. سازمان ملل نباید نسبت به این زیاده‌خواهی و تغییر مسیر آب از سامانه طبیعی ساکت باشد. این اقدامات تنش‌های آبی را بیشتر خواهد کرد و افزایش تنش منجر به ستیزه‌گری کشورها نسبت به هم خواهد شد و این به نفع صلح بشری نیست. ترکیه مسیری را می‌رود که در قدم اول خود را نابود می‌کند چراکه پایبند به قوانین زیستی در بیوسفر نیست. چرا سازمان ملل نسبت به این اقدام سکوت کرده است؟

به گزارش ایسکانیوز، هیچ کدام از کشورها حق ندارند که حق کشور دیگری را ضایع کرده و بیش از نیاز از منابع آبی استفاده کنند و علاوه بر اهمیت توجه بر موضوعات داخلی و مشکلات زیست محیطی موجود در کشور مسئولان بین المللی هم باید سریع‌تر نسبت به این موضوع واکنش داده و اقدام کنند.

انتهای پیام /

کد خبر: 1196565

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =