ساختمان‌های فرسوده تهران؛ از آمار تا اقدامات انجام شده

تهران با هزاران ساختمان فرسوده و ناایمن، در آستانه فاجعه‌ای بالقوه قرار دارد. این گزارش نگاهی به وضعیت نگران‌کننده ساختمان‌های ناایمن پایتخت و چالش‌های ایمن‌سازی آن‌ها دارد.

به گزارش خبرنگار ایسکانیوز از استان تهران، وضعیت ساختمان‌های فرسوده و ناایمن در پایتخت سال‌هاست موضوعی مهم در رسانه‌ها و مجامع شهری بوده است. آمارها و اظهار نظرهای رسمی نشان می‌دهد بخش قابل‌توجهی از بافت شهری تهران در حال فرسودگی است. محمد آئینی، معاون وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم بیان کرد، تنها در استان تهران بیش از ۲۲۰ هزار بنای ناپایدار شناسایی شده و حدود ۱۰ میلیون نفر از جمعیت شهری کشور در ساختمان‌های ناپایدار زندگی می‌کنند. این وضعیت، تهران را در برابر مخاطراتی چون زلزله، آتش‌سوزی و ریزش بناها آسیب‌پذیر کرده و ایجاب می‌کند نهادهای مسئول به طور جدی‌تر به مسئله ایمن‌سازی بپردازند.

آقامیری، رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران، در رابطه با روند شناسایی و تعمیر ساختمان‌های فرسوده این شهر اظهار کرد که بین ۲۰ تا ۳۰ درصد ساختمان‌های تهران فرسوده و در وضعیت نامطلوب ایمنی قرار دارند. این عدد معادل حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار ساختمان چندطبقه است. در این میان، بیش از ۱۰۰ هزار ساختمان پرخطر شناسایی شده‌اند که از این تعداد، حدود ۴۰ هزار مورد در رده بسیار پرخطر قرار دارند و حتی از خرید و فروش آن‌ها نیز جلوگیری شده است.

در یک بررسی میدانی که در قالب برنامه‌ای که بر اساس بند «ض» ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور اجرا شد، از چهار هزار و ۹۶۰ ساختمان مهم و بلندمرتبه در تهران، حدود ۳ هزار ساختمان در وضعیت پرخطر یا بسیار پرخطر قرار گرفتند. این یافته‌ها حاکی از آن است که ۱۳ درصد ساختمان‌ها امن مشروط، ۲۸ درصد کم‌خطر، ۴۶ درصد پرخطر و ۱۳ درصد در دسته بسیار پرخطر جای گرفته‌اند. بر اساس این ارزیابی‌ها، برخی از این ساختمان‌ها به‌قدری ناایمن هستند که نیاز به تخریب کامل دارند.

شهردار تهران از شناسایی و پایش بیش از ۵ هزار ساختمان ناایمن در پایتخت خبر داده و در حال پیگیری وضعیت آن‌ها است. در بررسی‌هایی که از منازل ۵ طبقه و بالاتر با قدمت ۳۰ تا ۴۰ سال در تهران انجام شده، ۱۶ هزار واحد شناسایی شده که از میان آن‌ها ۵ هزار ساختمان در وضعیت بحرانی قرار داشته‌اند. برخی از این ساختمان‌ها اخطارهای لازم را دریافت کرده‌اند و در صورت بی‌توجهی، اقدام قضایی در دستور کار قرار می‌گیرد.

وضعیت نگران‌کننده ساختمان‌های پایتخت ناشی از چند عامل اصلی است؛ نخست فرسودگی و قدمت بالای بسیاری از ساختمان‌ها که مربوط به دهه‌های گذشته بوده و فاقد اسکلت مقاوم و استانداردهای نوین ایمنی هستند، به طوری که کارشناسان هشدار داده‌اند حتی زلزله‌ای با قدرت متوسط می‌تواند باعث تخریب این بناها شود. علاوه بر این، ساخت‌وسازهای غیرمجاز و تخلفات ساختمانی نیز به بحران افزوده‌اند؛ بسیاری از ساختمان‌هایی که امروز در معرض خطر قرار دارند، بدون رعایت مقررات و دریافت مجوزهای لازم ساخته شده‌اند. نمونه‌هایی از این تخلفات شامل انبارهای غیرمجاز، مراکز تجاری فاقد پله فرار و سامانه اطفای حریق و پاساژهایی با تغییر کاربری غیرقانونی است که خطر آتش‌سوزی و حوادث جانی را به شدت افزایش داده‌اند.

در سال‌های اخیر، شهرداری تهران و شورای شهر تلاش کرده‌اند با اجرای طرح‌های ضربتی، شرایط ایمنی ساختمان‌ها را بهبود بخشند. یکی از این طرح‌ها «دوشنبه‌های ایمنی» است که در آن شهرداری‌های مناطق مکلف می‌شوند به صورت دوره‌ای ساختمان‌های ناایمن منطقه خود را شناسایی و برای آن‌ها اخطار صادر کنند یا نسبت به ایمن‌سازی اقدام کنند. در برخی مناطق مانند منطقه ۱۹ تهران، تخریب حدود ۵۰۰ واحد مسکونی غیرمجاز برای حفظ امنیت جان شهروندان انجام شده است که در صورت عدم تخریب‌، ۱۵۰۰ شهروند در خطر قرار می‌گرفتند.

همچنین، شورای شهر تهران پیشنهاد داده که در هر منطقه شهرداری، سالانه حداقل ۱۰ ساختمان ناایمن در اولویت ایمن‌سازی قرار گیرد. نوسازی برخی بیمارستان‌ها نیز در دستور کار قرار گرفته است. شهرداری با هدف تشویق مالکان ساختمان‌های فرسوده، بسته‌های حمایتی و مشوق‌هایی برای تخریب و نوسازی بناها ارائه کرده است.

گزارش‌ها نشان می‌دهد در سال‌های اخیر، تعداد حریق‌ها و حوادث ساختمانی در تهران اندکی کاهش یافته است. این کاهش ناشی از اقدامات پیشگیرانه، ارتقای آموزش‌های ایمنی و تشدید نظارت بر ساختمان‌های حساس است. با این حال، آمار ساختمان‌های ناایمن همچنان بالاست و تداوم اقدامات مدیریتی و قضایی ضروری است.

از سوی دیگر، قوه قضائیه نیز همکاری نزدیکی با شهرداری و شورای شهر در زمینه برخورد با مالکان متخلف دارد. در صورت بی‌توجهی به اخطارها، دادستانی وارد عمل می‌شود و حکم تخریب برای سازه‌های غیرمجاز یا خطرناک صادر می‌کند. برخورد قانونی با مالکان ساختمان‌هایی که جان مردم را به خطر می‌اندازند، بخشی از برنامه‌های ایمنی شهر تهران شده است.

مقابله با این وضعیت نیازمند اراده جدی، برخورد قاطع با متخلفان، مشارکت نهادهای قضایی و مهم‌تر از همه، همکاری شهروندان برای ارتقاء ایمنی محل زندگی و کارشان است. کارشناسان تأکید می‌کنند که برای حل این معضل، علاوه بر اقدام‌های کوتاه‌مدت ضربتی، باید سیاست‌های درازمدت و پایدار در حوزه نوسازی بافت شهری، آموزش مالکان و مشارکت مردم در بهسازی ایمنی اجرا شود.

مقابله با فساد در حوزه ساخت‌وساز، اصلاح فرآیندهای صدور پروانه و گواهی پایان‌کار و شفافیت در گزارش‌ عملکرد نهادهای نظارتی از جمله دیگر اقداماتی است که می‌تواند نقش مهمی در کاهش خطر ساختمان‌های ناایمن ایفا کند.

خبرنگار: سید علیرضا میرحسینی

انتهای پیام/

کد خبر: 1268584

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =