اسفندیار نظری مدرس دانشگاه و معاون اسبق آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درخصوص نواقص مهارت‌آموزی به معلمان در دوره‌های ضمن خدمت گفت: در زمان وزارت آقای حاج‌میرزایی تصمیم به اصلاح ساختار آموزش گرفته شد که بیشتر بلای جان آموزش بود و در اثر همین تصمیمات معاونت پژوهش و برنامه‌ریزی حذف شد. این معاونت در گذشته مسئولیت برگزاری دوره‌های ضمن خدمت را برعهده داشت و وظایف این بخش به معاونت پشتیبانی و مالی ارجاع داده شد. معاونت پشتیبانی هم به دنبال امور مالی و پرداخت حقوق هستند و تنها چیزی که مغفول مانده آموزش و دوره‌های ضمن خدمت است. به تازگی هم مصوب شده که دوره‌های ضمن خدمت به دانشگاه فرهنگیان واگذار شود.
دوره‌های ضمن خدمت معلمان کسب و کار برای برخی‌ها / آموزش دبیر براساس نیازهای نسل جدید نبوده است
وی افزود: از سال ۹۰ و با ایجاد پایه ششم ابتدایی کلید کمبود معلم در کشور زده شد. در تابستان همان سال در بازه زمانی ۲ ماهه افرادی استخدام شدند که آموزش ندیده بودند و حتی خدمت‌گذاران مدرسه که مدرک فوق دیپلم داشتند، به کار گرفته شدند. همه صاحب‌نظران این عرصه می‌دانند که بعد از این تصمیم چه بلایی سر مقطع ابتدایی آمد. در زمان وزارت آقای علی‌احمدی هم ۱۷۰ هزار معلم بازنشسته شدند. در واقع بهترین معلمان ما با ۲۵ سال سابقه بازنشسته شدند که بعدا به مدارس غیردولتی و آموزشگاه‌ها رفتند. به همین واسطه امروز چالش اصلی آموزش و پرورش کمبود نیرو است.
دانش‌آموزان جلوتر از معلمان هستند
نظری اضافه کرد: با ورود نمایندگان مجلس به امر استخدام باری بر دوش آموزش و پرورش اضافه شد و معلمانی استخدام شدند که آموزش و کافی ندیده بودند. امروز دانش‌آموزان جلوتر از معلمان هستند. به همین واسطه آموزش این دوره‌ها باید بروز شوند. ما نیازمند جانشین پروری هستیم تا با بازنشسته شدن معلمان باتجربه دچار کمبود و خلا نشویم.
نظری ادامه داد: پس ما نیازمند توسعه حرفه‌ای معلمان هستیم و هر سازمانی هم برای بازآموزی کارمندان خود دوره‌هایی را برگزار می‌کند. کمیسیون بین‌المللی آموزش در یونسکو تاکید می‌کند که هیچ اصلاحی در امر آموزش بدون مشارکت معلمان محقق نمی‌شود. به همین دلیل توسعه حرفه‌ای معلمان اهمیت دارد اما آیا معلمان ما توانسته‌اند که با استفاده از سند تحول بنیادین فرصت‌های جدیدی برای یادگیری ایجاد کنند؟ اگر نتوانیم که فرصت‌های جدید برای یادگیری ایجاد کنیم و مدرسه با آموزش‌های نوین آشنا نشود، در نهایت دانش‌آموزان توانمندی نخواهیم داشت.
وی افزود: در سال ۹۹ باید حوزه معاونت پژوهش و برنامه‌ریزی به معاونت متوسطه ارجاع می‌شد اما این اتفاق نیفتاد و شاهد نابسامانی در حوزه آموزش معلمان هستیم. در درجه اول برای توسعه حرفه‌ای معلمان باید به دانش، اهداف و باور معلمان توجه کنیم. برای این سه مولفه شناسایی و الگوسازی باید مورد تاکید قرار گیرد.
فارغ‌التحصیلان دانشگاه فرهنگیان روحیه و شادابی لازم را در کلاس درس ندارند
استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ریشه این مشکلات در ضعف آموزش صحیح در دانشگاه تربیت معلم است، گفت: فارغ‌التحصیلان دانشگاه فرهنگیان روحیه و شادابی لازم را در کلاس درس ندارند زیرا مراکز تربیت معلم تنها نام دانشگاه را یدک می‌کشند و هنوز با الگو دهه ۶۰ فعالیت می‌کنند. به همین دلیل معلمانی که از این دانشگاه‌ها می‌آیند، روحیه و شادابی کافی ندارند. به همین جهت نیازمند دگرگونی ساختاری و محتوایی در دانشگاه فرهنگیان و خروج از فضای دهه شصتی و استفاده از شیوه‌های نوین یادگیری هستیم.
نهایت هم یک معلم به جای ۲۰ نفر آزمون ضمن خدمت می‌دهد
نظری با بیان اینکه توسعه حرفه‌ای معلمان باید فرآیندی نظام‌مند و مستمر باشد، عنوان کرد: مدل توسعه حرفه‌ای معلمان شامل توسعه شخصی (دانش، اهداف و باور)، عمل (تجربه‌های حرفه‌ای)، نتایج (تغییر در نحوه تدریس و تغییر نتایج) و بیرونی (منابع اطلاعاتی حمایتی و انگیزشی) می‌شود. توسعه حرفه‌ای معلمان باید فرآیندی نظام‌مند و مستمر باشد و نباید به صورت انتقال یک‌سویه مطالب باشد. در مناسبت‌های خاص کتابی را معرفی می‌کنند و از معلمان می‌خواهند که به صورت مجازی آزمون بدهند و در نهایت هم یک معلم به جای ۲۰ نفر آزمون می‌دهد. در نهایت اتفاقی در یادگیری معلم نمی‌افتد.
وی افزود: در یادگیری حرفه‌ای افراد از طریق تعامل با دیگران و به چالش کشیدن خود و معناسازی جدید به دانش حرفه‌ای مورد نیاز دست پیدا می‌کنند. امروز باید هدف دوره‌های ضمن خدمت این باشد اما هنوز ما به الگو صحیحی درباره دوره‌های ضمن خدمت نرسیده‌ایم.
نظری با اشاره به اینکه معلمان انگیزه‌ای برای شرکت در دوره‌ها ندارند، توضیح داد: در دوره‌ای اعلام کردند که شرکت در دوره‌ها باعث ارتقای شغلی می‌شود و به همین واسطه معلمان در دوره‌ها شرکت کردند. دوره‌های آموزشی برای معلمان باید به صورت حضوری باشد، چراکه تبادل تجربیات بهترین یادگیری را به دنبال خواهد داشت. شیوه آموزش در کشور ما صنعتی است و همه آموزش‌ها یکسان هستند در حالی که آموزش در کشورهای پیشرفته کشاورزی است؛ یعنی تنوع آموزش دارند. . امروز معلمان ما به دلیل مشکلات معیشتی روحیه‌ای برای شرکت در دوره ندارند مگر اینکه اتفاقی مانند رتبه‌بندی پیش بیاید و معلمان با انگیزه گرفتن رتبه بالاتر در دوره‌ها شرکت کنند. اتفاقی که در رتبه‌بندی افتاد هم بیشتر مدرک‌سازی بود و افرادی هم قربانی این مدرک‌سازی شدند.
وی ادامه داد: برگزار کنندگان دوره‌های ضمن خدمت باید پنج اصل خلاقیت، گفت‌وگو، همکاری و کارگروهی، تفکر انتقادی و مهارت کنارآمدن با تغییرات را برای کیفیت‌بخشی به آموزش در نظر بگیرند. در سال‌های آینده تغییرات به ثانیه می‌رسد و اگر در عصر هوش مصنوعی به این پنج اصل در آموزش‌ها توجه کنیم، به ارتقای آموزش در کشور کمک کرده‌ایم. در دوره‌های ضمن خدمت باید کارآیی و اثربخشی معلمان بیشتر شود. سه ویژگی معلمان را از هم متمایز می‌کند که شامل علم، اخلاق و نگرش انسانی و حفظ آداب و قدرت مدیریت کلاس به شیوه‌ای شاد است. امروزه مدارس ما با فقر شادی مواجه هستند.
استاد دانشگاه با اشاره به ضعف‌های ساختاری در آموزش و پرورش عنوان کرد: هر معاونتی در آموزش و پرورش امروز ساز خود را می‌زند در حالی که باید فرهنگ مشارک را افزایش داد. آموزش و پرورش فکر می‌کند که باید به تنهایی تمام مشکلات را حل کند درحالی که می‌تواند از ارگان‌های دیگر الگو بگیرد.برای مثال وزارت نفت اتوماسیون اداری بروزی دارد و می‌توان از آن الگوبرداری کرد. آنچه امروز آموزش و پرورش را تحت تاثیر قرار داده، حواشی است. کارکنان باید در محیطی آرام کار کنند تا با خیالی آسوده برای توسعه سازمان برنامه‌ریزی کنند.
انتهای پیام /
نظر شما