به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری ایسکانیوز؛ خرداد ماه سال گذشته شاخص کل بورس حدود 2 میلیون واحد بود، بر اثر سیاست‌گذاری دولت و چالش کسری بودجه، سود بین‌بانکی از زیر 10 درصد تا 17 درصد افزایش پیدا کرد، به‌اعتقاد کارشناسان این تصمیم یکی از عوامل مؤثر ریزش بازار سرمایه بود، به‌عبارت ساده‌تر دولت مردم را به بورس فراخواند اما همزمان بانک مرکزی نرخ سود بانکی را افزایش داد، به‌طور کلی و در خوش‌بینانه‌ترین حالت می‌توان گفت سیاست‌گذاران پولی با سیاست‌گذار مالی هماهنگ نبودند و ابرنوسان بورس در سال گذشته شکل گرفت، اگر چه سیاست‌گذار بانکی به‌عنوان متولی بازار سرمایه در جهت جلوگیری از ریزش اقداماتی را در شورای بورس انجام داد اما عدم اجرای مصوبات در زمان لازم اثراتش را از بین برد.

دقیقا روز 16 مرداد و 3 روز مانده به آغاز سقوط بورس، رئیس جمهور در حالی در جلسه هیات دولت جمله تاریخی خود «همه چیزتان را به بورس بسپارید» را می گفت که بسیاری از سهامداران فکر می کردند دولت در حال حمایت از بازار سرمایه است. اما کمتر کسی فکر می کرد، منظور رئیس جمهور ضرر بیش از 60 درصدی سهامداران در این بازار است.

همه می دانیم که بازار سرمایه از روز ۱۹ مرداد ماه سال گذشته تا امروز، حال و روز خوشی ندارد و یک دوره ریزش فرسایشی را پشت سرگذاشته است که در این بازار مردمی که به بورس دعوت شدند، سرمایه‌هایشان حتی به یک پنجم هم کاهش داشت و از بین رفت.

از اختلاف دو وزیر در فروش سهام پالایش یکم در مردادماه تا تصمیمات عجیب و غریب و حمایت های صرفا ظاهری از بورس همه و همه نتیجه بی تدبیری های دولت دوازدهم است. روزی که بسیاری از کارشناسان معتقد بودند حباب شکل گرفته در بازار سرمایه، در صورتی که مدیریت نشود، می ترکد و آثار فاجعه باری برای اقتصاد دارد، دولت و شخص رئیس جمهور و وزیر اقتصاد مردم را دعوت به بورس می کردند.

این دعوت ها که در دهه های گذشت بی سابقه بوده است، تنها یک ثمره داشته است، آنهم بی اعتمادی حدودا 50 میلیون سهامدار در به بازارهای داخلی در کشور است.

حال سوال اینجاست که دلیل این رفتار دولت و نابودی سرمایه های مردم چیست ؟ عامل اصلی ذوب شدن سرمایه مردم دولت بود که در چند ماه به بورس دمید و از آن حمایت کرد تا رشد حباب گونه‌ای داشته باشد و پس از آن با تصمیماتش حدود ۳۵۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌های مردم را نابود کرد؛ یکی از عاملان ذوب شدن سرمایه مردم در بورس سیاست‌های بانک مرکزی بود که در این بازار بانک‌ها را با سرمایه مردم از ورشکستگی نجات داد از سوی دیگر تصمیماتی گرفت که شاهد خروج پول از بورس به سمت دیگر بازارها بودیم.

شاهین چراغی؛ عضو پیشین شورای عالی بورس در گفتگویی با اشاره به عملکرد بانک مرکزی در خصوص بازار سرمایه به خصوص در مقطع حساس ابتدای سال 1399 گفت: در آن برهه با نوسان شدید نرخ سود بین بانکی مواجه بودیم ، ابتدا بازار پول آوار نقدینگی را به بازار سرمایه هدایت کرد و سپس با بالا رفتن شاخص، هدفمند با بالا بردن نرخ سود بین بانکی و مداخله در آن نرخ مقدمات ریزش بورس را فراهم کرد، اگر چه در همان زمان تذکرات لازم توسط وزیر محترم اقتصاد و دو رئیس سازمان بورس مرتبا در جلسات داده میشد که سیاستهای پولی باید همراستا با سیاستهای مالی و بازار سرمایه باشد، اما به هر حال متولی بازار پول ( آقای همتی رئیس کل بانک مرکزی) مسیر خودش را بدون توجه به این تذکرات کارشناسی در دولت ادامه داد.

 عضو پیشین شورای عالی بورس معتقد است، نوسان نرخ سود بین بانکی در ابتدای سال قبل قطعا روی رشد و ریزش سنگین بازار سهام موثر بود. همچنین از دیگر عوامل موثر بر تداوم ریزش عدم واریز به موقع و بهنگام منابع صندوق توسعه ملی به بازار سهام بود که تاکنون و بعد از گذشت کمتر از یک سال هنوز توضیح شفافی در این خصوص ارائه نشده است. یکی دیگر از عوامل تشدید ریزش در مقطع حساس در سال ۱۳۹۹ بخصوص در شش ماهه دوم فشار به مدیران بانک‌ها برای خرید اوراق بدهی دولت بود.

به نظر این کارشناس بانکی؛ یکی دیگر از چالشهای مهم بانک مرکزی با بازار سرمایه درخصوص صدور مجوز ارائه تسهیلات به شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌ها و سبدگردان‌ها بود.

در پایان باید گفت که سازمان بورس و دولت به یک دور باطل در حوزه سیاست گذاری و تصمیم گیری درباره بازار سرمایه رسیده اند. این نحوه تصمیم سازی در ماه های گذشته و با همه چیزتان را به بورس بسپارید رئیس جمهور آغاز شد و با تحلیل تکنیکال رئیس دفتر رئیس جمهور ادامه پیدا کرد.

رفت و برگشت به دامنه نوسان متقارن به نامتقارن و دوباره به متقارن در سه ماه گذشته نیز اوج بی تدبیری وزارت اقتصاد برای مدیریت بازار سرمایه را نشان می دهد.

در ماه های گذشته حجم خروج پول از بورس آنقدر زیاد بوده است که سیاست تغییر دامنه نوسان به وضعیت نامتقارن نه تنها نتوانست مقابل خروج پول را بگیرد، بلکه این بی اعتمادی را نیز به شدت افزایش داد. از دیگر سو، حجم پول های وارد شده به بازارهای بورس خارج از کشور و بازار ارز دیجیتال نیز این مساله را تائید می کند.