به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، علیرغم چند دور مذاکره بین دو کشور ایران و عربستان به منظور احیای روابط دوجانبه، تا کنون پیشرفت قابل توجهی در این مورد گزارش نشده است. علاوه بر این، تحولات سیاسی جدید و بعضا عجیبی در خاورمیانه در حال رخ دادن است؛ از احیای روابط ترکیه و عربستان گرفته تا احتمال عادی‌سازی روابط بین ریاض و رژیم صهیونیستی. اما یک خبر دیگر توجه رسانه‌های بین المللی را به خود معطوف کرد؛ پس از یک وقفه طولانی و بی‌سابفه قرار است که جو بایدن –رئیس جمهور آمریکا- در اواسط تیر ماه سفری به ریاض داشته باشد. اهداف مختلفی برای این سفر از سوی تحلیلگران بین المللی و منطقه‌ای عنوان شده است. به نظر می‌رسد تلاش برای رایزنی در حوزه انرژی که در پی جنگ اوکراین به موضوع مهمی به ویژه در غرب تبدیل شده است، از جمله مهمترین اهداف این سفر باشد. از طرف دیگر، با توجه به وخامت شرایط جسمانی پادشاه عربستان، محمد بن سلمان نیز برای تحکیم جایگاه خود به میزبانی از رئیس جمهور آمریکا نیاز دارد. به منظور بررسی دقیقتر تحولات مربوط به کشور عربستان، گفتگویی با آقای مجتبی قائمی مهر -مدیر کل اسبق اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه و کارشناس ارشد امور بین الملل- انجام شد.

متن کامل این مصاحبه بدین شرح است:

- مذاکرات با عربستان سعودی در چه مرحله‌ای قرار دارد و پیشرفت قابل قبولی در آن رخ داده است؟

روند مذاکرات با عربستان سعودی با توجه به برخی مسائل دوجانبه و منطقه‌ای و همچنین تحولات سریع در حوزه‌های سیاسی-منطقه‌ای با کندی پیش می‌رود و از آنجایی که این مذاکرات متاثر از مسائل مختلفی است، نمی‌توان انتظار بیشتری از آن داشت.

- قرار است رئیس حمهور آمریکا در آینده‌ای نزدیک سفری به ریاض داشته باشد. فکر می‌کنید این سفر چه آثاری بر مذاکرات ایران و عربستان خواهد داشت؟

سفر چهار روزه بایدن به سرزمین‌های اشغالی و جده آن هم در مقطع زمانی که عربستان میزبان سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است، اهداف متعددی دارد که هدف عمده آن عبارتند از انرژی و ایجاد یک باشگاه جدید برای مقابله با جبهه مقاومت و ایران.

در هدف اول یعنی بهره‌مندی از کارت انرژی عربستان برای حل بحران انرژی در غرب که به دنبال جنگ اوکراین به وجود آمده، آمریکا وارد یک معامله با عربستان می‌شود. بر اساس آن، در ازای نادیده گرفتن [نقض] حقوق بشر در عربستان و پایان دادن به تراژدی قتل خاشقچی، این کشور در حل بحران انرژی غرب با افزایش تولید وارد میدان شود. نگرانی از شورش‌های اجتماعی در کشورهای اروپایی و آمریکا و مشکلات تورم و معیشت که زنگ خطر آن به صدا درآمده بایدن را روانه عربستان کرده است.

هدف دوم، ایجاد باشگاهی متشکل از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، رژیم صهیونیستی و آمریکا برای مقابله با ایران و جبهه مقاومت است. آمریکا برای حفظ امنیت ملی رژیم صهیونیستی اقدام به این کار می‌نماید و خط سیر سفر بایدن هم گویای همین موضوع است.

آمریکا علاوه بر گرفتن امتیاز انرژی ارزان از عربستان، هزینه‌های توهم توطئه ایران را از این کشورها خواهد گرفت و به نوعی آنها را خاکریز امنیت رژیم صهیونیستی خواهد کرد. سفر محمد بن سلمان به مصر و موضع‌گیری آنها در قبال ایران نیز در این راستا قابل تامل است. تشدید ایران‌هراسی، فروش تسلیحات جدید به این کشورها را هم تسریع می‌نماید که یک هدف دیگر است. با این تحلیل، قطعا سفر بایدن بر مذاکرات ایران-عربستان بی‌تاثیر نیست ولی باعث قطع مذاکرات نخواهد شد. زیرا عربستان از کارت مذاکره با ایران هم در سفر بایدن و سایر تحولات سیاسی این باشگاه بهره بخواهد برد.

- ترکیه به عنوان یکی از رقبای اصلی منطقه‌ای ایران علیرغم تمام اختلافات جدی که با عربستان داشت، به احیای روابط با این کشور پرداخته است. با توجه به این موضوع فکر نمی‌کنید که لازم باشد جمهوری اسلامی ایران با سرعت بیشتری به حل اختلافات بپردازد؟

ترکیه امروز با مشکلات متعددی دست به گریبان است که برای حل آنها باید چاره اندیشی کند. به هر حال، زیاده‌خواهی هزینه دارد. مشکلات داخلی و خارجی که مهمترین آنها در داخل اقتصادی، تورم، گرانی و سقوط پیاپی ارزش پول ملی و ... است؛ در بعد خارجی نیز تاثیران بحران اوکراین، تجاوز به سوریه و عراق و از همه مهمتر مشکل آب با سه کشور ایران، سوریه، عراق باعث شده تا ترکیه با نادیده گرفتن قتل خاشقچی برای بهره‌مندی از پتانسیل عربستان و باشگاه ارتجاع در روابط با عربستان فعالتر عمل کند.

در حقیقت نمی‌توان این تحول را پیشرفت در روابطقلمداد کرد. بلکه جبر سیاسی باعث شده ترکیه اردوغان به این سمت حرکت کند. شاید بتوان گفت یک نوع سردرگمی سیاسی بر ترکیه حاکم شده است. ترکیه تصور می‌کند می‌توان از این نمد کلاهی برای خود بدوزد.

- برخی تحلیلگرهای حوزه بین الملل معتقدند که عربستان مذاکره با ایران را با جدیت دنبال نمی‌کند و همکاری لازم با تهران را ندارد. این موضوع را تایید می‌کنید و در صورت مثبت بودن جواب علت آن را چه می‌دانید؟

بله، من هم معتقدم عربستان مذاکره با ایران را با کندی و در همین سطح دنبال می‌کند تا از کارت آن هم در باشگاه ارتجاع بتواند استفاده کند و هم اینکه برخی مشکلات عربستان که فقط با کمک ایران قابل حل است، لاینحل باقی نماند و خود را از این امتیاز بزرگ محروم کند.

انتهای پیام/