سدسازی یکی از پروژه‌های بزرگ عمرانی است که تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد جامعه دارد. این تأثیرات می‌توانند مثبت یا منفی باشند و بسته به نحوه مدیریت و بهره‌برداری از سد، دامنه و شدت آن‌ها متفاوت است.

از جنبه مثبت، سدسازی نقش مهمی در تأمین آب کشاورزی ایفا می‌کند. با ذخیره‌سازی آب در پشت سدها، کشاورزان قادر خواهند بود در فصول خشک نیز زمین‌های خود را آبیاری کنند که این موضوع باعث افزایش تولید محصولات کشاورزی و در نتیجه رشد اقتصادی منطقه می‌شود. همچنین، سدها منبع مهمی برای تولید انرژی برق‌آبی هستند که انرژی پاک و ارزان را فراهم می‌کنند. این انرژی به توسعه صنایع مختلف کمک کرده و هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد.

علاوه بر این، سدها می‌توانند به کنترل سیلاب‌ها کمک کنند و خسارات ناشی از سیل را کاهش دهند. کاهش خسارات مالی ناشی از سیل باعث حفظ سرمایه‌های اقتصادی جامعه شده و امنیت اقتصادی را افزایش می‌دهد. همچنین، وجود سدها موجب ایجاد فرصت‌های شغلی مستقیم در زمان ساخت و نگهداری آن‌ها شده و به طور غیرمستقیم نیز با توسعه صنایع وابسته به آب و انرژی، اشتغال‌زایی بیشتری ایجاد می‌کند.

از سوی دیگر، سدسازی ممکن است پیامدهای منفی اقتصادی نیز داشته باشد. ساخت سد نیازمند سرمایه‌گذاری بسیار زیاد است که ممکن است فشار مالی زیادی بر دولت یا بخش خصوصی وارد کند. همچنین جابه‌جایی جمعیت محلی به دلیل زیر آب رفتن مناطق مسکونی یا کشاورزی باعث بروز مشکلات اجتماعی-اقتصادی مانند از دست دادن زمین‌های کشاورزی، کاهش درآمد خانوارها و افزایش فقر شود.

علاوه بر این، تغییرات زیست‌محیطی ناشی از ساخت سد مانند کاهش کیفیت آب، تخریب اکوسیستم‌های آبی و خشکی تالاب‌ها ممکن است به کاهش منابع طبیعی وابسته به اقتصاد محلی منجر شود که اثرات بلندمدتی بر معیشت مردم خواهد داشت.

در نهایت باید گفت که تأثیر سدسازی بر اقتصاد جامعه یک پدیده چندوجهی است که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، ارزیابی جامع زیست‌محیطی-اجتماعی-اقتصادی و مشارکت فعال مردم محلی برای بهره‌برداری پایدار از منابع آبی است تا بتوان حداکثر منافع اقتصادی را با حداقل آسیب‌ها کسب کرد.

سدسازی می‌تواند به عنوان یک فعالیت اشتغال‌زا برای یک استان عمل کند. ساخت سد نیازمند نیروی کار در بخش‌های مختلفی مانند مهندسی، کارگری، حمل و نقل، تأمین مصالح و خدمات پشتیبانی است. علاوه بر اشتغال مستقیم در زمان ساخت، بهره‌برداری از سد نیز می‌تواند فرصت‌های شغلی در زمینه‌های مدیریت منابع آب، کشاورزی آبیاری شده، تولید برق آبی و گردشگری ایجاد کند. بنابراین سدسازی می‌تواند به توسعه اقتصادی و افزایش اشتغال در استان کمک کند.

مسئولان می‌توانند با انجام سدسازی از فرسایش خاک جلوگیری کنند. چرا که این روش یکی از روش‌های مؤثر در کنترل سیلاب و کاهش سرعت جریان آب است که می‌تواند مانع حمل و نقل ذرات خاک و کاهش فرسایش شود. ساخت سدها و دیواره‌های حفاظتی در مناطق حساس به فرسایش، به تثبیت خاک کمک می‌کند و از تخریب اراضی کشاورزی و منابع طبیعی جلوگیری می‌نماید. همچنین، اجرای برنامه‌های مدیریت منابع آب و اصلاح شیوه‌های کشاورزی نیز نقش مهمی در کاهش فرسایش خاک دارند.

سعیده صداقت نژاد_فعال رسانه

انتهای یادداشت/