به گزارش خبرنگار گروه استان‌های ایسکانیوز از اصفهان، وزیر آموزش عالی مالزی در مراسم امضای تفاهم‌نامه میان دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان و دانشگاه‌های منتخب مالزی گفت: بهترین کلمه‌ای که ایران را از نگاه من توصیف می‌کند، تاب‌آوری است. علی‌رغم دهه‌ها تحریم یکجانبه و محرومیت‌های بین‌المللی، ایران از اقتصادی پیشرفته، متنوع و خودپایدار بهره‌مند است. حتی با وجود تمام چالش‌های بزرگ، ایرانی‌ها مردمی تحصیل‌کرده و دارای تخصص گسترده صنعتی و علمی بسیار پیشرفته و با فناوری‌های بالارده هستند.

تهدیدات جوامع مسلمان؛ از ناآرامی تا خشکسالی

دکتر محمد خالد بن نورالدین افزود: مهم‌ترین سؤالی که می‌خواهم مطرح کنم این است که چگونه تاب‌آوری علمی را پرورش داده و چگونه همکاری‌های علمی را در سطح جهانی گسترش دهیم تا بتوانیم چالش‌های جهانی را کم‌رنگ کنیم. مهم‌ترین چالش پیش‌روی دنیای امروز از یک‌سو جنگ در اروپا، گرایش‌های نظامی‌گری در سودان و آفریقای مرکزی و البته رقابت آمریکا و چین است. از سوی دیگر، واقعیت تلخ وضعیت اضطراری آب و هوایی جهانی مطرح است. بحران‌های آب و انرژی در سطحی غیرقابل تصور در حال نابودی جهان هستند که نهایتاً انسان را از اهداف توسعه پایدار بازمی‌دارند. این چالش‌ها عواقب غیرقابل جبرانی در جهان اسلام خواهد داشت. به عنوان مثال خاورمیانه افزایش بی‌سابقه‌ای را در میانگین دمای هوا تجربه می‌کند. در بخش مسلمانان آفریقا، ناامنی غذایی یک واقعیت تلخ در دنیای امروز ماست.

کرونا نشان داد از عدالت و ارتباطات جهانی غافلیم

وی ادامه داد: مهم‌ترین درسی که از دوره کرونا گرفتیم نابرابری و بی‌عدالتی در دسترسی به واکسن بود. ۸۲ درصد واکسن‌ها صرفاً در دسترس کشورهای ثروتمند قرار داشت. کم‌تر از ۱ درصد از واکسن‌ها به مردم کم‌درآمد رسید. کرونا به ما نشان داد تا چه میزان از سیستم ارتباطات بین‌الملل غافل هستیم. هنگامی که علم و سیاست به بهانه مالکیت معنوی در هم تنیده می‌شوند، فقرا متضرر خواهند شد. رئیس جمهور نامبیا به درستی از این اتفاق به عنوان «آپارتاید واکسن» نام برد. برای حل این چالش نابرابری، نیازمند همکاری‌های علمی هستیم و این تنها راه ما برای ایجاد تاب‌آوری است.

سرمایه‌گذاری کم‌فروغ کشورهای مسلمان در تولیدات علمی

وزیر آموزش عالی مالزی اظهار داشت: متأسفانه علم و سیاست بیش از تصور ما در هم تنیده شده‌اند؛ به گونه‌ای که این علم است که آتش جنگ‌های تکنولوژیک را به پا می‌کند. با این حال، جهان اسلام در این حوزه اقدامات اندکی برای حل این مشکل کرده است. بر اساس گزارش یونسکو، در مجموع، ما [کشورهای اسلامی] فقط نیم درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف تحقیق و توسعه کرده‌ایم؛ بسیار کم‌تر از میانگین جهانی که ۱.۷ درصد است. از طرفی، با وجود آن‌که مسلمانان حدود یک چهارم جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند، مشارکت ما در تولیدات علمی جهانی تنها ۶ درصد است.

مشکلات بشری فراتر از مرزهای سیاسی است

داتوسری محمدخالد بن نورالدین تصریح کرد: مشکلات مشترک ما فراتر از قلمرو سیاست و به حوزه تلاش‌های جمعی جامعه بشری گسترش یافته است. چالش‌های مشترک ما ۳ بخش دارد؛ اولاً «امنیت غذایی» که تا سال ۲۰۵۰ جمعیت سیاره ما نزدیک به ۱۰ میلیارد نفر خواهد بود و مشکل گرسنگی در کشورهای خودمان نیز ظهور می‌کند. با این حال، جایی که چالش است مطمئناً فرصت‌ها نیز ظهور می‌کنند. مثلاً هلند کشوری با سرزمین محدود و کوچک‌تر از بسیاری از کشورهای ما، با نوآوری و تعهد به پیشرفت علمی توانسته دومین صادر کننده بزرگ غذا در جهان باشد.

وی افزود: دومین چالش «آموزش» است که خود بزرگ‌ترین راه ایجاد برابری می‌باشد. از طریق پلتفرم‌های یادگیری آنلاین، می‌توانیم آموزش را برای همه تأمین، موانع دسترسی به آموزش را برطرف و آن را مقرون به صرفه کنیم. سومین چالش نیز «تغییرات اقلیمی» است؛ بالا آمدن سطح آب دریاها، تغییرات شدید آب و هوایی و خشکسالی، تبعیضی قائل نمی‌شوند و همه ما را تحت تأثیر قرار خواهند داد. اما همان‌طور که ما قدرت تسریع تغییرات آب و هوا را داریم، از قدرت کاهش آن نیز برخورداریم.

تحقق تلاش دانشمندان در گروی پشتیبانی است

عضو پارلمان مالزی بیان کرد: برای مقابله با چالش‌های بلندمدت، نیازمند همکاری‌های بلندمدت هستیم. زمان به سرعت در حال گذرست و از دانشمندان، سیستم آموزشی و نوآورانِ ما پیشی می‌گیرد. بنابراین، باید عزم خود را جزم کنیم. زمان آن فرا رسیده تا ابزارها، منابع و آزادی ابتکار عمل مورد نیاز دانشمندان را در اختیار آن‌ها قرار دهیم. با این کار، فرصت اختراع و منبع الهام‌بخش را در اختیار آنان خواهیم گذاشت. دانشمندان ما با کنجکاوی بی‌وقفه و تعهد خود، به وسیله یافتن راه‌حل‌ها، پتانسیل تغییر شکل جهان را دارند. با این حال، آن‌ها تنها با پشتیبانی و دسترسی به منابع می‌توانند کارهای بزرگ را انجام دهند.

باید متعهد به افزایش بودجه علمی باشیم

دانش‌آموخته دانشگاه UM اظهار داشت: ما باید متعهد به افزایش بودجه برای تحقیق و توسعه، ایجاد فرصت‌های بیش‌تر برای همکاری علمی و ایجاد امکانات پیشرفته برای تقویت نوآوری باشیم. بدین وسیله، ما کشورهای خود را به کانون علم و فناوری تبدیل خواهیم کرد. برای من روشن است که هیچ نهادی به تنهایی نمی‌تواند با این مشکلات مقابله کند؛ همکاری و تعامل دیگر یک «گزینه» محسوب نمی‌شود، بلکه «الزام» است.

همه‌جانبه‌گرایی چاره رویارویی چالش‌های آتی است

بن نورالدین در ادامه گفت: مؤسسات در سطح جهانی باید به قدرت مشارکت استراتژیک با دانشگاه‌های دیگر، مشاغل، جامعه مدنی و با دولت‌ها برای هم‌گام شدن با تغییرات آتی، مجهز شوند. با کاهش منابع و افزایش پیچیدگی و گستره چالش‌ها، این همکاری همه‌جانبه جهانی، امری ضروریست و راه‌اندازی مؤسسات، به تنهایی دیگر الگوی مناسبی برای ارائه علم و تکنولوژی پیش‌رو در جهان نخواهد بود.

باید شاهد همکاری دانشمندان ایرانی و مالزیایی باشیم

وی بیان داشت: یکی از مهم‌ترین مأموریت‌های من این است که دانشمندان و مبتکران مالزیایی را با هم‌تایان خود در سایر کشورهای مسلمان برای همکاری گردهم بیاورم. هدف من این است که شاهد همکاری علمی بیش‌تر بین دانشمندان مالزیایی و ایرانی باشیم. گسترش و تعمیق پیوندهای ما با ایران و سایر کشورهای مسلمان، فقط یک اولویت شخصی یا وزارتی برای من نیست؛ بلکه به عنوان «هم‌گرایی» در سطح اولویت‌های جهانی محسوب می‌شود.

ایران، قدرتی منطقه‌ای با نفوذ جهانیست

این سیاستمدار مالزیایی خاطرنشان کرد: رابطه با ایران آن‌قدر ارزش استراتژیک دارد که فراتر از تصمیمات فردی باید صورت گیرد؛ حتی اگر آن فرد «وزیر» باشد. به ویژه آن‌که ایران یکی از قطب‌های علمی جهان است. نفوذ ایران را نمی‌توان دست‌کم گرفت؛ ایران عضو «بریکس»، «سازمان همکاری‌های شانگهای»، «گروه D۸» و «سازمان همکاری اسلامی» است. ایران یک قدرت منطقه‌ای بزرگ در خاورمیانه با ذخایر عظیم نفت و گاز است. ما نمی‌توانیم بدون درک ایران، به درک خاورمیانه معاصر امیدوار باشیم و مطمئناً قادر نخواهیم بود بدون چشم‌انداز علمی ایران، به حل چالش‌های بزرگ جهانی که جهان اسلام را تحت تأثیر قرار می‌دهند امیدوار باشیم. از سویی، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که بدون حضور ایران با موفقیت عمل کنیم.

رهبران جوانِ آینده از مالزی و ایران به‌زودی گردهم می‌آیند

وزیر آموزش عالی مالزی در پایان یادآور شد: مالزی به‌زودی پیشنهادی برای ایجاد یک پلتفرم تحقیقاتی جهانی در رابطه با «آب» ارائه خواهد کرد که گروه D۸ در دانشگاه همدان، هماهنگ کننده آن خواهد بود. زمان آن فرا رسیده تا بهترین نخبگان علمی خود را برای رویارویی با این چالش بسیج کنیم. می‌خواهم پیشنهاد کنم که دانشگاه دولتی و دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در این پروژه مهم مشارکت داشته باشند. هم‌چنین خوشحالم که اعلام کنم زیرنظر EMGS -آژانسی تحت نظارت وزارت آموزش عالی مالزی- در ژانویه ۲۰۲۴ با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان، دانشگاه اصفهان و دانشگاه هنر اصفهان، اردوی زمستانه مالزی-خاورمیانه را با موضوع «مشکلات جهانی» برگزار خواهد شد. این برنامه، رهبران جوان آینده از مالزی و ایران را گردهم می‌آورد تا در مورد مسائل چندوجهی جهانی به عنوان بخشی از مسیر راهبردی خود برای آینده بحث کنند. من از هیچ کوششی دریغ نخواهم کرد تا اطمینان حاصل کنم ثمرات این همکاری، کمک شایانی به جامعه -چه در مالزی و چه در ایران و خاورمیانه و فراتر از آن- خواهد کرد.

خبرنگار: مهرزاد سلیمی

انتهای پیام./