به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از همدان؛ ورزش پتانک که روزگاری صرفا یک سرگرمی خانوادگی ساده در فرانسه بود اکنون به یک رشته ورزشی جدی با رقابت‌های بین‌المللی تبدیل شده است. در ایران این ورزش نوپا به سرعت رشد کرده و با کسب رتبه سوم جهان پتانسیل‌های بی‌نظیری خود را به نمایش گذاشته است استان همدان نیز در این مسیر پیشتاز بوده و با پرورش ۵ قهرمان جهانی در بخش پیوند اعضا جایگاه ویژه‌ای در این رشته دارد با این حال این ورزش با چالش‌های اساسی مانند دوگانگی مدیریتی و کمبود امکانات مواجه است که مانع از شکوفایی کامل آن می‌شود.

ورزش پتانک برای نخستین بار در ایران با تلاش‌های خستگی‌ناپذیر استاد غلامحسین قربانزاده به جامعه ورزشی کشور معرفی شد. استاد قربانزاده که سابقه درخشان مربیگری در تیم‌های ملی پتانک و وزنه‌برداری تایلند را در کارنامه خود دارد نقش محوری در توسعه و گسترش این ورزش در ایران ایفا کرده است او با انتقال تجربیات بین‌المللی خود زمینه‌ساز رشد و تعالی پتانک در کشور شد. در استان همدان نیز عرفان شیرمحمدی به عنوان یکی از فعالان پرتلاش این عرصه از سال ۱۳۹۴ به عنوان مربی و پیشگام ورزش پتانک فعالیت داشته است. وی پس از شرکت در دوره توجیهی این رشته در سال ۱۳۹۵ با تعهد و علاقه به تربیت ورزشکاران پرداخت و با کسب مقام کشوری گام‌های مؤثری در پیشرفت این ورزش در استان همدان برداشت.

روش بازی پتانک بسیار ساده و قابل فهم است و به همین دلیل جذابیت زیادی برای تمامی سنین دارد. بازی با یک توپ کوچک به نام جک و توپ‌های بزرگتر از جنس آهن انجام می‌شود بازیکنان در داخل یک حلقه می‌ایستند و توپ‌های خود را به سمت جک پرتاب می‌کنند. فاصله پرتاب معمولا بین ۶ تا ۱۰ متر است. هر بازیکنی که توپش به جک نزدیک‌تر باشد یک امتیاز مثبت دریافت می‌کند. این بازی به صورت تک‌نفره دو نفره یا سه نفره برگزار می‌شود و حداکثر تعداد بازیکنان در هر تیم شش نفر است. توپ‌های مورد استفاده در این بازی بین ۶۵۰ تا ۸۰۰ گرم وزن دارند و هر بازیکن در نوبت خود سه توپ دارد. پس از اتمام پرتاب‌ها داور امتیازات را اعلام می‌کند.

یکی از موانع پیش روی علاقمندان به این ورزش هزینه تجهیزات است. هرچند که توپ‌های تمرینی ساخت چین هزینه نسبتا معقولی دارند اما توپ‌های حرفه‌ای بسیار گران هستند. به عنوان مثال یک ست کامل توپ‌های تمرینی شامل شش توپ و یک جک حدود ۴.۵ میلیون تومان هزینه دارد در حالی که قیمت هر سه توپ حرفه‌ای حدود ۷ میلیون تومان است. این هزینه بالا می‌تواند برای بسیاری از ورزشکاران و خانواده‌هایشان یک مانع جدی برای ورود به این ورزش باشد.

با وجود این چالش‌ها ورزش پتانک در ایران دستاوردهای چشمگیری داشته است. در سطح جهانی پتانک ایران در جایگاه سوم قرار دارد که نشان‌دهنده استعداد و تلاش ورزشکاران ایرانی است. کشورهای فرانسه و تایلند به عنوان قدرت‌های اصلی این رشته شناخته می‌شوند و ایران توانسته است خود را در جمع کشورهای برتر جهان مطرح کند. در آخرین دوره مسابقات جهانی پتانک که در سال گذشته در مصر برگزار شد آقای زارع از شیراز موفق به کسب مقام سوم جهانی در بخش کارگری شد که این خود یک افتخار بزرگ برای ورزش ایران است.

یکی از بزرگترین نقاط قوت و مزایای ورزش پتانک این است که محدودیت سنی ندارد و می‌توان آن را ورزشی برای همه نامید. این ورزش برای جامعه معلولان و بیماران خاص مانند دیابت هموفیلی تالاسمی پروانه‌ای و بیماران پیوند اعضا بسیار مناسب است و به آنها فرصت می‌دهد تا در یک فعالیت ورزشی سالم و پرنشاط شرکت کنند. تحقیقات نشان داده است که پتانک برای سلامت بازنشستگان و سالمندان نیز بسیار مفید است. ویژگی منحصر به فرد دیگر این ورزش عدم نیاز به ابزار و زمین‌های پیچیده و گران‌قیمت است. علاقمندان می‌توانند با تهیه توپ‌های مخصوص در مکان‌های مختلف مانند پارک‌ها و فضاهای باز به همراه دوستان و خانواده به این بازی بپردازند که قوانین ساده و قابل فهمی دارد.

با این حال چالش‌های متعددی پیش روی پتانک ایران قرار دارد. یکی از مشکلات اصلی کمبود امکانات سالن‌های تمرینی و مربیان باتجربه و دانش روز است. این کمبودها باعث شده که نتوانیم به طور کامل با رقبای جهانی رقابت کنیم. اما مهمترین چالش این رشته دوگانگی مدیریتی است. پتانک به صورت همزمان زیر نظر دو نهاد مختلف فعالیت می‌کند که این موضوع باعث کاهش پیشرفت و هماهنگی شده است. در حالی که کشورهای دیگر با برنامه‌ریزی منسجم پیش می‌روند این پراکندگی مدیریتی باعث درجا زدن ایران در رقابت‌های جهانی شده است.

این جابجایی‌های پی در پی بین فدراسیون‌های مختلف باعث سردرگمی و دلسردی در میان قهرمانان شده است. بهترین دوران این رشته زمانی بود که زیر نظر فدراسیون بیلیارد و بولینگ فعالیت می‌کرد در آن دوره اعزام‌ها مستقیم به مسابقات خارجی انجام می‌شد و مسابقات به صورت منظم برگزار می‌شد و حمایت‌های لازم از ورزشکاران به عمل می‌آمد.

در حال حاضر کشور ما دارای سه مربی بین‌المللی در رشته پتانک است که این تعداد برای ارتقای جایگاه ایران در سطح جهانی کافی نیست و نیاز به تعداد بیشتری مربی آموزش‌دیده و بین‌المللی وجود دارد. در استان همدان با وجود چالش‌ها دستاوردهای درخشانی کسب شده است. همدان در سال ۱۳۹۷ موفق به کسب اولین قهرمانی کشوری شد و تاکنون همواره در رده‌های اول تا چهارم کشور قرار داشته است. در مسابقات انفرادی دبل و تریپل نیز عملکرد بسیار خوبی داشته‌ایم. همچنین در بخش پیوند اعضا خانم الهام محمدی بهاره بیگی مجید شاهسوند مریم فریدونی و سمیه کریمی پنج قهرمان جهانی از این استان هستند که عملکرد درخشان همدان را نشان می‌دهد.

برای استعدادیابی و قهرمان‌پروری در استان همکاری خوبی با شهرداری همدان داشته‌ایم. شهرداری با اختصاص زمین‌های ورزشی از این ورزش حمایت کرده است. برنامه‌های استعدادیابی از سنین پایه حدود ۱۰ سال آغاز شده و استعدادهای جوانی که شناسایی شده‌اند آینده‌دار و مستعد قهرمانی هستند. با این حال استان همدان با وجود داشتن ۱۴ زمین استاندارد در نقاط مختلف شهر هنوز با چالش‌هایی روبرو است. این زمین‌ها در پارک کودک بوستان زنبق محدوده میدان پیشاهنگی استادیوم شهیدشمسی پور و شهرک بهشتی واقع شده‌اند اما برای برگزاری مسابقات کشوری نیاز به حداقل هشت زمین متمرکز داریم که به دلیل پراکندگی این زمین‌ها و کمبود امکانات جانبی با چالش مواجه هستیم.

تفاهم‌نامه‌ای با شهرداری منعقد شده است که هر پارک نیاز به دو زمین پتانک دارد و با توجه به هزینه نه چندان بالای احداث این زمین‌ها امکان بازی پتانک در تمام نقاط شهر فراهم می‌شود که این امر تنها با مساعدت و پیگیری مسئولان میسر خواهد شد. در شهرستان‌ها نیز فعالیت‌های محدودی در قهاوند و ملایر آغاز شده و برنامه‌ریزی برای گسترش به دیگر شهرستان‌ها و روستاها در دست اقدام است.

یکی از بزرگترین مشکلات پیش روی ورزش پتانک در ایران و به ویژه در همدان کمبود حمایت مالی و سرمایه‌گذار است. تاکنون در همدان هیچ اسپانسر یا سرمایه‌گذاری برای این ورزش وجود نداشته است. این مسئله یکی از دلایل اصلی عدم حضور در مسابقات بین‌المللی است زیرا هزینه‌های اعزام به صورت شخصی تأمین می‌شود. از زمانی که این رشته از فدراسیون بیلیارد و بولینگ جدا شد هرگونه اعزام به مسابقات بین‌المللی باید به صورت شخصی تأمین مالی شود که این امر برای بسیاری از ورزشکاران امکان‌پذیر نیست. حتی با وجود حمایت‌های محدود فدراسیون هزینه‌ها همچنان بسیار بالا است و به همین دلیل بازیکنان حرفه‌ای این ورزش در رقابت‌های جهانی کمتر حضور دارند.

برای رفع این چالش‌ها و دستیابی به جایگاه شایسته در عرصه جهانی از همه نهادها و مسئولان دولتی درخواست‌های کلیدی مطرح شده است. این درخواست‌ها شامل توسعه زیرساخت‌ها با افزایش زمین‌های اختصاصی و متمرکز برای رشته پتانک حمایت مالی جهت تأمین تجهیزات لازم و رفع موانع اقتصادی پیش روی ورزشکاران با تبلیغات گسترده و جذب اسپانسر برای معرفی این رشته به جامعه و جذب سرمایه‌گذاران و همچنین حمایت سازمانی از طریق قرار گرفتن این رشته تحت پوشش نهادهای رسمی ورزشی است تا با مشارکت و حمایت همه‌جانبه این رشته پیشرفت کند.

تنها در صورت تحقق این حمایت‌ها این رشته به یک ورزش همگانی و پرطرفدار ارتقا یافته و همدان می‌تواند به قطب اصلی پتانک ایران تبدیل شود. با وجود محدودیت‌های فعلی پتانک ایران از ظرفیت قابل توجهی برای رشد برخوردار است و با ساماندهی ساختار مدیریتی و مشارکت همه‌جانبه می‌توان به جایگاه شایسته‌ای در عرصه جهانی دست یافت.

خبرنگار: نازنین مولایی منظر

انتهای پیام/