زهره حاجیان -اما آیا این کلمه چقدر در زندگی روزمره شهروندان جا افتاده و چند درصد از مردم این شاخصه مهم را رعایت می کنند؟

برای در جریان قرار گرفتن و پیگیری موضوع سری به فروشگاه های لوازم خانگی زدیم و نظر مردم و فروشندگان را در مورد استاندارد و اینکه چقدر به استاندارد بودن کالا اعتقاد دارند پرسیدیم .

ما کجا ایستاده ایم؟

شما هم قبول دارید که برخی از کلمات به معنی عام و کلی به کار می رود و اگر از کسی معنی خاص آن را بپرسی با اینکه می داند نمی تواند بیان کند ؟

استاندارد بودن از نظر مردمی که دریکی از فروشگاه های رفاه به وسایل خانگی نگاه می کنند یک معنی ساده دارد : استاندارد یعنی خوب .یعنی خوب بودن کالا .اما استاندارد به معنی نظم، قاعده و قانون است و بر اساس تعریف سازمان بین‌المللی استاندارد ،مدرکی است دربر گیرنده قواعد، راهنمایی‌ها یا ویژگی هایی برای فعالیت‌ها یا نتایج آنها به منظور استفاده عمومی و مکرر که به وسیله سازمان شناخته شده ای تصویب شده باشد و هدف از آن دست یابی به میزان مطلوب از نظم در یک زمینه خاص است.

در کشورما موسسه مرجع برای استاندارد موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران است و ایران یکی از 163 کشورعضو سازمان بین‌المللی استاندارد است.

کدام ارزانتر است ؟

"عبدالله نجفی" مرد ویلچر نشین قسمت کنترل به مراجعه کنندگان به فروشگاه رفاه خوشامد می گوید و گروهی با لبخند وارد می شوند. خانواده کریمی برای خرید جهیزیه برای تنها دختر خانواده آمده اند انگار اما هر چه بیشتر میان لوازم خانگی می چرخند کمتر نشانی از انتخاب و خرید کالا می توانید ببینید.

"سمیراکریمی" بر استاندارد بودن اجناس تاکید دارد اما برای " لیلا شریف " مادرعروس؛ زیبا و ارزان بودن کالاها در اولویت قرار دارد و می گوید:«من معتقدم همه کالاهایی که در کارخانه ها تولید می شوند کیفیت لازم را دارند و حتما در مرحله های بازرسی مورد بررسی قرار گرفته اند و نیازی به این همه وسواس نیست .»

سمیرا برچسب های انرژی کالاهایی مانند یخچال و فریزر را از شاخصه های خرید یک کالا عنوان می کند و می گوید:«برچسب های انرژی از A تا F میزان انرژی مصرفی کالا را نشان می دهد و از زمانی که یارانه های برق را برداشته اند و هزینه های برق مصرفی زیاد شده باید به این نکته توجه داشته باشیم و کالاهایی را انتخاب کنیم که رتبه A را داشته باشد. »

80 درصد مردم به استانداردبودن کالاها اهمیت می دهند

"منوچهر شاملو "که از 40 سال پیش در حوزه خرید و فروش انواع لوازم خانگی که به نفت گاز الکتریک هم معروف است می گوید:«لوازم نفت و گازسوز شامل بخاری ها و اجاق گازهاست (که فروش لوازم نفت سوز حذف یا بسیار کم شده) و بخش الکتریک شامل وسایلی است که با برق کار می کنند و بر چسب های انرژی در این نوع کالاها بسیار مهم و حیاتی است.»

او با اشاره به اینکه این روزها خریداران بیشتر به استاندار داشتن کالاها اهمیت می دهند می گوید:«مردم دو دسته اند یک دسته آنانی که به ایمنی و استاندارد داشتن و برچسب های انرژی توجه می کنند و حاضرند برای اجناس با این کیفیت و شاخصه ها قیمت بالاتری را بپردازند اما دسته دوم افراد متوسط و ضعیف از نظردرآمدی هستند و همین امر باعث می شود که فقط به قیمت کالا توجه کنند و حتی سراغی از داشتن استاندارد نگیرند.»

شاملو به توجه مردم و خریداران کالاها به برچسب های انژری اشاره می کند ومی گوید:«این روزها با تبلیغات گسترده رسانه ها مردم در جریان میزان مصرف و برچسب های انرژی قرار گرفته اند و کمتر کسی پیدا می شود که به این شاخصه مهم توجه نکند.»

او با تاکید بر اینکه این وسواس در کالاهایی مانند بخاری و اجاق گازها بیشتر است می گوید:«مردم به این نکته توجه دارند و کارخانه ها هم کالاهای غیر استاندارد را تولید نمی کنند و در کنار آن اتاق اصناف نیز بر استاندارد بودن کالا نظازت دارد.»

80 درصد از خریداران به کیفیت مناسب و داشتن علامت استاندارد در کالا توجه می کنند و فقط 20 درصد باقیمانده به ارزان تربودن اجناس اهمیت می دهند .

شاملو با بیان این مطلب می گوید:«البته طراحی های ساخت وسایل هم ازدیگر مواردی است که مشتریان به آن توجه می کنند.»

استاندارد ضمانتی برای کیفیت کالا

در شرایط کنونی جامعه که روزانه هزاران نوع کالا در مقیاس وسیع تولید و به بازارهای مصرف عرضه می شود استاندارد کردن کالاها و خدمات جز با نظارت دقیق و مستمر مصرف کنندگان موفقیت چندانی نخواهد داشت.مصرف کنندگان باید به این باور برسند که در قبال پرداخت هزینه باید کالای استاندارد دریافت کنند و اگر استاندارد از صحنه زندگی حذف شود، چه بسا محصولات مختلف دیگر کیفیت قبل را نداشته باشد و شاید در بعضی موارد به تهدیدی برای سلامتی افراد تبدیل شود، بنابراین باید همواره استاندارد را به عنوان ضمانتی برای حفظ و بالا بردن کیفیت محصولات رعایت کنیم.

بهبود کیفیت کالا هدف استاندارد

"سارا شهیدی " با بیان این که حساسیت افراد به استاندارد بودن محصولات مصرفی می تواند به تدریج مصرف کالاهای بدون استاندارد را در جامعه از بین ببرد می گوید:« در بحث استاندارد بودن کالاها هیچ اهرم نظارتی موثرتر از خود مردم نیست.»

"شهیدی "با اشاره به اینکه بهبود کیفیت به عنوان یکی از اهداف استاندارد، یک درخواست است و تولید کننده ای که قصد رقابت کالای خود و دستیابی به رضایت مشتری را دارد باید همواره بهترین کالا را به مصرف کننده ارائه دهد می گوید:« متاسفانه برخی کالاها با وجود داشتن علامت استاندارد باز هم هنگام مصرف دچار مشکل می شود و گاهی خطرآفرین است و مسئولان باید نسبت به استاندارد بودن محصول یک کارخانه یا واحد تولیدی به طور مستمر نظارت کافی داشته باشند.»

باید فرهنگ استفاده از کالای استاندارد نهادینه شود

"شهرام محمدی" فروشنده لوازم خانگی هم با بیان این که یکی از عوامل تاثیرگذار بر تولید کالای استاندارد، فرهنگ جامعه است می گوید:« در جوامعی که فرهنگ استفاده از کالاهای استاندارد نهادینه شده باشد تولید کننده می داند که بدون داشتن مهر استاندارد نمی تواند محصولات تولیدی خود را در بازار بفروشد در مقابل، نبود این فرهنگ در جامعه موجب می شود که برخی کارخانه ها بدون توجه به مسئله استاندارد به تولید انبوه کالا بپردازند، بدون آن که نگران فروش آن در بازار باشند.»

توجه مشتریان به مواد غذایی و زمان انقضای آن ازمواردی است که در بحث استاندارد سازی هم مطرح می شود .

استاندارد بودن مواد غذایی مهمتر است

"منصور محمودی" با اشاره به اینکه برخی از مواد غذایی هم روزها از تاریخ مصرفشان گدشته می گوید:«بعضی از موادغدایی به ویژه مواد لبنی تاریخ مصرف کوتاه و مشخصی دارند و اگر با دقت به خط زیر محصول نگاه نکنیم ممکن است دچار اشتباه شویم.»

استاندارد کالا مطالبه مردم

"محبوبه فراهانی" فرهنگی باز نشسته هم با اشاره به این که استاندارد بودن کالاها و محصولات از حقوق و مطالبات به حق و جدی مردم است می گوید:«تمام کالاها و محصولات باید تحت نظارت موسسه استاندارد باشد چرا که تولید کالای غیر استاندارد به اقتصاد کشور ضربه می زند بنابراین باید در روند تولیدات داخلی دقت کنیم تا در آینده با مشکل مواجه نشویم.»

"نیما موسوی "هم با اشاره به این که برخی از تولید کنندگان برای رسیدن به اهداف و منافع خود از شگردهای خاصی استفاده می کنند و کالایی که به دست مشتری می دهند شبیه سازی شده کالاهای استاندارد است می گوید:« اداره استاندارد باید نظارت دقیق تری بر عرضه این محصولات داشته باشد تا آن چه به دست مشتری می رسد کیفیت لازم را داشته باشد.»

اندر فواید استاندارد کردن

استانداردها ارائه‌دهنده راه‌حل براى مشکلات بوده و نتیجه استاندارد کردن افزایش بهره‌ورى است. اما آیا می دانید استاندارد سازی به چه روشی انجام می گیرد؟

ارائه روش‌هاى صحیح محاسبات فنى؛ تعیین قواعد عمومى و مشخصات و ویژگى‌هاى محصول؛ یکنواختى و هماهنگ‌سازى؛ گردش صحیح اطلاعات و جلوگیرى از اتلاف سرمایه و زمان و کاهش قابل توجه هزینه‌ها از طریق کاهش انواع و فراهم کردن تولید انبوه از اهداف و روش های استاندارد کردن کالا ها است.

700700