به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از کرمان، هفته کار و کارگر، هر ساله فرصتی‌ است برای یادآوری نقش بی‌بدیل قشری که بی‌ادعا، ستون‌های اقتصاد را بر دوش می‌کشند. در استانی مانند کرمان، که معادن، صنایع مس، کشاورزی و پروژه‌های عمرانی قلب تپنده‌ی اشتغال آن به شمار می‌آیند، کارگران نه فقط نیروی کار، بلکه جان‌مایه‌ی تولید و توسعه‌اند. با این حال، بسیاری از آن‌ها همچنان در سایه بی‌توجهی مسئولان و نبود سازوکارهای حمایت شغلی، ایمنی، و رفاه، زندگی می‌کنند.

بسیاری از کارگران صنایع و معادن کرمان، از جمله در سرچشمه، شهربابک و زرند، هر روز در شرایط سخت و گاه خطرناک فعالیت می‌کنند. آمار رسمی از حوادث کارگری منتشر نمی‌شود یا مبهم است، اما گزارش‌های میدانی و شکایات مکرر از نبود تجهیزات ایمنی و قراردادهای موقت، گواه وضعیت بحرانی بخشی از این جامعه است. معدنکارانی که روزشان را در دل کوه و سنگ آغاز می‌کنند، اغلب بدون بیمه‌نامه‌ی کامل، خدمات درمانی کافی، یا حتی تضمینی برای امنیت شغلی، زندگی‌شان را قمار می‌کنند.

جالب این‌جاست که در همین حال، بسیاری از پروژه‌های صنعتی بزرگ استان، به جای استفاده از نیروی انسانی بومی، پیمانکاران غیربومی را جذب می‌کنند که اغلب به صورت مقطعی و بدون تعهد بلندمدت کار می‌کنند. نتیجه این روند، بی‌ثباتی شغلی، مهاجرت کارگران بومی به مشاغل غیررسمی، و گسترش حاشیه‌نشینی است؛ پدیده‌ای که در حومه کرمان، رفسنجان و سیرجان به‌وضوح قابل مشاهده است.

در ادامه‌ی بررسی وضعیت کارگران استان کرمان، باید به خلأهای قانونی و ضعف ساختارهای حمایتی پرداخت که طی سال‌ها نه‌تنها حل نشده، بلکه با تغییر سیاست‌های اقتصادی، پیچیده‌تر نیز شده است. بخش بزرگی از کارگران کرمانی در حوزه‌های کشاورزی، خدماتی، عمرانی و معدنی با قراردادهای موقت یا بدون قرارداد رسمی مشغول به کارند. این بدان معناست که دستمزد آن‌ها اغلب زیر نرخ مصوب است، از مزایای بیمه و بازنشستگی محروم‌اند و در صورت بروز حادثه، هیچ مرجع پاسخگویی شفافی وجود ندارد.

تشکل‌های کارگری، که می‌توانستند نقش مهمی در پیگیری حقوق کارگران ایفا کنند، در کرمان یا فعال نیستند یا آن‌چنان تحت فشارند که نتوانسته‌اند اعتماد عمومی را جلب کنند. در برخی موارد هم، اعتراضات کارگری به دلیل نبود بستر گفت‌وگو به تنش‌های امنیتی تبدیل شده است؛ نمونه آن را می‌توان در سال‌های گذشته در اعتراضات کارگران کارخانه‌ها و معادن استان مشاهده کرد. این فضا نیاز به بازتعریف دارد؛ کارگران به نمایندگانی نیاز دارند که واقعاً از میان خودشان برخاسته باشند و از طریق گفت‌وگوی اجتماعی، با مسئولان وارد تعامل شوند.

با این حال، فرصت‌هایی هم وجود دارد. حمایت از کارآفرینی محلی، تقویت مهارت‌آموزی فنی و حرفه‌ای، تصویب قوانین حمایتی برای مشاغل پرخطر، و استفاده از ظرفیت صنایع بزرگ برای تأمین اجتماعی کارگران پیمانکاری، می‌تواند گامی موثر در بهبود وضعیت فعلی باشد. اگر توسعه را تنها در رشد پروژه‌ها ببینیم، بدون اینکه ستون‌های انسانی آن را به رسمیت بشناسیم، دیری نمی‌پاید که این رشد، بر زمین ناپایدار فروخواهد ریخت.

خبرنگار: زهرا اسکندری

انتهای پیام/