به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ براساس مقاله‌ای یک محقق ترکیه‌ای در سال ۲۰۱۷، کل فرآیند شکل‌گیری صنعت فناوری و توسعه آن به شرح زیر است:

 از آنجا که اقتصاد ترکیه تا همین اواخر در یک سیستم بسته عمل می‌کرد و فعالیت‌های تولید صنعتی در قالب انتقال فناوری انجام می‌شد، مشاهده می‌شود که صنعت تلاش زیادی برای تولید فناوری در این کشور انجام نمی‌دهد. زیرا صنایع در حال تولید در یک محیط اقتصاد بسته امکان شرکت در فعالیت‌های تحقیق و توسعه را عملا از دست می‌دهند.

در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ با تغییر نظام اقتصادی، رویکرد حمایتی در اقتصاد کنار گذاشته شد و تعاملات بین‌المللی آغاز شد. در این صورت سیاست‌های جایگزین واردات کنار گذاشته شد و سیاست‌های باز اقتصادی خارجی جای آن را گرفت. در نتیجه، همه واحدهای اقتصادی، عمدتا شرکت‌های بخش خصوصی به دنبال پیشرفت‌های علمی و فناوری با شدت بیشتری در جستجوی زمینه‌های نوآوری و توسعه محصول به تکاپو افتادند.

تلاش برای جهانی شدن و رویکردهای یکپارچه‌سازی اقتصادی برای حفاظت و افزایش رقابت‌پذیری شرکت‌ها باعث شد تا شرکت‌ها بیشتر به سمت تغییرات فناوری سوق پیدا کنند. در این فرآیند، با افزایش سریع سطح انتقال فناوری، دوره جدیدی برای جان گرفتن بخش خصوصی شروع شد، ولی شرکت‌ها بیشتر در قالب انتقال مستقیم فناوری توسعه پیدا کردند.

با این حال، تحولات مثبت دهه ۱۹۹۰ سهم مهمی در ساختار تولید، قدرت رقابتی و عملکرد صادراتی ترکیه نسبت به دوره‌های قبل در ابعاد مختلف داشت. با این حال، واضح است که همه این تحولات از سطح مطلوب عقب‌تر است. یکی از مهم‌ترین عوامل پشت صحنه توسعه محدود در این کشور، عدم عملکرد نشان داده شده در زمینه سیاست‌های علم و فناوری است. در این دوره اقدامات مختلفی در جهت ایجاد سیاست علم و فناوری برای ترکیه انجام شد که مهم‌ترین آنها شکل‌گیری موسسه تحقیقات علمی و فناوری ترکیه یا TÜBİTAK است که با اعطای وام به فعالیت‌های تحقیق و توسعه و تامین مالی سرمایه‌گذاری‌های این بخش حکم بلوک‌های سازنده سیستم ملی نوآوری را در این کشور داشت.

علاوه براین، مشارکت دولت در هزینه‌های تحقیق و توسعه بخش خصوصی در سال ۱۹۹۵ به افزایش فعالیت‌های تحقیق و توسعه این بخش کمک کرد و با تهیه طرح جامع زیرساخت اطلاعاتی امکان ایجاد شبکه ملی فراهم شد. با این حال، در دهه ۲۰۰۰، به دلیل فقدان یک رویکرد جامع، تولید انعطاف‌پذیر و اتوماسیون از اهداف مورد انتظار عقب ماند. در چشم‌انداز توسعه تاریخی، اقتصاد ترکیه نتوانست به موقع به فرآیندهای دگرگونی فناوری برسد و از نظر فرآیندهای سازگاری عقب ماند.

با این حال، ترکیه برای تبدیل شدن به یک جامعه صنعتی به بلوغ کافی نرسیده است و در این مسیر با چالش‌هایی از جمله گرفتار شدن تمدن‌های معاصر برای تبدیل به جوامع اطلاعاتی مواجه شد که ساختار تولید و روند توسعه اقتصادی و رقابت‌پذیری بخش‌های صادراتی را به زیر سطح مطلوب رساند.

از این رو این کشور باید به علم و فناوری توجه بیشتری معطوف کند تا توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور به مرحله پیشرفته‌تری برسد و به سرعت به جامعه دانش تبدیل شود. این نشان می‌دهد که ترکیه برای افزایش قدرت رقابتی و سطح رفاه خود باید اقداماتی را انجام دهد. سیاست‌های جدی در ترکیه ارائه شده است، اما از آنجایی که به طور سیستماتیک و قاطع با آنها برخورد نشده است، اهداف محقق نمی‌شوند، موفقیت کافی در صادرات و واردات حاصل نمی‌شود و برخی از اهداف برنامه‌ریزی شده راه به جایی نمی‌برند. همه اینها نشان می‌دهد که اهمیت کافی به این حوزه که نیازمند رویکرد راهبردی بلندمدت است، نشان داده نشده است. کشورهایی مانند کره که متوجه شدند پروژه‌های توسعه هر چقدر هم که خوب باشند، بدون منابع انسانی لازم معنا پیدا نمی‌کنند، از آن زمان روی منابع انسانی سرمایه‌گذاری کردند و شروع به پرورش دانشجویانی کردند که از مزایای آن بهره‌مند شوند. از این رو ترکیه باید از کره جنوبی درس بگیرد و با مهندسی معکوس صنعت فناوری خود را پیش ببرد.

مراکز فناوری ترکیه:

تکنوکنت آری دانشگاه فنی استانبول

تکنوکنت آری دانشگاه فنی استانبول یک پارک علمی واقع در پردیس اصلی «مسلک» دانشگاه فنی استانبول است. این مرکز که با هدف همکاری موثر بین صنعت و دانشگاه دایر شده است، تسهیلاتی را در مقیاس‌های مختلف در اختیار شرکت‌های فناوری و کارآفرینان قرار می‌دهد تا برای تغییر آینده آماده شوند.

این مرکز یک منطقه توسعه فناوری است که پروژه‌ها، پلتفرم‌ها و برنامه‌های توسعه فناوری را تولید، توسعه و پشتیبانی می‌کند. این پارک فناوری در حال حاضر با بیش از ۳۰۰ شرکت فناوری و بیش از ۷ هزار پرسنل، با تولید بیش از ۶۰۰ پروژه در سال، رقابت‌پذیری ترکیه را در زمینه فناوری در مقیاس جهانی افزایش می‌دهد. علاوه بر بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ پروژه تحقیق و توسعه موفق تاکنون در آن انجام شده است و هر ساله پروژه‌های جدیدی هم تعریف می‌شود.

تکنوکنت آری خود را یک سیستم مبتنی بر عملکرد و ارزیابی از خود می‌داند و آنطور که در وب‌سایتش نوشته شده، این مرکز در راستای اهداف عملکردی خود که هر ساله اصلاح و بازتعریف می‌شودع انتظار دارد شرکت‌های زیر سقف خود را به گونه‌ای حمایت کند و رشد دهد که بتوانند درآمد تحقیق و توسعه خود را از طریق مهندسی فناوری‌های جدید چهار برابر کنند.

«بخش رشد» یا انکوباتور مرحله اولیه این مرکز است که براساس چشم‌انداز «توسعه مبتنی بر فناوری» تاسیس شده و رتبه سوم را در جهان امروز کسب کرده و با سرمایه‌گذاری ۷۴ میلیون لیری، هر آنچه یک کارآفرین به آن نیاز دارد را در اختیارش قرار می‌دهد.

«بخش آهنربا»ی این مرکز که برای ارائه راه‌حلی برای نیاز اصلی اکوسیستم کارآفرینی تأسیس شده، بر مشکلات کارآفرینان مرحله پیشرفته تمرکز دارد و فضای کاری مشترک با امکانات آزمایشگاهی، منطقه کاری راحت و فعالیت‌های پر از هم افزایی ارائه می‌دهد. شرکت‌هایی که وارد این بخش می‌شوند یک سال فرصت دارند که دستاوردهای خود را ارائه دهند و خود را به مرحله بعدی برسانند.

«بخش شتاب بین‌المللی Innogate» با حمایت آژانس توسعه استانبول برای افزایش صادرات فناوری، شرکت‌های فناوری را برای ورود به بازارهای جهانی آماده می‌کنند و امکاناتی چون ترکیبی از دسترسی به شبکه جهانی، مدل کسب‌وکار و توسعه استراتژی به آنها ارائه می‌دهد.

تکنوپلیس دانشگاه فنی خاورمیانه

تکنوپلیس دانشگاه فنی خاورمیانه یا METU-Technopolis اولین پارک علمی و تحقیقاتی در ترکیه است که با هدف تسهیل در توسعه شرکت‌هایی تاسیس شده که تحقیقات و توسعه قابل توجهی را برای تولید محصولات و خدمات مبتنی بر فناوری پیشرفته از طریق بهره‌مندی از ظرفیت تحقیقاتی و اطلاعاتی دانشگاه فنی خاورمیانه انجام می‌دهند. با این حال، اولویت با شرکت‌هایی است که در زمینه‌های خاص فناوری اطلاعات، مواد پیشرفته، انرژی، خودرو، شیمی، زیست شناسی و فناوری‌های محیط زیست تحقیق و توسعه انجام می‌دهند.

این مرکز از سال ۲۰۰۹ تاکنون حدود ۳ هزار و ۵۰۰ پرسنل را استخدام کرده است که حدود ۸۶ درصد آن‌ را فارغ‌التحصیلان دانشگاه تشکیل می‌دهند و در ۲۴۰ شرکت مختلف در حال فعالیت هستند.  ۶۵ درصد این شرکت‌ها در حوزه فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، ۲۵ درصد در الکترونیک و ۱۵ درصد در سایر بخش‌ها مانند هوافضا، محیط زیست، بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی و مواد پیشرفته تخصص دارند.

درباره دانشگاه فنی خاورمیانه

دانشگاه فنی خاورمیانه بر تحقیق و آموزش در مهندسی و علوم طبیعی تمرکز دارد و حدود ۴۱ رشته کارشناسی را در پنج دانشکده، ۱۰۵ رشته  کارشناسی ارشد و ۷۰ رشته دکترا را در پنج دانشکده تحصیلات تکمیلی ارائه می‌دهد. این دانشگاه بیش از ۱۲۰ هزار فارغ‌التحصیل در سراسر جهان دارد و زبان رسمی آموزش در آن انگلیسی است.

بیش از یک سوم از هزار دانش‌آموزی که بالاترین امتیاز را در آزمون ورودی دانشگاه‌های سراسری کسب کرده‌اند، در دانشگاه فنی خاورمیانه ثبت نام می‌کنند. این دانشگاه بیشترین سهم را در بودجه تحقیقات ملی توسط شورای تحقیقات علمی و فناوری ترکیه در پنج سال گذشته داشته است و از نظر تعداد مشارکت در پروژه‌های برنامه چارچوب اتحادیه اروپا (FP) دانشگاه پیشرو در ترکیه است.

تکنوپلیس حاجی‌تپه

تکنوپلیس حاجی‌تپه در سال ۲۰۰۳ تاسیس شد و یک مرکز تحقیقاتی و تجاری است که در کارآفرینان محصولات و خدمات فناوری پیشرفته با ارزش افزوده بالا، مبتنی بر تحقیق و توسعه تولید می‌کنند، اطلاعات و فناوری را به یکدیگر منتقل می‌کنند و زیرساخت‌های مناسب را با بالاترین کیفیت دریافت می‌کنند.

این مرکز در نظر دارد تا با به حداکثر رساندن همکاری دانشگاه و صنعت، شرکت‌هایی را ایجاد و رشد دهد که از فناوری پیشرفته استفاده یا تولید می‌کنند. از این رو، محیط و حمایت‌هایی را برای شرکت‌هایی فراهم می‌کند که در زمینه‌های فناوری‌های پیشرفته نوآورانه و توسعه نرم‌افزار فعالیت می‌کنند تا آنها را قادر سازد تا از منابع موجود خود به طور موثرتر استفاده کنند یا منابع جدید ایجاد کنند.

تکنوپلیس حاجی‌تپه با مشارکت دانشگاه حاجی‌تپه با هدف حمایت از تولید داخلی و ملی، روی تجاری‌سازی محصولات این دانشگاه متمرکز شده است. این مرکز ۱۱ ساختمان تحقیق و توسعه دارد که ۲ ساختمان آن به شرکت‌های فعال در بخش صنایع دفاعی و هوانوردی اختصاص داده شده است.

تکنوپارک استانبول

تکنوپارک استانبول براساس تصمیمات کمیته اجرایی صنعت دفاعی ترکیه در سال ۱۹۸۷ به منظور کمک به ظرفیت توسعه فناوری ترکیه برای کارآفرینان خارجی تأسیس شد. این مرکز در پایگاه نوآوری صنعت دفاعی ترکیه قرار دارد که قابلیت‌های تحقیقاتی دانشگاه‌های داخل و اطراف استانبول، نیروی کار واجد شرایط و تجربه صنعت منطقه‌ای، به ویژه در صنعت دفاعی را ادغام می‌کند.

تکنوپارک استانبول بخش مهمی از «پروژه پارک صنعتی فناوری پیشرفته و پروژه فرودگاه» است که در سمت آناتولی استانبول توسط اداره صنایع دفاعی به منظور حمایت از ایجاد زیرساخت‌های پویا، علمی و فناوری مورد نیاز پیشرفت کشور از منابع ملی تاسیس شده است.

این مرکز از بدو تاسیس تاکنون حدود ۱۰۴ میلیون دلار صادرات فناوری را به خود اختصاص داده است و چشم‌انداز آن در ۱۰ سال آینده رساندن صادرات به ۱۰ میلیارد دلار است.

مرکز فناوری هوشمند برای ماشین‌آلات کشاورزی هوشمند

حدود سه سال پیش ساخت مرکز فناوری جدیدی در ترکیه با هدف ایجاد زیرساخت عالی برای ساخت ماشین‌آلات کشاورزی هوشمند در استان مرکزی ترکیه قونیه کلید خورد. این مرکز در دانشگاه کاراتای با همکاری اتحادیه اروپا و وزارت صنعت و فناوری ترکیه تاسیس شد و سعی دارد با انجام پروژه‌های تحقیق و توسعه مشترک با شرکت‌های کوچک و متوسط، روی ساخت ماشین‌های کشاورزی هوشمند و سازماندهی برنامه‌های آموزشی ویژه برای کشاورزان صنعت کشاورزی را در این کشور متحول کند.

دلیل انتخاب استان قونیه برای دایر کردن این مرکز، این است که قونیه ۶۵ درصد ماشین‌آلات کشاورزی را تولید می‌کند. این استان عمدتا ماشین‌های کشاورزی معمولی تولید می‌کند، اما کشاورزی دقیق که در اواخر دهه ۹۰ روی کار آمده و پلتفرم‌های Agriculture 4.0 یا کشاورزی دیجیتال که در چند سال اخیر ظهور کردند، تحولی را در زمینه ماشین‌آلات کشاورزی طلب می‌کرد.

در وب‌سایت این مرکز آمده است: نسل جدید ماشین‌های کشاورزی می‌توانند با راندمان بسیار بالاتری کار کنند، بنابراین، برای تولیدکنندگان منطقه برای حفظ رقابت‌پذیری خود، به‌ویژه در مقیاس جهانی، به یک ضرورت تبدیل شده است.

تجزیه و تحلیل دقیق تقاضا که توسط دانشگاه کاراتای انجام شد، کاستی‌هایی را در انتقال این بخش به فناوری‌های هوشمند، مانند کمبود کارکنان واجد شرایط، ظرفیت ناکافی تحقیق و توسعه و عدم کفایت در سطح همکاری دانشگاه و صنعت، شناسایی کرد. این وب‌سایت خاطرنشان کرد: با هدف پاسخگویی به همه این مشکلات، پروژه مرکز طراحی، توسعه و نمونه‌سازی فناوری‌های هوشمند توسعه یافت.

این مرکز دارای پرینترهای سه‌بعدی است که می‌توانند چاپ‌های پلاستیکی و فلزی را تولید کنند که خواص مکانیکی مشابهی با نمونه‌های واقعی دارند. از نظر نمونه‌سازی الکترونیکی، این مرکز دارای تمامی دستگاه‌های موجود در خط PCB (Printed Circuit Board) است و می‌تواند تمامی مدارهای چاپی الکترونیکی را از ایده تا نمونه اولیه بسازد.

انتهای پیام/