به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: نگاهی که علم به فناوری دارد و فناوری را به تجاری سازی تبدیل می‌کند دقیقا مصادف حکمت است و حکمت یک مفهوم قرانی است، اگر علم، یعنی دانش مبتنی بر تفکر یعنی عقل باشد، اگر عقل با عقول مختلف جمع شود، می‌شود لوب، ما چهار عقل در مفهوم دینی داریم؛ عقل نظری، عقل عمل، عقل معاش، عقل معاد.
بیشتر بخوانید:
بازنگری در اولویت‌های علم و فناوری نقشه علمی کشور ضروری است
وی افزود: اگر چهار عقل با هم جمع به خرد ناب تبدیل می‌شود. ما بر هر چهار عقل تاکید می‌کنیم، اگر خرد ناب پخته‌تر شد فواد می‌شود و اگر خیلی پخته‌تر شد به قلب تبدیل می‌شود، لذا در اسلام به استفاده از حواس تاکید شده است. اگر عالمی علمش مبتنی بر لوب باشد، می‌توان آن را حکمت معنی کرد، که بر چهار عقل استوار است.
خسروپناه افزود: در پژوهشگاه اگر سالی یک مقاله چاپ می‌کنید، علم است حتی مبتنی بر علم نظری است، اما خرد ناب نیست. اگر دانش به علم نافع کارآمدی تبدیل شود و جمع کثیری از جوانان را به کار مشغول کند، این علم به خرد ناب و حکمت تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه برای تبدیل علم به عقل نیاز به حکمرانی دانش داریم، گفت: منظور وزارت علوم نیست، منظور یک سیاست‌گذاری است که به تنظیم‌گری و تصدی‌گری بیانجامد که حاصل موردی و رندوم نباشد. باید نظام‌مند به این سمت برویم.
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: برای حکمرانی دانش به نظر من باید هم دانشگاه‌ها پیوند بخورد هم پژوهشگاه‌ها با دانشگاه‌ها. یک زمانی می‌گفتند پژوهشگاه‌ها حق ندارند دانشجوی دکتری بگیرند. یک زمانی دانشگاه هدفی از جذب دانشجوی دکتری ندارد، یک زمانی می‌خواهند علم و پژوهش دانشجو به حکمت تبدیل شود، خیلی لازم است.
خسروپناه افزود: منظور ما از دانشجوی دکتری، بیکار پر توقع نیست. منظور دانشجویی است که زیر نظر استاد کار کند و قدیم به آن سیستم استاد شاگردی می‌گفتیم. بنابراین اگر عالمی نگاه فلسفی نداشته باشد، عالم نیست. امکان ندارد بتوانید یک دانشمند نظریه‌پرداز در علوم پایه و علوم انسانی که نگاه فلسفی نداشته باشد، نام ببرید.
وی گفت: علم پیوند وسیعی با فلسفه دارد و ما باید در تمدن اسلامی علم را با حکمت پیوند دهیم. واژه حکمت واژه مفهوم دینی قرانی و بومی دارد. لذا زمانی فلسفه به حکمت تبدیل می‌شود که مفاهیم انتزاعی به مسائل انضمامی تبدیل شود و به علم نافع کارآمد تبدیل شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: با این نگاه، چند درصد رشته‌ها را باید در دانشگاه‌ها و حوزه‌ها تغییر داد. بسیاری از طلبه‌ها علم فقه را دارند، ولی حکمت فقه را ندارند و مسئله امروز را جواب نمی‌دهد. اگر نگاه فلسفی به علم مبتنی بر عقل داشته باشیم، عقل تبدیل به حکمت شود.
خسروپناه افزود: اگر همه این نگاه را در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و شورای برنامه‌ریزی داشته باشیم، در بسیاری از رشته‌ها در دانشگاه‌ها تغییر پیدا می‌شود. سال ۱۳۱۳ دانشگاه تهران با محوریت علم محور شکل گرفت و هنوز دانشگاه‌های ما علم محور است.
وی ادامه داد: آنچه ما در عالم واقع با آن درگیر هستیم، مثلا موضوع خانواده است. خانواده واقعیتی است که صدها مسأله دارد. اما ما دانشکده خانواده نداریم که به مدیریت، روانشناسی و حقوق خانواده بپردازد. متاسفانه دانشگاه‌های ما موضوع محور نیست. وقتی پژوهشگاهی به این واقعیت می‌پردازد کارآمد است.
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: حکمت باید نگرش بنیادی ما به علم باشد و نگاه حکمرانی به دانش داشته باشیم نه حکومتی! سیاسی کردن علم بسیار خطرناک است. اگر برای کل کشور یک عده‌ای تصمیم بگیرند حکومتی کردن علم است، اما اگر مشارکت حداکثری نخبگان باشد حکمرانی علم معنا می‌شود.
خسروپناه بیان کرد: ما تصمیم داریم در شورای عالی انقلاب فرهنگی بعد از ۱۳ سال نقشه جامع علمی کشور بازنگری و بازنویسی شود. به شدت با جمع شدن تعداد محدود نخبگان برای تصمیم‌گیری مخالفیم که حکومتی کردن نقشه جامع علمی کشور است.
منبع: فارس
پایان پیام/
نظر شما