بریکس مجموعهای از قدرتهای نوظهور است که شامل کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی میباشد. به تازگی، پنج کشور دیگر شامل مصر، اتیوپی، ایران، امارات متحده عربی و عربستان سعودی به عضویت رسمی بریکس درآمدهاند. این ائتلاف به عنوان نیروی موازنه سازِ نرم، در برابر ایالات متحدهء آمریکا که به عنوان هژمون یک جانبه گرا شناخته میشود، فعالیت خود را آغاز کرده است.
ایران به عنوان یک قدرت منطقهای در جنوب غرب آسیا، جایگاه مهمی به دلیل در اختیار داشتن منابع انرژی نفت و گاز و صنعت پتروشیمی دارد. همچنین، خطوط مواصلاتی بین المللی شرق و جنوب شرق آسیا و اروپا از طریق ایران برقرار میشود. این ویژگیها باعث شدهاند که ایران به شکل گستردهای مورد توجه اقتصادهای بزرگ جهان قرار گیرد. بنابراین، حضور فعال در مجامع و سازمانهای اقتصادی و تجاری منطقهای و جهانی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. بدین ترتیب، حضور ایران در یک گروه قدرتمند میتواند تأثیر مثبتی بر رشد و توسعه اقتصادی این کشور داشته باشد.
کشورهای عضو بریکس با برخورداری از رشد سریع اقتصادی و کسب جایگاه ویژه در اقتصاد بینالمللی درصدد هستند که به تدریج بر روند تصمیم گیریهای نظام بین المللی تأثیرگذار باشند و با اصلاح نهادهای مالی و سیاسی بینالمللی، نظام جدیدی از حاکمیت جهانی را طراحی کنند. کشورهای بریکس خواهان واگذاری بخشی از قدرت آمریکا و اروپا به خود برای همکاری بیشتر در صندوق بین المللی پول و بانک جهانی هستند. بنابراین، هدف اصلی بریکس تاسیس و ایجاد نظم نوین جهانیِ عادلانهتر و منصفانهتر، به ویژه از طریق اصلاح نهادهای مالی بین المللی کنونی میباشد.
ایران به عنوان تنها نقطه اتصال مناطق آسیای مرکزی، قفقاز، آسیای جنوبی، خلیج فارس و جهان عرب، مسیر ارتباطی شبه قارهء هند به دریای مدیترانه را فراهم میآورد. هر یک از این سیستمها، پارادایمهایی را از نظر سیاسی-امنیتی و توسعه در سیاست خارجی کشورمان مورد توجه قرار میدهند.
کشورهای نوظهور اقتصادی، به ویژه چین، هند، برزیل و روسیه، رقابت جدی را در زمینه منابع انرژی جهانی با دیگر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه آغاز کردهاند. ایران با برخورداری از منابع غنی هیدروکربنی و رشد اقتصادی در حوزهء منطقه ای و حتی بینالمللی، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. بر همین اساس، گسترش ارتباط با کشورهای حوزه بریکس از اولویت های نخستینِ تهران مطرح میشود. در این میان، ایران و روسیه به عنوان بزرگ ترین دارندگان ذخایر انرژی (نفت و گاز) شناخته میشوند.
اقتصاد جهانی در حال تغییر پارادایم از مدل تحت تسلط غرب به سمت چندقطبی شدن است؛ جایی که مراکز مصرف، تولید و نوآوری دیگر به طور انحصاری در اختیار اقتصادهای غربی نیستند. کشورهای نوظهور اقتصادی، به ویژه اعضای گروه بریکس، به طور خاص در این مسیر حرکت میکنند. کشورهای عضو ائتلاف بریکس که به طور فزایندهای به قطبهای تولید و مصرف منابع هیدروکربن تبدیل شدهاند، علاوه بر جذب سرمایههای گسترده، تلاش دارند تا از زیرساختهای ارسال انرژی به منظور تقویت امنیت انرژی خود حمایت مالی کنند.
فعال رسانهای*
انتهای یادداشت/
نظر شما