عبدالله کشاورز معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز در رابطه با پیشگیری از ابتلا به بیماری های واگیردار اظهار کرد: در حوزه طب سنتی، اصل مهم و حیاتی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های واگیردار مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا، کرونا و... تقویت سیستم ایمنی یا همان حفظ تعادل مزاجی بدن است؛ یعنی از طریق رعایت تدابیر تغذیه‌ای و حفظ‌الصحه، این امکان و توانایی را برای بدن خود فراهم کنیم که حتی در صورت قرار گرفتن در معرض عامل بیماری‌زا نیز بتواند از عهده تدبیر بیماری برآید و از طریق سیستم ایمنی یا آن را دفع کند یا در صورت ابتلا، آن را کنترل کند.

وی توصیه کرد: ماندن در خانه و استراحت، افزایش مصرف مایعات، پوشاندن جلوی دهان و بینی خصوصأ هنگام سرفه و عطسه، شستشوی مرتب دستها با آب و صابون، آگاه‌ساختن افراد خانواده و فامیل را از بیماری خود و همچنین مراجعه به پزشک در صورت شدت گرفتن علائمی نظیر تنگی نفس، ضعف و خستگی شدید، سردرد و سرگیجه شدید، استفراغ و تهوع غیر قابل کنترل حتما به پزشک از جمله اقدامات لازم برای کنترل بیماری‌های سرماخوردگی و آنفولانزا است.

کشاورز در رابطه با اصول درمان بیماری های ویروسی تاکید کرد: سرماخوردگی، آنفلانزا، آلرژی و سایر بیماری‌های ویروسی به خصوص در فصول سرد، اصلاح مزاج و سبک زندگی متناسب با مزاج است. حتماً اگر کسی ضعف دارد باید قوای بدنی خود را تقویت کند، به عنوان مثال با خوردن خوراکی‌های مقوی مثل حریره و شیره بادام، آب و رب سیب و به، کدو حلوایی پرورده زردک پخته شده، نخوداب، آب عسل با آبلیمو.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قزوین ادامه داد: بیماری‌های زمینه‌ای فرد نیز باید مورد نظر باشد برای مثال اگر فرد کم‌خونی دارد باید اصلاح شود. اگر فرد خیلی لاغر و ضعیف است ، بایستی از غذاهای مقوی مولد خون استفاده کند نظیر آبگوشت، حلیم، کباب چنجه، کباب دل مرغ، شیربرنج خوب پخته شده و با مربای سیب، بِه یا مربای انگور خورده شود.

او  با تشریح نشانه‌های ضعف سیستم ایمنی بدن گفت: از نشانه های ضعف بدنی کم آوردن در انجام کارهای روزمره است وفرد نمی‌تواند کارها را به اتمام برساند .اگر مکانیسم های دفع بدن مشکل دارد و مثلا فرد دچار یبوست است باید برطرف شود. یبوست با تجمع مواد زائد در بدن، زمینه عفونت‌های ویروسی و ... از جمله سرماخوردگی را فراهم می‌کند. اگر فردی استرس‌های سنگین دارد یا خواب خوبی ندارد، حتماً بایستی اصلاح شود چرا که تمامی این عوامل می‌تواند سیستم‌ ایمنی بدن را ضعیف کند و شخص مستعد بیماری می‌شود. ورزش ملایم در فصل پاییز حدود ظهر یا بعد از ظهر (که هوا متعادل‌تر است و سرمای زیاد را ندارد) نیز برای تقویت سیستم‌ایمنی توصیه می‌شود.

کشاورز تاکید کرد: درهنگام بروز سرماخوردگی معمولاً در چند روز اول علائم حرارت بدن غالب است؛ سرخی سر و رو و چشم و آبریزش و سوزش ته حلق و حتی گرفتگی صدا، گلودرد همراه با سوزش، تب و ... همگی از علائم افزایش حرارت هستند. بنابراین مصرف خوراکی‌هایی با طبع گرم مثل دمنوش‌های آویشن، نعناع، بابونه و همچنین خوردن سیر و پیاز که مزاج‌های گرمی دارند، به خصوص برای روزهای اول توصیه نمی‌شود. وقتی شخص علایم حرارت را نشان می‌دهد، نباید از گرمی‌جات چه به صورت گیاهان داروئی و چه در غذاها استفاده کند. سرخ کردنی‌ها و استفاده از ادویه باید محدود شوند. استراحت کافی در روزهای اول بسیار مهم است. قوای بدنی در این روزها نباید صرف کارهای بدنی و فکری شود، بلکه باید صرف مبارزه با ویروس و عامل به وجود آورنده بیماری شود.

وی بیان کرد: در روزهای ابتدایی در صورت نیاز مصرف خنک کنندهای بدن مانند مصرف لیمو شیرین، پرتقال، آب سیب، گیاهان خنک مانند گل پنیرک یا بنفشه و بخور سرد مفید است. بخور سرد یعنی بخور آب یا بخور گیاهان سرد مانند بخور جوشانده تخم گشنیز و مصرف گیاهان با مزاج سرد چه در سوپ و آش. توصیه به چکاندن روغن بفشه در بینی و مالیدن آن به سر و صورت که خواب را افزایش داده و تب را نیز کاهش می‌دهد. در صورت التهاب گوش و گلو در آن نواحی نیز می‌توان از ماساژ روغن‌های مناسب بهره جست. عرقی‌جات سرد هم در روزهای اول که علائم حرارت غالب است کمک کننده می‌باشد؛ عرق بید (پاشویه و بدن شویه که تب را پایین می‌آورد و هم خوردن آن)، عرق کاسنی، اسفناج، کاهو، پنیرک، بارهنگ. عناب و سپستان نیز به صورت دم کرده در چند روز اول مناسب است. ماءالشعیر طبی نیز در دو سه روز اول برای التیام التهاب حلق و دهان و رفع عطش علائم حرارت می‌تواند مفید باشد.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قزوین عنوان کرد: معمولاً بعد از چند روز ابتدایی تب و عطسه کم می‌شود و ترشحات غلیظ و سفت می‌شوند. در واقع علائم سردی بیشتر بروز می‌کند و غالب است. در این دوره مصرف گرمی‌جات بیشتر توصیه می‌شود مانند بابونه، مرزنجوش، ناخنک و ...مواد لعاب‌دار مانند تخم شربتی، تخم بالنگو، تخم بارهنگ، به دانه، قدومه (مزاج گرم)، تخم مرو، تخم کتان (رو به سردی)، فرنی‌ها و نشاسته، گل پنیرک و بفشه ، گل ختمی برای رفع خشکی، گرفتگی و التهاب گلو، همین طور سرفه‌های خشک و گرفتگی صدا استفاده می‌شود. برای سرفه خلط ‌دار، ترکیبات نعناع و آویشن و بابونه می‌تواند کمک کننده باشد.

کشاورز در ادامه در مورد درگیر شدن دستگاه گوارش در دوران بیماری تصریح کرد: گاهی دستگاه گوارش نیز طی سرماخوردگی درگیر می‌شود که افراد علائمی از قبیل اسهال را نیز نشان می‌دهند؛ در این موارد می‌توان از دمنوش نعناع یا عرق زنیان استفاده نمود و یا افراد با مزاج گرم می‌توانند از آب انار به همراه پیه یا آب عدس پخته بهره ببرند. برنجک (برنج بو داده)، گندمک (گندم بو داده) و ذرت بو داده نیز می‌توانند علائم اسهال را بهتر کند. در صورت داشتن یبوست مصرف ملین‌هایی مانند روغن بادام خوراکی، روغن زیتون، انجیر (تازه یا خشک که نوع خشک بهتر است با آب یا گلاب خیس بخورد) مفید است.در صورت گوش درد، بادکش‌گذاری پشت گوش‌ها و روغن مالی اطراف گوش با روغن بابونه یا گل سرخ کمک کننده است. در صورت داشتن تنگی نفس به همراه سرفه، بادکش پشت قفسه سینه همراه با روغن مالی با روغن بابونه به بهبود علائم کمک می‌کند.

وی در پایان تاکید کرد: نکته قابل توجه این است که گیاهان دارویی هم مانند داروهای شیمیایی دارای عوارض مخصوص به خود بوده و مصرف نابجا و یا بیش از اندازه آن‌ها می‌تواند خطرساز باشد. بنابراین در صورت شدید بودن علائم و یا نیاز به مصرف داروهای گیاهی با مقادیر درمانی حتما بایستی با مراجعه به پزشک و مطابق تجویز و توصیه ایشان انجام شود.

خبرنگار: حدیثه کاظمی

انتهای پیام/