به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز، در روزهایی که کشور بیش از هر زمان دیگری به حفظ همبستگی داخلی و تقویت روابط راهبردی با شرکای کلیدی خود همچون چین و روسیه نیاز دارد، اظهارات اخیر حسن روحانی و محمدجواد ظریف، رؤسای پیشین قوه مجریه و وزارت امور خارجه، درباره مسائلی چون مجلس، برجام و مکانیسم اسنپبک، میتواند به این همبستگی ملی و روابط خارجی کشور آسیب وارد کند.
بیشتر بخوانید؛
شرایط امروز با سال ۶۷ هیچ شباهتی ندارد/ توهم حل بحرانها با دیدار پزشکیان و ترامپ
روز گذشته محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در واکنش به سخنان اخیر روحانی و ظریف در صحن علنی مجلس گفت: «لازم میدانم انتقاد صریح خود را نسبت به مواضع رئیسجمهور و وزیر خارجهی اسبقمان اعلام کنم که دقیقاً در شرایطی که مسیر همکاریهای راهبردی ما با کشور روسیه در حال پیشرفت است با مواضع خود به این مسیر لطمه زدند.»
در پاسخ به سخنان قالیباف، حسام الدین آشنا مشاور دولت روحانی نیز در توئیتی نوشت: «برادر گرامی جناب آقای قالیباف رئیس محترم مجلس شورای اسلامی سلام علیکم ۱.خوب نیست هر نوشتهای را که بدستتان میدهند با صدای بلند بخوانید. ۲.تا آنجا که میدانیم آقای روحانی اخیراً در باره روسیه بیانی نداشتهاند. ۳. جمع بستن چین و روسیه در مواضع و تحلیلهای مسئولان نظام، شایسته نیست.»
همچنین حدود یک هفته پیش حسامالدین آشنا، در پیامی توئیتری منتقدان روحانی و ظریف را بهطور تلویحی تهدید کرد. وی نوشت: «توصیه دوستانه: تحریک ساکن نکنید! اگر دهان روحانی و ظریف باز شود، همه ضرر میکنید.»
روحانی و ظریف به دنبال چه هستند؟
علاوه بر این روحانی در تازهترین سخنان خود، با زیر سؤال بردن مشروعیت قانونی مجلس شورای اسلامی گفت: «مگر مجلس چند درصد مردم است؟ مگر چقدر رأی دارند؟ قانونگذاری روبهروی مردم غلط است.»
روز گذشته همچنین امیرحسین ثابتی، نماینده تهران، در نطق خود در صحن علنی مجلس با لحنی تند از روحانی انتقاد کرد و گفت: «خطابم به حسن روحانی است که امروز رکورد منفورترین سیاستمدار ایران را جابهجا کرده، اما همچنان زبانش دراز است. آقای روحانی! تو که میگویی تصمیمات مجلس با نظر اکثریت مردم فاصله دارد، اگر به دنبال رضایت مردم بودی، فاجعه آبان ۹۸ را رقم نمیزدی. اگر مردم برایت مهم بودند، درباره اسنپبک از آنها نظرسنجی میکردی. امیدوارم قوه قضائیه به پرونده سوءفعلهای روحانی رسیدگی کند تا کسی که به جایگاههای بالاتر فکر میکند، به جایگاه اصلیاش یعنی پشت میلههای زندان برسد.»
روز گذشته در مجلس نیز عدهای از نمایندگان خواستار محاکمه حسن روحانی شدند.
گفتنی است در هفتههای گذشته سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در اظهاراتی کمسابقه درباره پشتپرده شکلگیری مکانیسم ماشه گفته بود: «مکانیسم ماشه یک دام حقوقی بود که در توافق میان ظریف و جان کری، وزیر خارجه وقت آمریکا، به برجام راه یافت. تصمیم نهایی درباره این سازوکار مستقیماً توسط آقای ظریف و کری گرفته شد، و سایر اعضای مذاکرات در آن لحظه تنها نقش ناظر داشتند و شاهد توافق میان ایران و آمریکا بودند.»
محمدجواد ظریف نیز در واکنشی تند به اظهارات لاوروف، اظهار کرده بود:«نه تنها اسنپبک مربوط به روزهای پایانی مذاکرات نبود، بلکه اختصاص به گفتوگوهای بین بنده و جان کری هم نداشت. آقای لاوروف و فرانسویها پیشنهادی درباره وضعیت قطعنامههای گذشته شورای امنیت علیه ایران ارائه دادند که بسیار بد بود. لاوروف شامپاین آورده بود که توافق نشود!»
در ادامه گفتگوی ایسکانیوز با بیژن عبدالکریمی کارشناس سیاسی و استاد دانشگاه را در واکاوی ریشه این اختلافات میخوانید:
تضعیف نهادهای حاکمیتی، بازی در زمین دشمن است
عبدالکریمی در پاسخ به پرسشی درباره اظهارات اخیر حسن روحانی مبنی بر زیر سؤال بردن مشروعیت مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: در این شرایط حساس که کشور با اسرائیل و آمریکا درگیر است، هرگونه ایجاد تفرقه در فضای داخلی و هرگونه تضعیف حاکمیت، بههیچوجه به نفع کشور نیست. در این مقطع زمانی، کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند همدلی، انسجام و وحدت میان نهادهای مختلف است.
وی افزود: عجیب است که در چنین مقطعی، برخی جریانهای داخلی بهجای تمرکز بر منافع ملی، اختلافات سیاسی و جناحی را پررنگ میکنند و با اظهارات و رفتارهای تنشزا، کشور را در شرایط دشوارتری قرار میدهند. متأسفانه این رویکرد باعث میشود که دشمنان خارجی از این شکافها سوءاستفاده کرده و فشارهای خود را افزایش دهند.
عبدالکریمی تأکید کرد: هرگونه تضعیف نهادهای حاکمیتی، چه مجلس باشد و چه دولت، در این شرایط پرمخاطره، عملاً بازی در زمین دشمن است. امروز بیش از هر چیز باید مراقب بود که اختلافات داخلی، بهانهای برای بهرهبرداری دشمنان و تضعیف جایگاه بینالمللی کشور فراهم نکند.
برخی سیاستمداران پس از کنار رفتن از قدرت اپوزیسیون میشوند
این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که چرا حسن روحانی در دوران دولت سیزدهم چنین سخنانی را بر زبان نمیآورد، اما اکنون که دولت در اختیار جریان اصلاحطلب قرار گرفته، مواضعی تند و جنجالی اتخاذ میکند، گفت: متأسفانه این رفتار در میان سیاستمداران ما به یک الگوی تکرارشونده و حتی میتوان گفت «فرمول ثابت» تبدیل شده است. برخی از چهرههای سیاسی تا زمانی که در قدرت حضور دارند، خود را وفادار به نظام و مدافع ساختار حاکم معرفی میکنند اما بهمحض کنار رفتن از مسئولیت، در جایگاه منتقد و گاه حتی در مقام اپوزیسیون ظاهر میشوند.
وی با انتقاد از این رویه برخی از سیاستمداران گفت: این پدیده صرفاً یک رفتار فردی نیست بلکه نشانهای از یک نقطهضعف عمیق در ساختار سیاسی کشور است. نظام سیاسی ما بهرغم وجود سازوکارهای نظارتی شورای نگهبان و نهادهای بالادستی، بهتدریج از نیروهای وفادار و کارآمد تهی شده است. نتیجه این روند آن است که برخی از کسانی که خود از بنیانگذاران یا مدیران ارشد نظام بودهاند، اکنون به صف منتقدان تندرو پیوستهاند و در مواردی حتی از اپوزیسیون خارجنشین نیز با نظام سیاسی کشور تندتر و ناجوانمردانهتر برخورد میکنند.
بسیاری از چهرههای سیاسی مواضع خود را بر اساس شرایط لحظهای اتخاذ میکنند
این کارشناس سیاسی در واکنش به اتفاقات اخیر مجلس اظهار داشت: کشور ما به شدت از کمبود رجال سیاسی برخوردار از پشتوانه فکری و نظری رنج میبرد. متأسفانه بسیاری از چهرههای سیاسی کنونی فاقد بنیانهای تئوریک منسجم هستند و مواضع خود را صرفاً بر اساس شرایط لحظهای و موقعیتهای مقطعی اتخاذ میکنند، بدون آنکه از یک چارچوب نظری مشخص و مدون پیروی کنند.
وی با تأکید بر ضرورت بازنگری در جایگاه و نقش مجلس در اندیشه سیاسی، افزود: برای ارزیابی عیار سیاسی یک چهره یا جریان سیاسی، باید از آنها پرسید که مجلس در نظام فکری و اندیشه سیاسیشان چه جایگاهی دارد؟ آیا مجلس را صرفاً نهادی تشریفاتی میبینند یا آن را بهعنوان رکنی اساسی در ساختار حکمرانی و تصمیمگیری ملی تلقی میکنند؟ پاسخ به این پرسش میتواند عمق تفکر سیاسی و تعهد افراد به اصول دموکراتیک و قانونی را آشکار کند.
این کارشناس سیاسی با انتقاد از رویکردهای شتابزده و مقطعی برخی سیاستمداران، خاطرنشان کرد: چهرههای سیاسی که فاقد پشتوانه نظری و تئوریک هستند، اغلب مواضع خود را بر اساس منافع شخصی، گروهی یا فشارهای سیاسی لحظهای تنظیم میکنند. این امر نهتنها به بیثباتی در تصمیمگیریهای کلان منجر میشود، بلکه اعتماد عمومی به نهادهای سیاسی و قانونگذاری را نیز خدشهدار میکند.
جریانهای غربگرا اجازه ندادند پیوندها با چین و روسیه بهطور محکم شکل بگیرد
عبدالکریمی در پاسخ به این پرسش که اظهارات چهرههای سابق اجرایی تا چه اندازه میتواند بر سیاست خارجی دولت فعلی و روابط با شرکای راهبردی مانند چین و روسیه تأثیر بگذارد و اینکه روحانی و ظریف چگونه میتوانند در رابطه ایران و چین مانعتراشی کنند، گفت: این موضوع یک توهم سیاسی بود که برخی جریانهای غربگرا در کشور ایجاد کردند و اجازه ندادند پیوندهای ایران با چین و روسیه بهطور محکم شکل بگیرد. این مبنا اشتباه بود و جریانهای غربزده مانع شدند که در شرایطی که ایران با غرب درگیر بود، بتواند روابط استراتژیک خود را با چین و روسیه تقویت کند و همکاریهای دوجانبه و چندجانبه در حوزههای اقتصادی، سیاسی و امنیتی را مستحکم کند.
عبدالکریمی در پایان گفت: متأسفانه این جریانها موضوعاتی متوهمانه مانند روسوفیل بودن، گرایش به چپ یا کمونیست بودن را وارد کشور کردند و کسانی که این موضوعات را مطرح میکنند، نشان میدهند که درکی واقعی از شرایط حساس کنونی ندارند. در شرایطی که مکانیسم ماشه اجرا شده و ایران با اسرائیل درگیر است، هرگونه تضعیف حاکمیت ملی و ضربه زدن به روابط با شرکای استراتژیک، عملاً به منافع ملی لطمه میزند و میتواند باعث آسیبپذیری بیشتر کشور در برابر فشارهای بینالمللی شود. اظهارات نسنجیده برخی چهرههای سیاسی سابق، علاوه بر ایجاد تنش در فضای داخلی و کاهش اعتماد عمومی به نهادهای حاکمیتی، میتواند به فرصتطلبی دشمنان خارجی منجر شود.
انتهایپیام/
خبرنگار: علیرضا همتی بهار
نظر شما