به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از قم، در سال‌های اخیر، استان قم به‌عنوان یکی از محورهای اصلی ترانزیت مواد مخدر در کشور شناخته شده است. موقعیت جغرافیایی این استان، به‌ویژه قرارگیری در مسیرهای مواصلاتی جنوب به مرکز و شمال کشور، آن را به نقطه‌ای حساس در شبکه توزیع مواد مخدر تبدیل کرده است. این وضعیت باعث شده تا نیروهای انتظامی و قضایی استان با چالش‌های متعددی در زمینه مبارزه با قاچاق مواد مخدر مواجه شوند.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده، در سال گذشته بیش از ۴ هزار و ۳۰۰ کیلوگرم انواع مواد مخدر در استان قم کشف و ضبط شده است. از این میزان، حدود ۴ هزار و ۲۴۹ کیلوگرم تریاک و سایر مواد مخدر و ۳۲ کیلوگرم شیشه و هروئین بوده است. این آمار نشان‌دهنده افزایش ۳۶ درصدی کشفیات مواد مخدر نسبت به مدت مشابه سال قبل است.

در یکی از عملیات اخیر، مأموران پلیس مبارزه با مواد مخدر استان قم با هماهنگی دستگاه قضایی، در دو عملیات جداگانه در محور سلفچگان و یک باب منزل مسکونی، ۴ نفر قاچاقچی مواد مخدر را دستگیر کردند. در این عملیات، ۱۶ کیلوگرم تریاک کشف و متهمین برای انجام مراحل قانونی به مرجع قضایی تحویل داده شدند.

این روند افزایشی در کشفیات مواد مخدر، علاوه بر تلاش‌های نیروهای انتظامی، نشان‌دهنده افزایش فعالیت شبکه‌های قاچاق در منطقه است. استفاده از روش‌های مختلف برای پنهان‌سازی مواد مخدر، از جمله جاسازی در بار تره‌بار یا استفاده از خودروهای سواری، چالش‌های جدیدی را برای نیروهای مبارزه با مواد مخدر ایجاد کرده است.

باتوجه‌به این شرایط، نیاز به تقویت همکاری بین دستگاه‌های مختلف، ارتقاء تجهیزات و آموزش‌های تخصصی برای نیروهای عملیاتی، و همچنین آگاه‌سازی عمومی درباره خطرات مواد مخدر، بیش از پیش احساس می‌شود. تنها با رویکردی جامع و هماهنگ می‌توان با این معضل اجتماعی مقابله کرد و امنیت و سلامت جامعه را تضمین نمود.

در دو سال گذشته، آمار کشفیات مواد مخدر در قم گرچه در ظاهر از تلاش جدی دستگاه‌های امنیتی و انتظامی حکایت دارد، اما وقتی با نگاه دقیق‌تری بررسی شود، بیانگر تغییر تاکتیک‌های باندهای قاچاق و افزایش تمرکز آنان بر استان‌های میانی به‌جای مرزهای شرقی کشور است. قم به‌واسطه‌ی موقعیت جغرافیایی‌اش، همواره محل تردد حجم بالایی از خودروها و بار بوده و مسیرهای منتهی به تهران، همدان، اصفهان، مرکزی و سواحل جنوب کشور، این استان را به محل طلایی ترافیک کالاهای غیرقانونی از جمله مواد مخدر تبدیل کرده است.

در همین راستا، محور سلفچگان که یکی از مسیرهای استراتژیک ترانزیت کالا و مواد مخدر به شمار می‌رود، بار دیگر در صدر اخبار قرار گرفت. در یکی از تازه‌ترین عملیات پلیسی در همین محور، ۱۶ کیلوگرم تریاک کشف و چهار نفر قاچاقچی دستگیر شدند؛ این بار اما محل دوم کشف نیز جلب‌توجه کرد: یک منزل مسکونی در بافت شهری قم. این مسئله از گسترش فعالیت شبکه‌های توزیع مواد مخدر در مناطق مسکونی خبر می‌دهد؛ الگویی که پیش‌تر بیشتر در استان‌های مرزی مشاهده می‌شد.

در سال ۱۴۰۲، بیش از ۴۳۰۰ کیلوگرم انواع مواد مخدر در قم کشف شد که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد قابل‌توجهی داشت. اما تنها کشف، نشان از بهبود وضعیت نیست. اگر در سال گذشته بیش از ۲۳۰۰ نفر در ارتباط با جرائم مرتبط با مواد مخدر دستگیر شدند، باید پرسید چند درصد از آن‌ها نقش کلیدی در توزیع یا ترانزیت داشتند؟ آیا برخوردها به‌اندازه‌ای بازدارنده بوده که شبکه‌ها از ادامه فعالیت باز بمانند؟ یا همچنان خلأهایی در حوزه برخورد با سرشاخه‌ها و تأمین‌کنندگان اصلی وجود دارد؟

نکته مهم دیگر، ورود مواد مخدر صنعتی به بازار استان است. اگرچه سهم عمده کشفیات به تریاک تعلق دارد، اما سهم مواد صنعتی مانند شیشه نیز در حال افزایش است. توزیع این مواد عمدتاً در اطراف مدارس، خوابگاه‌ها و محله‌های کم‌برخوردار اتفاق می‌افتد. کارشناسان معتقدند ورود این مواد، ساختار بازار سنتی مواد مخدر را دگرگون کرده و سطح خشونت، آسیب‌های روانی و بزهکاری را به‌مراتب افزایش می‌دهد.

از سوی دیگر، آمارهای درمانی نیز نگرانی‌ها را دوچندان می‌کند. مراجعه افراد زیر ۲۰ سال به مراکز درمان اعتیاد، روند افزایشی داشته و این یعنی جنگ با مواد مخدر، دیگر صرفاً در جاده‌ها و پاسگاه‌ها خلاصه نمی‌شود، بلکه باید آن را در مدارس، خانه‌ها و کوچه‌ها نیز دنبال کرد.

در مجموع، وضعیت کنونی قم در حوزه قاچاق و مصرف مواد مخدر، زنگ خطر جدی برای نهادهای فرهنگی، قضایی و امنیتی است. استمرار وضعیت فعلی، بدون ورود همه‌جانبه دستگاه‌های حمایتی و فرهنگی، تنها به رشد کشفیات ختم خواهد شد نه کاهش تهدید.

خبرنگار: سید میلاد محسنی

انتهای پیام/