به گزاترش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، امروز ۲۰ مهر سالروز بزرگداشت شعر و ادب پارسی، خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی است.

خواجه شمس الدین محمد شیرازی شاعر و حافظ قرآن، متخلص بـه حافظ و مشهور بـه لسان الغیب از بزرگ‌ترین شاعران غزل سرای ایران و جهان بـه شمار می‌رود. خواجه شمس الدین محمدبن محمد حافظ شیرازی، از بزرگ ترین شاعران نغزگوی ادبیات پارسی اسـت.

وی در اوایل قرن هشتم ه‍.ق حدود سال ۷۲۷ در شیراز دیده بـه جهان گشود. پدرش بهاءالدین، بازرگان و مادرش اهل کازرون بود. پس از مرگ پدر، شمس الدین کوچک نزد مادرش ماند ودر سنین نوجوانی بـه شغل نانوایی پرداخت. در همین دوران بـه کسب علم و دانش علاقه مند شد و بـه درس و مدرسه پرداخت.

بعد از تحصیل علوم، زندگی او تغییر کرد ودر جرگه طالبان علم درآمد و مجالس درس علمای بزرگ شیراز را درس کرد. حافظ بیشتر عمر خودرا در شیراز گذراند و بر خلاف سعدی بجز یک سفر کوتاه بـه یزد و یک مسافرت نیمه تمام بـه بندر هرمز همواره در شیراز بود. وی در دوران زندگی خود بـه شهرت عظیمی در سر تا سر ایران دست یافت و اشعار او بـه مناطقی دور دست هم چون هند نیز راه یافت. تفکر حافظ عمیق و زنده پویا و ریشه دار ودر خروشی حماسی اسـت. شعر حافظ بیت الغزل معرفت اسـت.

در همین راستا، اسماعیل آذر پژوهشگر ادبی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز اظهار کرد: سخن از حافظ گفتن کمی مشکل است و با احتیاط باید درباره او حرف زد چرا که آن قدر وجوه متغیر و متفاوت دارد که از هر زاویه‌ای به او نگاه کنیم بازهم نکاتی در زوایای مختلف مسائل خفته است که باید به همه آنها به صورت جامع اشاره کرد، اما این فرصت هیچ گاه به دست نخواهد آمد و تنها می‌توان به صورت موجز و خلاصه درباره او سخن گفت.

وی با بیان اینکه دیوان و تفکر حافظ محصور به زمان و مکان نیست، گفت: آغاز سخن حافظ از ازل و فرجام آن در ابد است، شعر حافظ مختص به هیچ زمانی نیست و اگر ما در دیوان او به زمان برخورد می‌کنیم مانند دوش یا صبح و امثال اینها، در واقع پاره‌ای از ازلیت و ابدیت هستند.

آذر تاکید کرد: اشعار حافظ به گونه‌ای سروه شده که در هر زمانی ولو اگر در روزگاران دور نیز خوانده شوند، شنیدنی خواهند بود، چرا که گویی حافظ برای آن روزگار در حال سخن گفتن است.

پژوهشگر ادبی ادامه داد: نکته بعد که باید به آن اشاره کرد، تفال به حافظ است که ایرانیان از روزگاران کهن تمایل داشتند به حافظ تفال بزنند و از او پاسخ بگیرند، البته این تفال نه فقط در کشور ما بلکه در همه جای دنیا موضوعی است که مورد عنایت هر انسانی قرار گرفته و اینکه آیا چنین کاری درست است یا نه باید گفت که نه، این کار نمی‌تواند درست باشد ولی می‌تواند مقداری انسان را به روزگاری از خودش مشغول کند. دلیل آن هم این است که انسان‌ها دوست دارند بدانند که در آینده آنها چه اتفاقی رخ می‌دهد. البته این یک رسم است و هیچ کسی هم قرار نیست آن را از بین ببرد یا در مورد درستی یا نادرستی آن سخن بگوید.

آذر همچنین در ادامه با اشاره به تاثیر اشعار حافظ بر فرهنگ‌ غرب عنوان کرد: در سده‌های هجدهم و نوزدهم میلادی اشعار او به زبان‌های اروپایی نیز ترجمه شد و نامش به محافل ادبی جهان غرب نیز راه یافت و اولین بار این آلمانی‌ها بودند که توانستند به موجودیت تفکر حافظ پی ببرند و فیلسوف‌هایی همچون ویکتور هوگو، یوهان گوتفرید فون هردر، آوگوست ویلهلم فن اشلگل و غیره از طریق ترجمه‌هایی که درست هم نبود و با نقص بسیاری همراه بود با حافظ آشنا شدند و جوهره مفهوم غزل‌های او را تا اندازه‌ای دریافتند.

وی افزود: همچنین در سال ۱۸۴۴ رالف والدو امرسون که از آمریکا به اروپا آمده بود با حافظ از طریق اروپایی‌ها آشنا شد و بعد به آمریکا رفت و در آنجا مکتبی به نام مکتب ترانسندنتالیسم یا مکتب تعالی‌گری را پدید آوردند که پایه‌های آن از مفاهیم دیوان حافظ است.

انتهای پیام/