به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از کرمان، برگزاری کارگاه‌های آموزشی مبارزه با مواد مخدر در مدارس جیرفت در هفته اول تیر ۱۴۰۴، به مناسبت روز جهانی مبارزه با مواد مخدر، با هدف آگاهی‌بخشی به دانش‌آموزان و والدین برگزار شد.
شهرستان جیرفت، با جمعیتی حدود ۳۰۸ هزار نفر و موقعیت جغرافیایی حساس در جنوب استان کرمان، به دلیل نزدیکی به مسیرهای ترانزیت مواد مخدر، یکی از مناطق در معرض خطر آسیب‌های اجتماعی مرتبط با اعتیاد است. کارگاه‌های آموزشی مبارزه با مواد مخدر در ۲۰ درصد از مدارس جیرفت، شامل مقاطع ابتدایی و متوسطه، با همکاری اداره آموزش و پرورش، شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان و سازمان‌های مردم‌نهاد برگزار شد. این کارگاه‌ها که در قالب طرح ملی «یاریگران زندگی» اجرا شدند، بر آموزش مهارت‌های خودمراقبتی، آگاهی از خطرات مواد مخدر و تقویت مهارت‌های زندگی تمرکز داشتند. به گفته رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش جیرفت، بیش از ۲ هزار دانش‌آموز و ۵۰۰ والدین در این کارگاه‌ها شرکت کردند. یکی از والدین حاضر در کارگاه اظهار داشت: «این برنامه‌ها به ما یاد داد که چطور با بچه‌هامون درباره مواد مخدر حرف بزنیم و مراقب دوست‌هاشون باشیم». محتوای کارگاه‌ها شامل جلسات ۹۰ دقیقه‌ای با حضور روان‌شناسان و مشاوران بود که به موضوعاتی مانند مهارت «نه گفتن» و شناخت مواد مخدر جدید پرداخته شد.
اهمیت این کارگاه‌ها در پیشگیری از اعتیاد و کاهش آسیب‌های اجتماعی در جیرفت برجسته است. از منظر اجتماعی، این برنامه‌ها به افزایش آگاهی دانش‌آموزان و والدین کمک کرده و می‌توانند گرایش به رفتارهای پرخطر را کاهش دهند. از منظر فرهنگی، تقویت فرهنگ پیشگیری در مدارس، به‌ویژه در مناطق محروم، به حفظ سلامت جامعه کمک می‌کند. مقایسه با برنامه‌های مشابه در قم، که ۱۷۰ کارگاه آموزشی در سال ۱۳۹۶ برگزار کرد و به کاهش ۱۵ درصدی گرایش به مواد مخدر در میان دانش‌آموزان منجر شد، نشان‌دهنده پتانسیل بالای این طرح در جیرفت است. با این حال، چالش‌هایی مانند کمبود بودجه برای گسترش برنامه به تمام مدارس، تعداد محدود مربیان متخصص و مقاومت برخی والدین به دلیل ناآگاهی، اجرای این طرح را محدود کرده است.
برگزاری کارگاه‌های آموزشی مبارزه با مواد مخدر در مدارس جیرفت، به‌عنوان بخشی از طرح ملی «یاریگران زندگی»، گامی مؤثر در پیشگیری از اعتیاد و تقویت سلامت اجتماعی در این منطقه است. تحلیل ساختاری نشان می‌دهد که موفقیت این کارگاه‌ها به همکاری بین اداره آموزش و پرورش، شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر و سازمان‌های مردم‌نهاد وابسته است، اما محدودیت‌های ساختاری متعددی وجود دارد. تنها ۲۰ درصد از ۳۶۰ مدرسه جیرفت تحت پوشش این برنامه قرار گرفته‌اند، در حالی که مناطق محروم و روستایی، که بیش از ۴۰ درصد جمعیت دانش‌آموزی را تشکیل می‌دهند، به دلیل کمبود امکانات و مربیان متخصص، از این طرح محروم مانده‌اند. همچنین، تعداد مشاوران آموزش‌دیده در جیرفت کمتر از ۳۰ نفر است، در حالی که استاندارد کشوری حداقل یک مشاور به ازای هر ۵۰۰ دانش‌آموز را توصیه می‌کند. مقایسه با شهرهایی مانند بندرعباس، که با آموزش ۱۰۰ مربی در سال ۱۴۰۳، پوشش برنامه‌های پیشگیری را به ۸۰ درصد مدارس خود رسانده، نشان‌دهنده نیاز جیرفت به تقویت زیرساخت‌های آموزشی است.
گزارش‌های اولیه نشان می‌دهد که ۸۵ درصد شرکت‌کنندگان در کارگاه‌ها، اطلاعات جدیدی درباره مواد مخدر صنعتی مانند گل و کریستال کسب کرده‌اند. از منظر اجتماعی، این برنامه‌ها به کاهش انگ اجتماعی مرتبط با بحث اعتیاد کمک کرده و گفت‌وگو بین والدین و فرزندان را تقویت کرده است. در بلندمدت، گسترش این طرح می‌تواند نرخ گرایش به اعتیاد در میان جوانان را کاهش دهد، مشابه تجربه شهر زاهدان که با اجرای مداوم برنامه‌های پیشگیری، آمار بزهکاری دانش‌آموزی را ۲۰ درصد کاهش داد. با این حال، کمبود بودجه، ناآگاهی برخی والدین و نبود برنامه‌های مداوم پیگیری، می‌تواند اثربخشی این کارگاه‌ها را کاهش دهد.
برای پایداری و گسترش این برنامه، پیشنهاد می‌شود ابتدا تعداد مربیان و مشاوران آموزش‌دیده از طریق همکاری با دانشگاه‌های محلی افزایش یابد. تخصیص بودجه‌های استانی هدفمند برای پوشش مدارس روستایی و مناطق محروم، دسترسی به آموزش را عادلانه‌تر خواهد کرد. الگوبرداری از مدل موفق شهر یزد، که با ایجاد شبکه‌های والدین داوطلب، آگاهی‌بخشی را به سطح محلات گسترش داده، می‌تواند مشارکت جامعه را تقویت کند. همچنین، استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال برای ارائه محتوای آموزشی به والدین و دانش‌آموزان، به‌ویژه در مناطق دورافتاده، اثربخشی برنامه را افزایش خواهد داد. در نهایت، تشکیل کارگروهی با حضور نمایندگان آموزش و پرورش، والدین و سازمان‌های مردم‌نهاد برای نظارت و ارزیابی مداوم، پایداری این طرح را تضمین خواهد کرد.
خبرنگار: زهرا اسکندری
انتهای پیام/
نظر شما