گروه بین الملل ایسکانیوز _جنگ میان اسرائیل و گروه‌های مقاومت فلسطینی وارد ششمین ماه پیاپی خود شده و در این مدت تنها یک وقفه ۷ روزه در این جنگ برقرار شده است. با نزدیک شدن به ماه رمضان، پیچیدگی‌های صحنه جنگ در حال افزایش یافتن است. به طور کلی در ماه‌های رمضان هرساله درگیری‌ها میان مسلمانان و صهیونیست‌ها در صحن‌های مختلف مسجد الاقصی افزایش می‌یابد؛ علت اصلی و اولیه این امر، افزایش قابل توجه شمار مسلمانانی است که در طول این ماه برای عبادت به مسجد الاقصی می‌روند. معمولاً حساسیت مسلمانان نسبت به حضور یهودیان و نظامیان رژیم صهیونیستی در صحن‌های مسجد الاقصی نیز زیادتر می‌شود، از این رو ماه رمضان یک مقطع زمانی ویژه به حساب می‌آید. کابینه‌های مختلف اسرائیل سعی می‌کنند با افزایش تدابیر امنیتی در ماه رمضان (حتی در شرایط عادی و غیر جنگی) با اعمال برخی محدودیت‌ها و یا کنترل و نظارت شدیدتر، مانع از این برخوردها شوند.

بیشتر بخوانید:

اراده مردم غزه برای مقاومت در برابر اسرائیل بالاست/ فلسطین قربانی سیاست‌های دو گانه آمریکا

با در نظر گرفتن این مقدمات، پیش بینی می‌شد که به دلیل بروز جنگ، ماه رمضان امسال پرالتهاب‌تر از سال گذشته باشد. این چشم انداز باعث شد چهار کشور قطر، مصر، فرانسه و ایالات متحده در طول دو ماه اخیر مساعی زیادی را برای ایجاد نوعی هم‌فهمی میان دو طرف درگیر در جنگ برای برقراری دومین آتش بس در دستورکار قرار دهند.

چند دور مذاکراه در مصر، قطر و نهایتاً دور جدید مذاکرات در پاریس برگزار شد ولی علی‌رغم فضای خوش‌بینانه‌ای که در ماه‌های اخیر شکل گرفته بود، نهایتاً گروه حماس و اسرائیل نتوانستند بر سر برقراری آتش به توافق برسند. این درحالیست که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در هفته‌های گذشته چند بار نسبت به حصول این توافق ابراز خوش‌بینی کرده بود و معتقد بود فاصله چندانی تا موفقیت در این زمینه وجود ندارد.

اصلی ترین اختلافات

اسرائیلی‌های دربند که در جریان حمله هفتم اکتبر به اسارت حماس و دیگر گروه‌های مقاومت درآمدند، یکی از اصلی‌ترین ابعاد ضربه گروه‌های فلسطینی به اسرائیل برشمرده می‌شوند. امنیت انسانی برای اسرائیل بسیار مهم است و در گذشته نیز اسرائیل برای تبادل نظامیان اسیر خود ضعف زیادی نشان داده است. معروف ترین تبادلی در تاریخ اسرائیل، به سال ۲۰۱۱ باز می‌گردد که در جریان آن گیلعاد شالیط، سرباز اسرائیلی با هزار زندانی فلسطینی مبادله شد.

در چنین شرایطی اگر گروه‌های فلسطینی فکر می‌کنند هرچه بتوانند تعداد بیشتری از اسرائیلی‌های دربند را برای مدت بیشتری نگه دارند، احتمال پایان یافتن جنگ افزایش خواهد و عقب‌نشینی اسرائیل از نوار غزه افزایش خواهد یافت. در عین حال گروه حماس معتقد بود که با طولانی و فرسایشی کردن جنگ، از یکسو اراده سربازان اسرائیلی را تضعیف می‌کند، از سوی دیگر جامعه اسرائیل را به مرز انفجار و نارضایتی می‌کشاند و اگر کار به ماه رمضان بکشد، وضعیت امنیتی اسرائیل به شدت شکننده خواهد شد و در نتیجه ممکن است انتفاضه دیگری در قدس و کرانه باختری هم رقم بخورد.

به همین دلیل حماس حاضر نشد تحت هیچ شرایطی از ۳ شرط زیر بگذرد:

۱- جنگ به صورت رسمی پایان یابد و آتش بس دائمی برقرار شود.
۲- اسرائیل کلیه نیروهای خود را از نوار غزه خارج کند.
۳- پذیرش بازسازی بدون قید و شرط غزه توسط دولت‌ها و نهادهای بین المللی

در عین حال حماس تأکید کرده بود که حاضر نیست پیش شرط اسرائیل مبنی بر انتشار اسامی کلیه اسرائیلی های دربند را بپذیرد و فهرست نام افرادی که قرار است در هر روز آزاد شوند، صرفاً ۴۸ ساعت پیش از آزادی منتشر خواهد شد.

در مقابل اسرائیل نیز تأکید کرده بود که حاضر به پذیرفتن پایان رسمی جنگ تا پیش از دستیابی به اهداف اصلی خود از جمله نابودی حماس و تهدیدزدایی از غزه نیست و صرفاً یک آتش بس موقتی ۶ هفته ای را می‌پذیرد. در عین حال اسرائیلی ها خواستار انتشار فهرست کامل اسیران خود شده اند، تا از ابهامات موجود کاسته شود، اما مقاومت حاضر به پذیرش این شرط هم نشده است.

عامل رمضان

اگرچه مذاکرات برای برقراری آتش بس تا پیش از ماه رمضان با شکست روبه‌رو شده اما، این ماه تأثیر مستقیمی بر روند جنگ خواهد گذاشت. انتظار می‌رود اسرائیل شدت حملات خود در غزه را در این ماه محدودتر نگه دارد و تلاش بیشتری برای حفظ آرامش در بیت المقدس، مسجد الاقصی و کرانه باختری از خود نشان دهد.

قطعاً گروه‌های مقاومت تلاش خواهند کرد در این ماه از شکنندگی اوضاع علیه اسرائیل بهره برداری کنند و عامل ماه رمضان را به یک برگ برنده مبدل سازند. این امر ممکن است اسرائیل را به سوی اعمال شدت عمل بیشتر برای جلوگیری از مخدوش شدن بازدارندگی اش سوق دهد. این استراتژی پیچیدگی‌های عرصه تحولات را علیه اسرائیل بیشتر خواهد کرد و شرایطی را رقم می‌زند که پیش بینی آن از قبل ممکن نیست.

اما مشخص نیست ماه رمضان پتانسیل مورد نظر گروه های مقاومت برای تبدیل کردن جنگ به یک باتلاق جدید برای اسرائیل را به طور کامل داشته باشد. در هفته‌های اخیر خبری در رسانه های اسرائیلی منتشر شده که از توافقاتی میان کابینه بنیامین نتانیاهو، دولت اردن و برخی احزاب عربی فعال در اسرائیل برای حفظ تردد و آزادی مسلمانان در مسجد الاقصی در خلال ماه رمضان حکایت دارد. با این وجود عدم اعمال محدودیت در مسجد الاقصی نیز عقب نشینی از طرح جناح راست افراطی اسرائیل برای کاملاً ممنوع کردن ورود مسلمانان در طول این ماه خواهد بود.

*پژوهشگر مسائل اسرائیل

انتهای پیام/