به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، استان خراسان رضوی طی سال‌های اخیر توانسته گام‌های بزرگی در راستای توسعه پژوهش‌های دانش‌بنیان و ایجاد پیوند میان ظرفیت‌های علمی و اقتصادی منطقه بردارد. در چارچوب سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی، این استان با اجرای پروژه‌های نوآورانه در حوزه‌های مختلفی همچون کشاورزی هوشمند، انرژی تجدیدپذیر، و طرح‌های دانش‌بنیان، موفق شده است ضمن ارتقای جایگاه پژوهشی خود، به شکوفایی اقتصادی و اشتغال‌زایی در منطقه کمک کند. محسن مرادی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خراسان رضوی در مصاحبه تفصیلی با خبرنگار ایسکانیوز، به بررسی اقدامات و دستاوردهای پژوهشی این استان می‌پردازد و مسیر رو به رشد خراسان رضوی در تحقق اهداف علمی و پژوهشی را ترسیم می‌کند.

استان خراسان رضوی اخیراً موفق شده است لوح ساعی را به‌عنوان استان برتر در اجرای سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی دریافت کند. لطفاً درباره این موفقیت و اقدامات انجام‌شده توضیح دهید؟

کسب لوح ساعی نتیجه تلاش همه‌جانبه و هماهنگی میان واحدهای مختلف استان خراسان رضوی بوده است. در راستای سند تحول و تعالی اقداماتی در حوزه برنامه‌ریزی مالی، آموزش، پژوهش و مدیریت منابع انجام شده که همگی با هدف تحقق اهداف کلان دانشگاه طراحی شده‌اند. ما توانستیم با تشکیل مستمر کمیته‌های تخصصی استانی، مانند کمیته شهریه و تخصیص منابع، و بررسی دقیق نیازهای دانشگاهی و دانشجویی، شفافیت مالی و عدالت در تخصیص بودجه را محقق کنیم. علاوه بر این، جهت‌گیری به سمت درآمدهای پایدار، برنامه‌ریزی دقیق، تدوین استراتژی‌های بلندمدت و استفاده از ابزارهای فناوری و داشبورد مدیریتی، نقش مهمی در موفقیت استان ایفا کرده است.

در حوزه آموزش چه تغییراتی ایجاد کردید؟

یکی از اولویت‌های ما در این استان، ارتقای کیفیت دوره‌های آموزشی و افزایش کارآمدی آن‌ها بوده است. در همین راستا، اقداماتی برای بررسی رشته‌ها و محتوای دوره‌ها انجام شد تا بتوانیم آن‌ها را با نیازهای بازار کار و تحولات علمی روز هماهنگ کنیم. آموزش در دانشگاه آزاد اسلامی دیگر نباید محدود به دریافت مدرک باشد و به همین دلیل طرحی به نام «پویش مهارت‌افزایی» طراحی و اجرا شد که هدف آن افزایش توانمندی‌های عملی و مهارت‌های دانشجویان است و ارتباط میان آموزش، کارآفرینی و اشتغال را تقویت می‌کند.

ما تلاش کردیم فضای مناسب‌تری برای تعامل علمی بین استادان و دانشجویان ایجاد کنیم و همین‌طور برای اعضای هیأت علمی دوره‌های آموزشی مرتبط با روش‌های یادگیری عمیق برگزار کردیم تا کیفیت تدریس بهبود یابد. همچنین تمرکز بیشتری بر نظام هدایت تحصیلی دانشجویان داشتیم تا بر اساس استعدادها، فعالیت‌های علمی و چشم‌انداز شغلی بتوانند مسیر مناسب‌تری برای پیشرفت خود انتخاب کنند.

حوزه پژوهش چگونه مدیریت شده و چه دستاوردهایی در این زمینه داشته‌اید؟

پژوهش یکی از محورهای اصلی سند تحول و تعالی است، و ما در این زمینه تمرکز ویژه‌ای بر روی پروژه‌های دانش‌بنیان و اقتصادی داشته‌ایم. طرح‌های غیرشهریه‌ای از جمله تأسیس دانشکده دندانپزشکی و کلینیک تخصصی در مشهد، ایجاد مجتمع گردشگری در واحد کاشمر، و افتتاح کارخانه نوآوری در استان، از جمله پروژه‌های بزرگی بودند که هم درآمد را افزایش دادند و هم به توسعه منطقه کمک کردند.

در حوزه کشاورزی نیز گام‌های مؤثری برداشته شد، از جمله ایجاد باغ تحقیقاتی آلو خشکباری، توسعه گلخانه گیاهان زینتی، پرورش صنعتی مرغ تخم‌گذار، و پروژه‌های هوشمند کشت زعفران و چغندرقند. این فعالیت‌ها با استفاده از ظرفیت‌های بومی استان طراحی شده‌اند تا همراه با درآمدزایی به اشتغال‌زایی در منطقه و معرفی محصولات دانش‌بنیان دانشگاه به بازار کمک کنند. همچنین استانداردهای بین‌المللی مانند ISO 17025 برای آزمایشگاه‌های واحدهای استان دریافت شد که بسیار در زمینه ارائه خدمات تخصصی و ارتقای اعتبار بین‌المللی دانشگاه مؤثر بود.

برنامه‌های آینده استان برای اجرای بهتر سند تحول و تعالی چیست؟

برای سال جدید، برنامه‌هایی تدوین شده که به‌طور خاص بر توسعه پژوهش‌های کلان، ارتقای کیفیت آموزش و مدیریت هوشمند منابع متمرکز هستند. یکی از مهم‌ترین اقدامات ما تهیه یک داشبورد مدیریتی جامع برای نظارت و تجزیه و تحلیل داده‌های اداری، مالی، آموزشی و پژوهشی است. این ابزار به ما دید کاملی از عملکرد واحدها می‌دهد و فرایند تصمیم‌گیری را دقیق‌تر و سریع‌تر می‌کند. از طرفی برای تسریع در بررسی فایل‌های مالی و کاهش خطا، قرار است از برنامه‌نویسی پایتون استفاده کنیم که روند کنترل داده‌ها را تسهیل می‌کند.

در بخش پژوهش، تمرکز ما بر پروژه‌های کلان منطقه‌ای و دانش‌بنیان خواهد بود. از جمله برنامه‌ها می‌توان به توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در واحدهای مشهد، گناباد و تربت حیدریه اشاره کرد. همچنین، کشت شبکه‌ای زعفران و ایجاد پلتفرم آنلاین برای فروش محصولات دانش‌بنیان از اقدامات مهم آینده است. از طرف دیگر، در حوزه کشاورزی، کشت چغندرقند، توسعه گلخانه‌های صنعتی، و مشارکت در طرح‌های زنجیره‌ای تولید نیز در دستور کار قرار دارند.

استان خراسان رضوی چه دستاوردها و اقداماتی در ارتقای کیفیت آموزش عالی داشته است؟

استان خراسان رضوی طی سال‌های اخیر با اجرای سند تحول و پایبندی به سیاست‌های آموزشی و پژوهشی، گام‌های بلندی در راستای ارتقای کیفیت و کارآمدی آموزش عالی برداشته است. اقدامات و دستاوردهای این استان نه‌تنها در انطباق با اهداف تحول‌آفرین طراحی شده‌اند، بلکه با نیازهای روز جامعه و تحولات علمی نیز کاملاً همسو هستند. یکی از محورهای اصلی این تلاش‌ها، ارزیابی و به‌روزرسانی رشته‌ها و محتواهای درسی بوده است. این اقدام با در نظر گرفتن محورهای دانش جدید، تحولات فناورانه، حوزه‌های دانشی همگرا و مشاغل آینده‌محور انجام شده تا آموزش‌های دانشگاهی بیش از پیش به نیازهای بازار کار و تحولات جهانی نزدیک شوند.

علاوه بر این، طراحی و تعریف رشته‌محل‌های پژوهش‌محور در مقاطع تحصیلات تکمیلی با توجه به نیازهای آمایشی، به توسعه پژوهش‌های تخصصی و کاربردی در زمینه‌های مختلف کمک کرده است. استان همچنین در زمینه تحلیل داده‌ها و اطلاعات حاصل از نیازسنجی‌ها، پیشنهادهای اصلاحی برای رشته‌ها، دروس و محتوای آموزشی تنظیم کرده است. این فرآیند باعث شده تا آموزش دانشگاهی ارتباط بیشتری با واقعیات جامعه و بازار کار پیدا کند.

از سوی دیگر، اجرای طرح پویش با هدف ارتقای مهارت‌های دانشجویان، ایجاد حلقه اتصال میان آموزش، کارآفرینی و اشتغال را تسهیل کرده است. یکی دیگر از اقدامات کلیدی در این راستا، طراحی و پیاده‌سازی نظام جذب اعضای هیأت علمی با تناسب کامل با نظام مدیریت عملکرد بوده است. این فرآیند موجب افزایش انعطاف‌پذیری در استخدام، کیفی‌سازی فعالیت‌های علمی، و رقابت سازنده میان استادان برای حرکت به‌سوی پژوهش‌ها و آموزش‌های اثربخش شده است. همچنین، فراهم کردن تسهیلات و فضای فیزیکی برای حضور تمام وقت استادان در محیط دانشگاه به تقویت پیوند علمی میان اساتید و دانشجویان کمک شایانی کرده است.

اقدامات دیگری نظیر طراحی دوره‌های آموزشی روش‌های یادگیری عمیق برای اعضای هیأت علمی و انتقال مدیریت مدارس سما به دانشکده‌های تعلیم و تربیت نیز از جمله برنامه‌هایی بوده‌اند که نقش مهمی در بهبود مدیریت آموزشی و ارتقای روش‌های تدریس ایفا کرده‌اند.

این دستاوردها نشان‌دهنده تلاش‌های مداوم استان در راستای پیشرفت و توسعه نظام آموزش عالی است. خراسان رضوی با توجه به ظرفیت‌های بومی، همکاری‌های علمی با نهادهایی مانند آستان قدس رضوی، و برگزاری جشنواره‌ها و کنفرانس‌های علمی نظیر «امامت و مهدویت» و «چالش‌های حاشیه‌نشینی و بازآفرینی شهری»، توانسته است الگویی برای سایر استان‌ها ارائه دهد و مسیر تحول و تعالی علمی و آموزشی را با سرعت بیشتری طی کند. در نهایت، این موفقیت‌ها حاصل برنامه‌ریزی دقیق، شفاف‌سازی فرایندها، هماهنگی مستمر میان واحدها و بهره‌گیری از فناوری‌های روز در مدیریت منابع و تصمیم‌گیری‌های کلان بوده است. استان خراسان رضوی امروز به‌عنوان یکی از پیشگامان در تحقق اهداف سند تحول، راه را برای توسعه پایدار علمی و آموزشی در کشور هموار کرده است.

چه دستاوردهای برجسته‌ای در اجرای سند تحول به دست آمده و برنامه‌ریزی چه نقشی در این موفقیت‌ها داشته است؟

خوشبختانه استان خراسان رضوی علاوه بر اجرای موفق سند تحول، در بخش‌های مختلف توانسته دستاوردهای چشمگیری کسب کند. از جمله می‌توان به کسب رتبه استان ساعی در تحقق اهداف سند اشاره کرد، که نشان‌دهنده تعهد همه واحدها به اجرای دقیق برنامه‌هاست. همچنین، افتتاح دفتر همکاری‌های علمی و فرهنگی با آستان قدس رضوی و انعقاد تفاهم‌نامه برای ایفای نقش خادمیاری علمی توسط اعضای هیأت علمی را داشتیم که ارتباط ما با نهادهای بیرونی را تحکیم کرد.

برگزاری جشنواره‌های علمی، فرهنگی و هنری مانند جشنواره امامت و مهدویت، و کنفرانس ملی چالش‌های حاشیه‌نشینی و بازآفرینی شهری نیز از دیگر برنامه‌های مهم استان بوده‌اند. علاوه بر این، برنامه‌های متعددی برای هم‌افزایی میان مدیران و نخبگان علمی اجرا شده است که تأثیر بسیار مثبتی در ارتقای کیفیت فعالیت‌های استان داشته‌اند. به باور من، برنامه‌ریزی دقیق و شفاف‌سازی روندها مهم‌ترین عامل موفقیت است. اجرای سند تحول نیاز به هماهنگی مستمر، کار تیمی میان واحدها، و استفاده از ظرفیت‌های بومی هر منطقه دارد. از طرفی، بهره‌گیری از فناوری‌های روز در مدیریت منابع و تحلیل داده‌ها می‌تواند نظارت و تصمیم‌گیری را بسیار آسان‌تر و اثربخش‌تر کند.

خبرنگار: کوشا ساسانیان

انتهای پیام/