به گزارش خبرنگار بینالملل ایسکانیوز، پس از جنگ 12 روزه کشورهای اروپایی با افزایش لفاظیهای خود علیه جمهوری اسلامی ایران، تهدید به فعالسازی مکانیسم ماشه را در دستور کار قرار دادند و ضرب الاجلی برای ایران برای دستیابی به توافق هستهای تعیین کردند. به نظر میرسد این نوع موضعگیری اروپاییها در واقع در راستای همان تقسیم کار قبلی بین سه ضلع آمریکا، رژیم صهیونیستی و اروپا باشد که هدف آن انزوای جمهوری اسلامی و تسلیم در برابر مطالبات محور شرارت است.
در واکنش به فضاسازی رسانهای کشورهای اروپایی بعضی از کارشناسان بر این باورند با توجه به اینکه آمریکا از سال 2018 راهبرد فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی را دنبال کرده و تحریمهای بسیاری علیه ایران وضع کرده است، بازگشت تحریمهای سازمان ملل در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه، تاثیر چندانی بر اقتصاد ایران نخواهد داشت.
از طرف دیگر، با توجه به خروج آمریکا از برجام در دولت اول ترامپ و ناتوانی طرفهای اروپایی برای عمل به تعهدات خود، گروهی از کارشناسان بر این باورند که سندی تحت عنوان برجام اعتبار خود را از دست داده و از منظر حقوق بین المللی کشورهای غربی امکان فعالسازی مکانیسم ماشه علیه ایران را ندارند.
بیشتر بخوانید:
اروپا ظرفیت ایفای نقش مستقل و موثر در مذاکرات هستهای ندارد / تمدید مکانیسم ماشه خطرناکتر از اجرایی شدن آن
به منظور بررسی بیشتر این موضوعات، گفتگویی با غلامرضا انصاری -معاون سابق دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه- انجام شد.
انصاری با اشاره به برخی بحثهای حقوق در ارتباط با امکان فعالسازی مکانیسم ماشه توسط طرفهای غربی اظهار کرد: با توجه به اینکه اروپاییها در اجرای تعهدات خود در قبال ایران ناتوان بودهاند، اکنون این سوال مطرح میشود که از منظر حقوقی آنها امکان استفاده از چنین ظرفیتی را دارند یا خیر؛ زیرا برخی از مفاد توافق برجام توسط آنها نقض شده و بنابراین ابهام جدی در این زیمنه وجود دارد.
معاون اسبق دیپلماسی اقتصادی با بیان اینکه احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه توسط سه کشور اروپایی با توجه به رویکرد آنها در قبال ایران وجود دارد، تصریح کرد: پس از خروج آمریکا از برجام، اروپاییها تعهداتی را به منظور حفظ و تداوم برجام و همچنین جبران غیبت آمریکا بر عهده گرفتند اما کوچکترین کاری در جهت اجرای تعهدات خود به عنوان اعضای برجام نتوانستند انجام دهند و حتی از اجرای نقل و انتقالات بسیار کوچک چند میلیونی ناتوان بودند.
از نظر اقتصادی این دیپلمات با سابقه، زمانی که تحریمهای حداکثری آمریکا در قبال یک کشور در حال اجراست، تحریمهای اروپا و فراتر از اروپا تاثیر اقتصادی چندانی نمیتواند داشته باشد اما جنبه سیاسی ماجرا کمی متفاوت است.
انصاری در خصوص آثار سیاسی فعالسازی مکانیسم ماشه گفت: بازگشت تحریمهای سازمان ملل احتمالا تبعات سیاسی برای ایران خواهد داشت و فشار بر موقعیت بین المللی ایران ایجاد و فرصتهایی را از کشور خواهد گرفت.
وی افزود: به دلیل اینکه خروج دوباره از شورای امنیت امری پیچیده خواهد بود، لذا اگر دستگاه دیپلماسی بتواند با برخی اقدامات مانع فعال سازی مکانیسم ماشه انجام شود، اجرای چنین اقداماتی بهتر از بیعملی است و پیشنهاد میشود وزارت امور خارجه و سایر سازمانهای مربوطه حتی الامکان از این ظرفیت استفاده کنند.
این دیپلمات سابق ایرانی در پاسخ به سوالی تقسیم کار کشورهای غربی اظهار کرد: در حال حاضر آمریکا تلاش میکند اروپا را از صحنههای مهم بین المللی حذف کند و نمونههای آشکار آن را در تحولات قفقاز، پرونده اوکریان و ... هستیم و به نظر میرسد دولت آمریکا جایگاه ویژهای برای آنها قائل نیست و مقامات آمریکا صرفا از اروپا به عنوان ابزاری برای افزایش فشار بر ایران و بازگرداندن ایران به سمت خود آمریکا استفاده میکنند.
به اعتقاد غلامرضا انصاری، شروط کشورهای اروپایی برای ایران مبنی بر اینکه مذاکرات هستهای با آمریکا ادامه یابد، نشان میدهد که آنها به عنوان ابزار فشاری علیه ایران در دست آمریکا تبدیل شدهاند.
اما با این وجود، به گفته معاون اسبق دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه، ایران و اروپا سابقه تعامل طولانی در پروندههای مختلف از جمله خلیج فارس و سایر حوزهها داشتهاند و نکته حائز اهمیت این است که مذاکره با اروپاییها ضرری برای کشور ندارد؛ پس بنابراین، بهتر است مذاکرات با اروپا با هدف جلوگیری از فعال سازی مکانیسم ماشه ادامه داشته باشد.
هر چند که این دیپلمات ایرانی پیشبینی کرد با توجه به فشارهای آمریکا بر کشورهای اروپایی از یک طرف و سردی روابط فی مابین ایران و سه قدرت اروپایی، احتمالا آنها از حداثر ظرفیت خود برای فعال سازی مکانیسم ماشه استفاده خواهند کرد.
انصاری در خصوص مخالف چین و روسیه در قبال فعال سازی مکانیسم ماشه گفت: اگرچه مخالفت آنها اقدام مثبتی به نفع ایران است اما موضعگیری آنها زمانی تاثیر عملی دارد که تاکید کنند اقدام اروپاییها مبنای حقوقی ندارد و حتی در صورت اجرای مکانیسم ماشه، پکن و مسکو از آن تبعیت نخواهند کرد؛ لذا صدور بیانیهها به تنهایی اثرگذاری عملی ندارد.
انتهای پیام/
نظر شما