به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز؛ پارک علم و فناوری یکی از نهادهایی است که وظیفه حمایت از ایده‌های نوآورانه را برای تولید محصولات فناورانه و ورود به بازار بر عهده دارد اما هنوز بسیاری از دانشگاهیان با کارکرد این پارک‌ها آشنا نیستند. حمید مهدی مدیر فناوری پارک و علم و فناوری دانشگاه آزاد در گفت‌وگو با ایسکانیوز مراحل استقرار در پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد، دریافت خدمات و حمایت‌های این پارک را بیان کرد.
طبق گفته‌های مهدی صاحبان ایده باید ابتدا طرح خود را در سایت پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد ثبت‌نام کنند. پس از ارزیابی و کسب امتیاز لازم، ایده‌ها به مراکز رشد معرفی می‌شوند تا نمونه اولیه محصول خود را تولید کرده و شرکت تشکیل دهند. بعد از تشکیل شرکت، محصول تولید شده دوباره توسط پارک ارزیابی می‌شود و در صورت دریافت مجوز در پارک مستقر خواهد شد و از خدمات تجاری‌سازی و تسهیلات آن بهره خواهد برد. متن کامل این گفت‌وگو به شرح زیر است:
کسی که ایده خلاقانه دارد یا در حوزه خاصی نوآوری انجام داده است چگونه میتواند وارد پارک شود و از خدمات پارک استفاده کند؟
پارک‌ها بخشی دارند به اسم مراکز رشد، افراد صاحب ایده از طریق این مراکز رشد فرم‌های اولیه را پر می‌کنند و وارد پارک می‌شوند و روی تیم‌سازی خود کار می‌کنند. صاحبان ایده باید ابتدا در سایت ثبت‌نام کنند، آنجا از آنها سوال می‌شود که ایده دارند یا به محصول رسیده‌اند. اگر ایده داشته باشند در مراکز رشد مستقر می‌شوند و اگر به محصول و فروش جزئی رسیده باشند برای خدمات تجاری‌سازی، استقرار، توسعه بازار و جذب سرمایه‌گذار در پارک مستقر می‌شوند.
در واقع هر ایده یک دوره پیش رشد دارد که بعد از تمام شدن آن دوره رشد را سپری می‌کنند. در دوره رشد، شرکت تشکیل شده و ایده به محصول تبدیل می‌شود. دوره پیش‌رشد و رشد بین ۳ تا ۶ ماه زمان می‌برد و در بعضی موارد تا ۹ ماه هم مراکز رشد اجازه استقرار می‌دهند. در این دوره خدماتی مانند تجاری‌سازی و همچنین پرداخت مبلغی برای تولید نمونه اولیه ارائه می‌شود. برای همه ایده‌ها نقاط هدفی تعیین می‌شود که طبق برنامه زمان‌بندی باید در ۶ ماه یا یکسال به آن اهداف برسند و وقتی به آن نقطه می‌رسند نقاط بعدی از آنها تقاضا می‌شود. در واقع شرکتها باید مدام خود را مطابق اهداف پارک به روز کنند و اهداف خود را محقق سازند.
هر پارک شبکه‌ای برای خود ایجاد کرده است که شامل سرمایه‌گذاران و بخش‌های دولتی و خصوصی هستند که با پارک تفاهم‌نامه همکاری امضا کرده‌اند. شرکت÷ها می‌توانند از این شبکه استفاده کنند که مهمترین مزیت پارک برای فناوران است.
چه شرایطی برای پذیرش ایده اولیه وجود دارد؟
مهمترین شرط این است که ایده خلاقانه و نوآورانه باشد. پارک‌های علم و فناوری یک شورا و چندین کارگروه تخصصی دارند. در پارک دانشگاه آزاد هم تعدادی کارگروه تخصصی هست. ایده هر فرد یا تیم، متناسب با حوزه تخصصی آن در کارگروه مربوطه ارزیابی می‌شود و نتیجه آن به شورا می‌رود. در صورت موافقت شورا با حضور ایده در مرکز رشد، فرد یا تیم در مرکز رشد مستقر می‌شوند.
در مرحله بعد از رشد چه اتفاقی برای ایده‌ها رخ می‌دهد؟
وقتی شرکت بالغ شد، دیگر نیازی به حمایت مرکز رشد ندارد و در پارک مستقر می‌شود. در این مرحله فضای استقرار و خدمات تجاری‌سازی به صورت ارزان‌قیمت در اختیار شرکتها قرار می‌گیرد. اما مهمترین خدمتی که پارک به شرکتها ارائه می‌دهد تسهیل‌گری در کارها و ایجاد ارتباطات شبکه‌ای است. خدمات دولتی زیادی به کسب و کارهای نوپایی که در پارک مستقر هستند ارائه می‌شود که تسهیلات خوبی هم هستند. علاوه بر اینها هر پارک شبکه‌ای برای خود ایجاد کرده است که شامل سرمایه‌گذاران و بخش‌های دولتی و خصوصی هستند که با پارک تفاهم‌نامه همکاری امضا کرده‌اند. شرکتها می‌توانند از این شبکه استفاده کنند که مهمترین مزیت پارک برای فناوران است.
سطح بلوغ فناوری و سطح آمادگی کسب و کار که برای شرکت‌های حاضر در پارک در نظر گرفته شده است چه تفاوتی دارند؟
وقتی ایده‌ای به ذهن کسی می‌رسد و می‌خواهد آن را تجاری‌سازی کند؛ ابتدا باید یک فرآیند پژوهشی را بگذراند تا دانش مورد نیاز را به دست آورد. بعد از جمع‌آوری دانش باید یک نمونه اولیه از محصول خود طراحی کند. این نمونه اولیه نشان خواهد داد که محصول میتواند تجاری شود یا نه. زمانی که نمونه اولیه تکمیل شود و قابل ارائه به بازار باشد به آن نمونه عملیاتی می‌گویند.
نمونه عملیاتی قابلیت عرضه در بازار را دارد و در واقع محصول به بلوغ خود از نظر تکنولوژی و ساخت رسیده است. سطح بلوغ فناوری در ۹ سطح تقسیم‌بندی می‌شود. تا سطح ۳ و ۴ در مرحله ایده و پژوهش است، تا سطح ۶ روی نمونه اولیه کار می‌کنند و از سطح ۶ به بعد محصول به مرحله تجاری رسیده است. شرکتی 6که سطح بلوغ فناوری آن به ۹ رسیده باشد یعنی محصول آن فروش رفته و وارد بازار شده است.
تمرکز بر این است که که از نوآوری‌ها و کسب و کارهای خاص و یا آنهایی که تیم‌های خوبی دارند حمایت شود.
سطح آمادگی کسب و کار هم برای شرکت‌هایی است که کارهای خدماتی انجام می‌دهند و محصول‌محور نیستند. این شرکتها براساس سطح آمادگی‌شان برای انجام کار به ۱۲ سطح تقسیم‌یندی می‌شوند. درجه‌بندی شرکت‌های خدماتی هم براساس ساختار سازمانی شرکت و تجربه تیم‌های آنها صورت می‌گیرد.
سیاست‌گذاری پارک‌ها متمرکز بر حوزه خاصی است یا از همه ایده‌ها در هر حوزه‌ای حمایت می‌کنند؟
هر پارک علم و فناوری زمانی که می‌خواهد مجوزهای اولیه را از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بگیرد؛ مشخص می‌کند که بیشتر در چه حوزه‌هایی فعالیت خواهد کرد. از همین رو برای برخی از پارک‌ها به صورت تخصصی مجوز صادر می‌شود البته برخی هم مجوز عمومی دارند. در حال حاضر با توجه به شرایط اقتصادی، پارک‌ها ترجیح می‌دهند از همه ایده‌ها حمایت کنند و الزاما این طور نیست که حتماً ۸۰ درصد فعالیتشان مربوط به یک حوزه خاص باشد. در واقع تمام تمرکز بر این است که که از نوآوری‌ها و کسب و کارهای خاص و یا آنهایی که تیم‌های خوبی دارند حمایت شود.
نحوه فعالیت پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد در استان‌های دیگر به چه شکل است؟
دانشگاه آزاد در حال حاضر فقط یک پارک دارد که در تهران مستقر است و مراکز نوآوری که به واحدهای دانشگاه وابسته هستند با پارک همکاری می‌کنند. مراکز نوآوری همان سراهای نوآوری دانشگاه‌ها هستند که وزارت علوم آنها را به این اسم می‌شناسد. پارک علم وفناوری دانشگاه آزاد همان خدماتی را که به شرکتها و فناوران می‌دهد به سراهایی که از پارک مجوز گرفته باشند هم ارائه می‌دهد.
ایده‌هایی که در مراکز رشد و نوآوری واحدها هستند بعد از اینکه مراحل رشد خود را سپری می‌کنند به پارک معرفی می‌شوند و پارک آنها را پذیرش می‌کند. ضمن اینکه پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد برای تمام مراکز نوآوری که در کشور فعالیت می‌کنند؛ در صورت تقاضای آنها کلاس‌هایی را با توجه به امکانات پارک برگزار می‌کند و برای خدمات تجاری‌سازی نیز به آنها کمک می‌کند.
نحوه حمایت مالی پارک‌ها از فناوران به چه شکل است؟
حمایت مالی با کمک صندوق نوآوری و معاونت علمی ریاست جمهوری توسط همه پارک‌ها از فناوران صورت می‌گیرد. ضمن اینکه محصولاتی که وارد پارک می‌شوند محصولاتشان نیاز به حمایت جزئی ندارد و به دنبال جذب سرمایه برای توسعه بازار هستند. به همین خاطر پارک‌ها بیشتر سراغ سازمان‌ها و سرمایه‌گذاران خصوصی می‌روند.
انتهای پیام/
نظر شما