اسفندیار نظری مدرس دانشگاه و کارشناس آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درباره دلایل افت تحصیلی دانش‌آموزان گفت: در اعلام نتیجه آزمون نهایی ابهامات بسیاری برای مردم به وجود آمد و آقای قاسم احمدی لاشکی معاون پارلمانی وزیر هم اعلام کرد که امسال معدل امتحانات نهایی ۲ نمره کمتر از قبل شده است. با توجه به این مسئله افت تحصیلی به ویژه در پایه دوازدهم محسوس است.
چرا بچه‌ها مدرسه را دوست ندارند؟ / بی‌توجهی به ورزش و تحرک در مدارس
وی افزود: رصدی که خودم از برخی استان‌ها مانند مازندران داشتم، نشان می‌دهد که افت تحصیلی در رشته ریاضی و انسانی بیش از تجربی بوده است. البته با توجه به ظرفیت رشته‌های پزشکی معمولا بهترین دانش‌آموزان وارد رشته تجربی می‌شوند و ما پیش از این پیشنهاد داده بودیم که به جای رشته ریاضی و تجربی رشته علوم پایه در مدارس داشته باشیم که این موضوع باید در هدایت تحصیلی جامع کشور که هنوز تدوین نشده، مورد توجه قرار گیرد.
نامتناسب بودن محتوای برنامه‌ها با نیازها وعلایق دانش‌آموزان
مدرس دانشگاه با تشریح عوامل موثر در افت کیفیت تحصیلی عنوان کرد: از جمله عوامل موثر در افت تحصیلی نامتناسب بودن هدف‌ها ومحتوای برنامه‌ها بانیازها، استعداد وعلایق دانش‌آموزان است که این موضوع درتالیف کتب درسی موج می‌زند. نامتناسب بودن مقررات وشرایط فضای مدرسه با نیازها وشرایط اجتماعی وروانی دانش آموزان هم به این موضوع دامن زده است. علاوه بر این عوامل بیرونی مانند فقر ومحرومیت اقتصادی و مشکلات خانوادگی هم در افت تحصیلی افراد تاثیرگذار هستند.
نظری عنوان کرد: در سال‌های گذشته شاهد افت تحصیلی بودیم اما امسال شدت افت تحصیلی بیشتر بود. یکی از دلایل تاثیر جریانات اخیر و ناآرامی‌های به وجود آمده بود که به مدرسه هم کشیده شد و مدیران مدارس به جای مدیریت احساسات دانش‌آموزان، فضایی آمیخته با ترس ایجاد کردند.
تصحیح اوراق به معلمانی سپرده شد که با پایه دوازدهم آشنا نبودند
وی ادامه داد: امسال تصحیح آزمون الکترونیکی انجام شد و که دخالت‌های محلی را کمرنگ کرد و اتفاق خوبی بود اما برای حل مشکل باید تغییرات جدی در نحوه آموزش ایجاد شود. در این شیوه معلمان اطلاع نداشتند که ورقه امتحان متعلق به کدام دانش‌آموز است و براساس آئین‌نامه امتحانات معلم موظف است که به تعداد دانش‌آموزانش اوراق امتحانی تصحیح کنند اما به واسطه نارضایتی‌هایی که در میان معلمان وجود دارد، بسیاری از معلمان پایه دوازدهم از انجام این کار سر باز زدند و به ناچار آموزش و پرورش از معلمان پایه‌های دیگر استفاده کرد که ممکن است به دلیل تسلط نداشتن نسبت به پایه دوازدهم و صرفا با اتکا به پاسخ‌نامه اشتباهاتی رخ داده باشد. از طرفی برگزار نشدن دوره‌های ارزشیابی مفهوم‌محور برای معلمان هم مزید بر علت شد.
لزوم حضور معلمان توانمند و بروز در مدارس
وی با اشاره به لزوم حضور معلمان توانمند و بروز در مدارس، بیان کرد: بدون توجه به توسعه فردی معلمان پیشرفت دانش‌آموزان ممکن نیست. در سال‌های اخیر به دلیل کمبود اعتبارات و سیاستهای غلط آموزش و پرورش قربانی شد و استخدام معلمان خرید خدمات بدون توجه به آموزش اصولی هم به این موضوع دامن زد.
نظری معتقد است که یکی از دلایل افت تحصیلی کم شدن انگیزه دانش‌آموزان برای تحصیل است که معاونت فرهنگی باید موضوع بی‌انگیزگی دانش‌آموزان را به طور جدی بررسی کند.
تاکید بر تست‌زنی و غافل شدن از سوالات مفهومی
مدرس دانشگاه اضافه کرد: علاوه بر این آشنا نبودن دانش‌آموزان با سوالات مفهومی‌محور هم یکی از دلایل افت تحصیلی است چراکه دانش‌آموز در پایه دوازدهم به دلیل نگاه مدرسه و تاثیر موسسات آموزشی تمرین تست زدن می‌کند و از امتحانات که مفهومی بودند و ۴۰ درصد در کنکور اثر داشتند، غافل شدند. دانش‌آموزان پایه دوازدهم هنوز به اهمیت تاثیر سوابق تحصیلی پی نبرده‌اند و در دام موسسات آموزشی گرفتار شده‌اند که تنها آموزش تست زدن می‌دهند.
ناعدالتی آموزشی و بی‌توجهی به مدارس دولتی
وی ادامه داد: از جهتی در متوسطه نظری ۳۰ تا ۳۵ درصد دانش‌آموزان در مدارس خاص هستند و مورد توجه ویژه قرار دارند اما بخش زیادی از دانش‌آموزانی که در مدارس دولتی هستند، به دلیل ناعدالتی آموزشی از این توجهات و امکانات محروم هستند.
نقش کرونا و غیرحضوری شدن مدارس
نظری با بیان اینکه دانش‌آموزان ۲ سال غیرحضوری بودن مدارس هم در افت تحصیلی تاثیرگذار بوده، گفت: مشکل بعدی تاکید بر جزوه‌پروری در مدارس است که می‌توند کیفیت را کاهش دهد؛ معلم باید کتاب را آموزش دهد و دانش‌آموز حاشیه‌نگاری کند درحالی که متمرکز کردن وی به جزوه باعث محدود شدن دانش‌آموز شده و اگر چیزی خارج از جزوه مطرح شود، قادر به تحلیل نیست.
کارشناس تعلیم و تربیت با انتقاد از برگزاری آزمون‌های پی در پی پیش از امتحانات نهایی گفت: آزمون‌های مکرر باعث دل‌زدگی دانش‌آموزان شد و این امتحانات هزینه بسیاری هم به مدارس تحمیل کرد.
وی افزود: پیشنهاد ما این است که وزیر آموزش و پرورش به جای پرداختن به حواشی از ورود افراد غیرمتخصص به حوزه آموزش جلوگیری کرده و دلایل افت کیفیت آموزش را مورد بررسی قرار دهد. وزیر باید از صاحب‌نظران و دلسوزان استفاده کند و از ورود مدیرانی با نگاه‌های جناحی خودداری کند.
نظری توضیح داد: طراحی سوالات از پایه دهم باید به سبک مفهومی انجام شود و آموزش‌ها نیز در این راستا باشد تا صرفا با تمرکز بر تست‌زنی دانش‌آموز دچار دوگانگی نشود. علاوه بر این توسعه معلمان باید در دستور کار قرار گیرد و با تاکید بر حضور دانش‌آموزان در کلاس درس و کوتاه کردن پای موسسات آموزشی از مدارس کیفیت مدارس را ارتقا داد.
لزوم تغییر شیوه سنتی آموزش و توجه به ویژگی‌های روحی و روانی دانش‌آموزان
وی با اشاره به اهمیت تغییر شیوه سنتی آموزش و توجه به ویژگی‌های روحی و روانی دانش‌آموزان، بیان کرد: آموزش و پرورش باید قبول کند که این دانش‌آموزان دیگر دانش‌آموزان دهه ۶۰ نیستند و با فوران اطلاعات روبه رو هستند و ذهنشان در حوزه تکنولوژی جدید باز و تاثیرپذیر است. پس شیوه آموزش حافظه‌محور باید به سبک مفهومی تغییر کند. دوستان از ورود هوش مصنوعی صحبت می‌کنند اما قبل از این کار باید تغییراتی ایجاد کنیم که زمینه ورود علوم جدید فراهم شود.
نظری معتقد است که باید با توجه به دلایل نارضایتی‌های موجود میان معلمان و رفع موانع در آن‌ها انگیزه ایجاد کرد.
نگاه‌های جناحی در آموزش و پرورش
وی با انتقاد از نبود وحد رویه و وجود نگاه‌های جناحی در آموزش و پرورش عنوان کرد: با تغییر وزیر همه چیز از سر خط آغاز می‌شود و دوباره به قبل بازمی‌گردند. از این گذشته نهادهای دیگر اجازه دهند که آموزش و پرورش برای خود تصمیم بگیرد و افراد دلسوزی‌ها را برای حوزه خود انجام دهند.
لزوم اصلاح جذب معلم و حذف جذب به شیوه خرید خدمات
مدرس دانشگاه با اشاره به لزوم اصلاح جذب معلم و حذف جذب به شیوه خرید خدمات، گفت: افت تحصیلی محسوس، تلنگری برای آموزش و پرورش است و باید در روش‌ها تغییر ایجاد کنیم و پرچمدار این تغییر هم معلم است که باید توانمند، بروز و آشنا با تکنولوژی روز باشد. باید اذعان کرد که کمبود معلمان درآموزش و ورود افراد ناآشنا با روش معلمی، به افزایش افت تحصیلی دامن زده است.
نظری درخصوص خسارت‌های اقتصادی ناشی ازافت وشکست تحصیلی توضیح داد: با افت تحصیلی دانش‌آموزان هزینه‌های بسیاری بردولت وخانواده‌ها دریک سال آموزشی تحمیل می‌شود. خسارت‌های وارد شده به دانش‌آموز هم شامل از دست دادن فرصت‌ها و ورود دیرتر به بازارکار است
انتهای پیام /
نظر شما