به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از همدان، در بهار ۱۴۰۴، استان همدان میزبان یکی از مهم‌ترین رویدادهای بین‌المللی در حوزه سلامت و گردشگری خواهد بود؛ سومین اجلاس گردشگری سلامت کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO). این اجلاس که در مهرماه و با حضور نمایندگانی از بیش از ۱۰ کشور برگزار می‌شود، فرصتی بی‌نظیر برای معرفی ظرفیت‌های کمتر دیده‌شده همدان در حوزه سلامت، پزشکی پیشرفته، و زیرساخت‌های گردشگری به شمار می‌رود.

اهمیت این رویداد از آنجاست که ایران، به‌ویژه استان‌هایی مانند همدان، در سال‌های اخیر تلاش چشم‌گیری برای توسعه صنعت «گردشگری سلامت» انجام داده‌اند. این صنعت ترکیبی، در مرز تعامل میان خدمات پزشکی، سلامت عمومی، توریسم و اقتصاد قرار دارد و می‌تواند در صورت مدیریت مؤثر، به یکی از منابع درآمدزای پایدار برای استان تبدیل شود.

از سوی دیگر، انتخاب همدان به‌عنوان میزبان این اجلاس بین‌المللی، تنها یک انتخاب تصادفی نیست. پشت این انتخاب، سوابق تاریخی، موقعیت جغرافیایی، زیرساخت‌های درمانی و جایگاه فرهنگی استان نهفته است. به همین دلیل، این اجلاس نه‌تنها یک نشست تخصصی بلکه یک ویترین ملی و بین‌المللی برای نمایش توانمندی‌های واقعی همدان خواهد بود.

استان همدان با جمعیتی نزدیک به ۱٬۷۵۰٬۰۰۰ نفر، یکی از قطب‌های درمانی غرب کشور به شمار می‌رود. وجود بیش از ۲۶ بیمارستان فعال (اعم از دولتی و خصوصی) و حدود ۳٬۲۰۰ پزشک عمومی و متخصص، بستر قابل‌توجهی برای ارائه خدمات درمانی به شهروندان بومی، مسافران داخلی و حتی بیماران بین‌المللی فراهم کرده است.

دانشگاه علوم پزشکی همدان، که از سال ۱۳۶۵ فعالیت خود را آغاز کرده، امروز با بیش از ۹ دانشکده تخصصی و پذیرش سالانه حدود ۶٬۰۰۰ دانشجو، سهم مهمی در تربیت نیروهای متخصص درمانی دارد. همچنین این دانشگاه دارای مراکز تحقیقاتی معتبر در حوزه‌های سرطان، طب سنتی، بیماری‌های غیرواگیر، و سلامت اجتماعی است.

در سال ۱۴۰۲، همدان بیش از ۱۲٬۰۰۰ عمل جراحی تخصصی در مراکز درمانی خود انجام داده است که بخشی از آن‌ها توسط بیماران غیربومی انجام شده‌اند. همچنین ۵ مرکز تصویربرداری پیشرفته و ۲ مرکز ناباروری با تجهیزات به‌روز در استان فعال‌اند که می‌توانند در قالب بسته‌های توریسم‌سلامت معرفی شوند.

از طرفی، تعرفه خدمات درمانی در همدان، به‌طور میانگین ۴۰ تا ۶۵ درصد ارزان‌تر از کشورهای همسایه مانند عراق، افغانستان، پاکستان و آذربایجان است. همین عامل، یکی از انگیزه‌های اصلی برای جذب بیماران خارجی محسوب می‌شود.

برگزیدن همدان برای میزبانی اجلاس گردشگری سلامت کشورهای عضو اکو، تصمیمی استراتژیک و چندلایه بود؛ نه صرفاً یک انتخاب نمادین یا منطقه‌ای. همدان به دلایل متعددی توانست در رقابت با استان‌هایی چون شیراز، مشهد و تبریز، این میزبانی مهم را از آن خود کند.

یکی از دلایل اصلی، ترکیب منحصربه‌فرد ظرفیت‌های درمانی و تاریخی در همدان است؛ شهری که هم‌زمان می‌تواند خدمات درمانی با کیفیت ارائه دهد و جاذبه‌های فرهنگی و اقلیمی چشمگیر برای همراهان بیمار و گردشگران سلامت فراهم آورد. این ترکیب، دقیقاً همان چیزی‌ست که کشورهای عضو اکو در همکاری‌های خود به دنبال آن هستند.

بر اساس آمار ارائه‌شده توسط اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان، در نوروز ۱۴۰۳، این استان میزبان بیش از ۲ میلیون گردشگر داخلی و نزدیک به ۶٬۰۰۰ گردشگر خارجی بود. هرچند هنوز سهم گردشگری سلامت در این میان کم‌رنگ است، اما افزایش ۴۵ درصدی بازدیدها نسبت به نوروز ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که استان در حال بازگشت به مدار توجه ملی و منطقه‌ای است.

همچنین، وجود مراکز درمانی خصوصی با استانداردهای بین‌المللی، از جمله بیمارستان بعثت، بیمارستان خصوصی بوعلی، و مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی، بسترهای کلیدی برای خدمات‌رسانی به بیماران خارجی محسوب می‌شوند.

همدان از نظر موقعیت جغرافیایی نیز در قلب ارتباطی غرب کشور قرار دارد و با شهرهای مرزی چون کرمانشاه، ایلام و کردستان هم‌مرز است. این موقعیت، امکان دسترسی آسان بیماران از کشورهای همسایه غربی (عراق، ترکیه، سوریه) را فراهم می‌کند.

در این رویداد، نمایندگانی از ۱۰ کشور عضو اکو از جمله ترکیه، آذربایجان، قزاقستان، پاکستان، ترکمنستان، افغانستان، قرقیزستان و ازبکستان حضور خواهند داشت. هدف اصلی این حضور، توسعه تعاملات دو و چندجانبه در حوزه سلامت، تبادل بیماران و قراردادهای همکاری میان مراکز درمانی و بیمه‌ای است.

از مهم‌ترین بخش‌های اجرایی اجلاس می‌توان به این موارد اشاره کرد: برگزاری نمایشگاه گردشگری سلامت با حضور شرکت‌های فعال در حوزه تجهیزات پزشکی، سلامت دیجیتال، طب سنتی و توریسم درمانی، معرفی پروژه‌های سرمایه‌گذاری در حوزه بهداشت و درمان با تأکید بر ساخت مراکز درمانی ویژه گردشگران خارجی، بازدید از مراکز درمانی همدان برای نمایندگان خارجی با هدف عقد تفاهم‌نامه همکاری، کارگاه‌های تخصصی برندینگ پزشکی و بازاریابی سلامت با حضور اساتید بین‌المللی و ایرانی

این اجلاس، قرار است همدان را به‌عنوان شهری فراتر از یک مقصد تاریخی معرفی کند؛ شهری که می‌تواند در کنار آرامگاه بوعلی و گنبد علویان، با اتاق‌های عمل پیشرفته، درمان‌های ناباروری و جراحی‌های ترمیمی، به مقصدی برای امید بیماران منطقه تبدیل شود.

از نگاه اقتصادی، برآوردهای اولیه استانداری همدان نشان می‌دهد که اگر تنها ۰/۵ درصد از گردشگران سلامت منطقه اکو به سمت همدان هدایت شوند، سالانه بیش از ۲۵۰ میلیارد تومان درآمد مستقیم وارد استان خواهد شد.

برگزاری یک رویداد بین‌المللی بزرگ در حوزه گردشگری سلامت، آزمونی مهم برای شهرهایی‌ست که سال‌ها از کم‌توجهی رنج برده‌اند. آنچه در ظاهر یک افتخار ملی به نظر می‌رسد، در عمل نیازمند هماهنگی چندلایه و دقیق میان مجموعه‌ای از نهادها، متخصصان، مدیران و حتی مردم است. میزبانی چنین اجلاسی اگر با برنامه‌ریزی دقیق همراه نباشد، به‌جای آن‌که دستاوردی واقعی برای منطقه به‌جا بگذارد، در حد چند بنر خوش‌آمدگویی و گزارش رسمی باقی خواهد ماند.

با نزدیک شدن به زمان رویداد، تمهیدات اجرایی و ساختاری وارد فاز جدی‌تری شده‌اند. ساختارهای مدیریتی تشکیل شده‌اند، برنامه‌ریزی‌ها به‌صورت موضوع‌محور در حال پیاده‌سازی‌اند، و بازدیدها و هماهنگی‌ها میان نهادهای ذی‌ربط شدت یافته. اما مسئله‌ای که آینده این رویداد را رقم خواهد زد، نه فقط داشتن زیرساخت، بلکه چگونگی بهره‌برداری هدفمند و پایدار از آن‌هاست.

بخش درمانی همدان، اگرچه دارای ظرفیت‌های فنی و نیروی انسانی مناسبی‌ست، هنوز با چالش‌هایی جدی برای ورود به بازار گردشگری سلامت مواجه است. تنها درصد محدودی از مراکز درمانی در استان مجوزهای بین‌المللی لازم را اخذ کرده‌اند، و همین موضوع می‌تواند در ارائه خدمات استاندارد به بیماران خارجی خلل ایجاد کند. از سوی دیگر، ضعف‌هایی مانند نبود خدمات چندزبانه، تبلیغات ناکافی در کشورهای هدف، و حتی نبود مسیرهای پروازی مستقیم از مقاصد مهم منطقه، فرصت‌های جذب توریست سلامت را محدود کرده‌اند.

در میان این چالش‌ها، البته نشانه‌هایی از تغییر و آماده‌سازی دیده می‌شود. نوسازی تعدادی از مراکز اقامتی، ارتقاء بخش‌هایی از بیمارستان‌های خصوصی، و آموزش پرسنل در حوزه ارتباطات بین‌فرهنگی، از جمله اقداماتی‌ست که نشان می‌دهد بخشی از زیرساخت ذهنی و اجرایی برای ورود به بازی بزرگ‌تر در حال شکل‌گیری‌ست. اما موفقیت نهایی، وابسته به عبور از چنددستگی‌ها، تعریف یک برند سلامت شفاف برای استان، و مشارکت مؤثر بخش خصوصی در کنار ساختارهای دولتی خواهد بود.

خبرنگار: فریحا شیری

انتهای پیام/