آیدا پیغامی - خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا کابوسی بود که برای طرفداران این اتحادیه به وقوع پیوست. شاید پیش از انتخابات اخیر پارلمانی بریتانیا دیوید کامرون تصور هم نمی کرد بلوفش برای خروج از اتحادیه تا این اندازه جدی شود. رهبر حزب محافظه کار با این اندیشه که می تواند با وعده خروج، انتخابات را ببرد و بعد هم ایده خروج از اتحادیه را به بایگانی تاریخ بسپارد، در چاهی افتاد که خود آن را کنده بود. حالا هم کامرون از قدرت کنار می رود و هم اتحادیه بدون بریتانیا باید کار خود را ادامه دهد. برای بررسی ابعاد و اثرات این خروج با فریدون مجلسی گفتگو کردیم. این کارشناس مسائل بین‌الملل می‌گوید با خروج بریتانیا ضربه بزرگی به اقتدار اتحادیه وارد می‌شود.

رهبران بزرگ اتحادیه اروپا مانند فرانسه و آلمان از خروج انگلستان ابراز تاسف کردند با توجه به این واکنش ها خروج انگلستان چه تاثیری بر اتحادیه اروپا خواهد گذاشت؟

انگلستان قدرت کوچکی نبود. سه رکن اصلی اتحادیه اروپا، آلمان و فرانسه و انگلیس و بعد هم ایتالیا بود. به نظر من با خروج انگلیس ضربه بزرگی به تمامیت اقتدار اتحادیه وارد میشود و در اصل زیان اصلی را خود انگلستان متحمل می شود.

بعضی ها معتقدند خروج انگلستان ضرر زیادی بر اتحادیه اروپا نخواهد داشت چون انگلستان با توجه به اینکه در سیاست های پولی اتحادیه هم نظر می داد ولی واحد پولی مشترک را نپذیرفته بود و عضویت دو گانه داشت و بیشتر در مسائل سیاسی با اتحادیه شریک بود آیا خروج انگلستان می تواند به نفع اتحادیه اروپا باشد؟

البته درست است عدم حضور انگلستان در یورو و شنگن در اصل نشان دهنده احساس جدایی است. احساس جدایی که از روز اول پیوستن انگلستان در اتحادیه اروپا در زمان دوگل آغاز شده بود، ولی نمی توان به خاطر یورو منکر اهمیت اقتصادی آن شد. به نظر من مسئله اصلی در رای گیری دخالت عوام در دموکراسی انگلیس بود. نظرات عوام در اکثر موارد با عقلانیات همراه نیست و همیشه به سود مملکت هم نخواهد بود. عوام تحت تاثیر احساسات پوپولیستی قرار می گیرند و در این مورد هم این احساسات نژاد پرستانه و برتری جویانه و ضد مهاجرین احساساتی است که عوام را به جوش و خروش می آورد و همیشه جوامعی که تحت تاثیر عوام هستند منافع کلی شان زیان میبیند.

رهبر اسکاتلند اعلام کرد که آینده اسکاتلند را در اتحادیه اروپا می بیند آیا ما باید منتظر این باشیم که کشور هایی مانند اسکاتلند و ایرلند و حتی ولز سودای جدایی از بریتانیا را سر دهند؟

ولز در این مورد کمتر پافشاری می کند ولی اسکاتلند که با یک اختلاف رای اندکی در آخرین همه پرسی رای به ماندن در جامعه بریتانیا داد با توجه به تبلیغات وسیع ناسیونالیست های اسکاتلند آمادگی بیشتری برای جدا شدن دارد و بهانه خوبی به دست آورده و آن بهانه این است که به جای اینکه خودش را در پناه پادشاهی متحده یونان قرار بدهد در پناه یک جامعه بزرگتر و مهمتر اقتصادی اروپایی قرار می دهد و به این وسیله با جدا شدن از انگلیس به صورت یک کشور مستقل درجه سه در نمی آید بلکه به صورت یک کشور درجه دو اروپایی قرار می گیرد. علت اصلی این موضوع هم دسترسی به منابع نفت شمال است که می خواهد حساب آن را از کل بریتانیا جدا کند و منافع بیشتر را به مردم کشورش اختصاص دهد.

به نظر شما واکنش های رهبران سیاسی به خروج انگلستان از اتحادیه در اثر جو این واقعه است یا جدی است؟

رهبران سیاسی با تجربه و تعقل حرف می زنند. انگلستان و اروپا دیگر مانند سابق نیستند. قبلا انحصار صنعت و ساخت و صادرات همه کالاها را در اختیار داشتند ولی در حال حاضر این انحصار شکسته شده. اروپا دیگر اروپای مقتدر صنعتی گذشته نیست و کشورهای اروپایی بیشتر از گذشته نیاز دارند به عنوان یک واحد بزرگ صنعتی و اقتصادی دور هم جمع شوند تا از رقبای صنعتی خود که چین و ژاپن و هند و تایوان است پیشی گیرند. بنابراین حرفشان شعار نیست.

خروج انگلستان از اتحادیه چه تاثیر اقتصادی بر انگلستان و اتحادیه خواهد داشت؟

این موضوع چیزی در حدود یک ششم توانمندی اقتصاد اروپا را در عرصه جهانی میگیرد. اما لطمه بزرگتر به خود بریتانیا خواهد زد و آن هم این است که دیگر اجازه دستیابی آزادانه به بازارهای اتحادیه را نخواهد داشت. انگلستان از این پس وارد یک خط گمرکی خواهد شد در حالیکه نزدیکترین بازار انگلیس اروپا است و سالانه صدها میلیارد دلار تبادل بازرگانی و تجاری از این طریق دارد. بنابراین خروج از اتحادیه برای انگلیس خطر و زیان بیشتر دارد.

آیا این موضوع بر ایران تاثیری خواهد گذاشت؟

برای ما فرقی ندارد. ارتباطات ما با دنیای غرب به حدی بعد از تحریم ها کم شده که دیگر اثری روی ایران ندارد. شاید فقط بر منافع بزرگ ما در سهم 10 درصدی یکی از بخش های نفت اسکاتلند در دریای شمال اثر بگذارد که آن به نظر من بعید است زیرا با خروج اسکاتلند این تجارت مشتریان سابق خودش را در بیرون و داخل اتحادیه خواهد داشت.

303300