به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، اقتصاد آسیب‌دیده به دلیل کرونا، گرم شدن کره زمین و جنگ‌افروزی قدرت‌های بزرگ مشکلاتی بین‌المللی هستند که تنها با عزم ملی کشورها حل نخواهند شد.
مشکلاتی از این دست بیش از آن‌که ریشه ملی داشته باشند، منشا بین‌المللی دارند و تنها با همکاری‌های بین‌المللی برطرف خواهند شد. رفع یا کاهش دشواری‌های جهانی، وابسته به شناخت تمدن‌ها، درک متقابل فرهنگ‌ها و شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی سایر ملت‌هاست.
دانشگاه‌های هر کشور نقش بسیار مهمی در کاهش مشکلات جهانی به کمک همکاری‌های بین‌المللی دارند. به علاوه همکاری‌های علمی دانشگاه‌ها در سطح بین‌المللی، کیفیت دانشگاه‌ها را ارتقا داده و به تولید دانش کاربردی کمک می‌کند.
برای مثال و در این راستا، دانشگاه پیام نور، شعبه‌هایی در افغانستان و آذربایجان، دانشگاه شهید بهشتی در امارات متحده عربی و دانشگاه تربیت مدرس در سوریه تاسیس کرده‌اند.
هدی سادات محسنی عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا در مقاله خود با عنوان «آسیب‌شناسی همکاری‌های علمی-بین‌المللی در آموزش عالی ایران» با بررسی نظر متخصصان و بیش از ۳۰۰ نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های کشور به ارزیابی وضعیت همکاری‌های علمی-بین‌المللی در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی ایران پرداخته و در نتیجه آن را نامطلوب دانسته است.
محسنی معتقد است؛ بررسی وضعیت آموزش عالی در ایران نشان می‌دهد که همکاری‌های علمی-بین‌المللی در دانشگاه‌های ایران به شکل محدودی مورد توجه قرار گرفته است. مهم‌ترین مشکل این است که همکاری‌های بین‌المللی جایگاه درستی در سیاستگذاری‌های کلان علمی ندارند و ضرورت آن‌ها درک نشده است.
ناآگاهی مدیران؛ مانع بین‌المللی شدن دانشگاه‌های ایران
همچنین مدیران دانشگاهی نسبت به ظرفیت‌های موجود علمی و موقعیت‌ها و زمینه‌های همکاری‌های بین‌المللی در داخل و خارج از کشور، ناآگاه هستند. مدیران آموزش عالی باید ضروری همکاری‌های علمی-بین‌المللی را درک کرده و آن را بخشی از ماموریت خود بدانند. در حالی که این دیدگاه در اغلب مدیران دانشگاهی ایران وجود ندارد. به همین دلیل تنها به کارهای شعاری و تشریفاتی اکتفا می‌کنند.
وقتی تنها هدف مدیران دانشگاهی، ارائه آمار و ارقام به مقالات و دستگاه‌های بالاتر باشد، در نتیجه فعالیت‌ها و همکاری‌های علمی-پژوهشی بین‌المللی فقط در مرحله طرح موضوع یا انعقاد تفاهم‌نامه‌های بدون ضمانت اجرایی باقی می‌مانند.
مدیران آموزشی عالی کشور باید بپذیرند که همکاری و مشارکت‌های علمی-بین‌المللی از ضروریات مراکز دانشگاهی بوده و اگر بخواهند در مسیر توسعه و پیشرفت کیفی حرکت کنند، چاره‌ای جز ورود به عرصه‌های بین‌المللی و رقابت در این زمینه ندارند.
بر اساس این پژوهش، ورود به عرصه‌های بین‌المللی و رقابت با دانشگاه‌های معتبر دنیا به چارچوب تشکیلاتی، نیروی انسانی و امکانات متناسب با این هدف نیاز دارد.
در بیشتر دانشگاه‌های ایران، نیروی انسانی متخصص به عنوان کارشناسان دفتر همکاری‌های علمی بین‌المللی به کار گرفته نمی‌شوند. به همین دلیل، بسیاری از تفاهم‌نامه‌های همکاری به درستی تدوین و اجرایی نمی‌شوند. افرادی که درک درستی از وظایف و فعالیت‌های علمی بین‌المللی ندارند. در حالی که این کارشناسان باید کاملا نسبت به امور بین‌المللی و فعالیت‌های علمی-بین‌المللی دانشگاه آگاه باشند.
دانشگاه باید از مکانیسم‌های تشویقی برای ایجاد انگیزه در این کارشناسان استفاده کند، همچنین امکانات لازم را در اختیار مسئولان دفاتر بین‌المللی شدن دانشگاه قرار دهد. فعالیت در عرصه‌های بین‌المللی نیاز به استفاده از تکنولوژی‌های ارتباطی پیشرفته دارد. در حالی که در ایران، مشکلاتی مانند کمبود پهنای باند اینترنت، کندی خطوط ارتباطی و فیلترینگ سایت‌ها وجود دارد.
تسلط دانشگاهیان به زبان انگلیسی؛ مقدمه بین‌المللی شدن دانشگاه
مشکل دیگر در راستای بین‌المللی شدن دانشگاه‌ها در ایران این است که دانشگاهیان تسلط کافی بر زبان‌های خارجی ندارند. به همین دلیل با توجه به این که یکی از موثرترین گام‌ها برای موفقیت در ارتقای همکاری‌های علمی-بین‌المللی، داشتن مهارت در زبان انگلیسی است، مسئولان دانشگاه باید مهارت‌های اعضای هیئت علمی و دانشجویان را برای استفاده از منابع علمی روز افزایش دهند.
گفتنی است که نتایج پژوهش محسنی، ویژگی‌هایی مثبت از دانشگاه‌های ایران در زمینه همکاری‌های علمی-بین‌المللی مانند توسعه تحصیلات تکمیلی، افزایش تعداد اعضای هیئت علمی جوان، افزایش تعداد مقالات در نشریات بین‌المللی و ... را هم نشان می‌دهد.
توسعه و تقویت دوره‌های تحصیلات تکمیلی دو دهه اخیر در ایران تاثیر مثبتی بر همکاری‌های بین‌المللی دانشگاه‌ها داشته است، چرا که بیشتر برنامه‌های همکاری بین‌دانشگاهی در مقاطع تحصیلات تکمیلی انجام می‌شود و همچنین توسعه تحصیلات تکمیلی سبب افزایش جذب اعضای هیئت علمی جدید و گسترش نشریات دانشگاهی می‌شود.
انتهای پیام/
نظر شما