در دنیای امروز، رسانه به یکی از قدرتمندترین و فراگیرترین ابزارهای تأثیرگذار بر جامعه بشری تبدیل شده است. از ابتدایی‌ترین شکل‌های ارتباطی گرفته تا پیشرفته‌ترین فناوری‌های دیجیتال، رسانه همواره نقشی کلیدی در شکل‌دهی به افکار، باورها، ارزش‌ها و رفتارهای افراد ایفا کرده است. این موضوع نشان می‌دهد که ارائه یک تحلیل جامع و عمیق، نشان‌دهنده بررسی ابعاد گوناگون تأثیر رسانه بر افراد جامعه است. رسانه، نه تنها به عنوان منبعی برای دریافت اطلاعات عمل می‌کند، بلکه با توانایی خود در برجسته‌سازی موضوعات، روایتگری و ایجاد فضاهای گفتمان، به طور مستقیم در فرایندهای شناختی، عاطفی و رفتاری انسان‌ها دخالت می‌کند.

در این بحران جامعه، باید سعی کنیم که تأثیر رسانه را در جنبه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی، از جمله آگاهی و دانش، شکل‌گیری افکار و باورها، تغییر الگوهای رفتاری و هنجارهای اجتماعی، و همچنین تأثیرات بر سلامت روان، مورد آزمایش قرار دهیم.

مواجهه مداوم با الگوهای فرهنگی متفاوت از طریق رسانه‌ها (مانند فیلم‌ها، موسیقی، و برنامه‌های تلویزیونی خارجی)، می‌تواند منجر به تغییر یا تعدیل ارزش‌های سنتی در جامعه شود. تبلیغات و محتواهای رسانه‌ای اغلب با تشویق به مصرف‌گرایی، بر ارزش‌های مادی در جامعه تأکید می‌کنند و ممکن است باعث شوند افراد، رضایت خود را با داشتن مادیات بسنجند.

رسانه‌ها، به ویژه شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های تلویزیونی، الگوهای خاصی از سبک زندگی، پوشش، تغذیه، و فعالیت‌های تفریحی را به مخاطبان معرفی می‌کنند و این امر می‌تواند بر انتخاب‌های روزمره افراد تأثیر بگذارد. نحوه تعامل افراد با یکدیگر، چگونگی بیان احساسات، و حتی انتظارات از روابط، می‌تواند تحت‌تأثیر مدل‌های ارتباطی نمایش‌داده‌شده در رسانه‌ها قرار گیرد. شبکه‌های اجتماعی، به طور خاص، نحوه دوست‌یابی، حفظ روابط و حتی شکل‌گیری هویت اجتماعی را دگرگون کرده‌اند. شبکه‌های اجتماعی می‌توانند به افراد کمک کنند تا با دوستان و خانواده خود در ارتباط بمانند، به‌ویژه کسانی که از نظر جغرافیایی دور هستند.

رسانه به‌عنوان منبع اصلی اطلاعات برای بسیاری از افراد، نقش حیاتی در افزایش یا کاهش سطح آگاهی و دانش آن‌ها ایفا می‌کند. رسانه‌ها، از طریق گزارش‌های خبری، مستندها، برنامه‌های آموزشی و مقالات تحلیلی، اطلاعات مربوط به مسائل مختلف علمی، تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را به مخاطبان خود منتقل می‌کنند. این امر به افراد کمک می‌کند تا درک بهتری از دنیای پیرامون خود به دست آورند.

دسترسی به اطلاعات تخصصی با ظهور اینترنت و پلتفرم‌های تخصصی، افراد به‌سادگی می‌توانند به اطلاعات عمیق و تخصصی در حوزه‌های موردعلاقه خود دسترسی پیدا کنند که این امر به ارتقاء دانش تخصصی آن‌ها کمک می‌کند رسانه‌ها با پوشش اخبار و رویدادهای جاری، افراد را در جریان آخرین تحولات جهانی و محلی قرار می‌دهند و امکان مشارکت آگاهانه در مسائل اجتماعی را برای آن‌ها فراهم می‌کنند. رسانه‌ها با انتخاب موضوعاتی که پوشش می‌دهند و میزان اهمیت و توجهی که به آن‌ها نشان می‌دهند، تعیین می‌کنند که مخاطبان به چه مسائلی فکر کنند و چه موضوعاتی را مهم تلقی کنند. موضوعاتی که کمتر در رسانه‌ها مطرح می‌شوند، معمولاً کمتر موردتوجه عمومی قرار می‌گیرند.

نحوه ارائه یک موضوع توسط رسانه، یعنی چارچوبی که یک خبر یا رویداد در آن قرار می‌گیرد، تأثیر زیادی بر درک و تفسیر مخاطب از آن موضوع دارد. یک رویداد می‌تواند از زوایای مختلفی موردبررسی قرار گیرد و هر زاویه، برداشت متفاوتی را در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند.

ارتباطات و روابط اجتماعی نحوه تعامل افراد با یکدیگر، چگونگی بیان احساسات، و حتی انتظارات از روابط، می‌تواند تحت‌تأثیر مدل‌های ارتباطی نمایش‌داده‌شده در رسانه‌ها قرار گیرد. شبکه‌های اجتماعی، به طور خاص، نحوه دوست‌یابی، حفظ روابط و حتی شکل‌گیری هویت اجتماعی را دگرگون کرده‌اند.

فائزه صداقت نژاد _فعال رسانه

انتهای یادداشت/