به گزارش گروه علم و فناوری باشگاه خبرنگاران دانشجویی(ایسکانیوز)؛ فناوری‌های نوظهور برای تحلیل تک تک سلول‌ها به ابزاری مهم در مطالعات مختلف بیولوژیکی از جمله مدیریت و پیشگیری از بیماری تبدیل شده‌اند، اما به دلیل هزینه بالا، پیچیدگی و نیاز به اپراتورهای ماهر، برای اکثر آزمایشگاه‌ها قابل دسترس نیستند.

پایار رادفر، دانشجوی دکتری مهندسی پزشکی از دانشگاه فناوری سیدنی و همچنین موسس شرکت Smart MCs، درباره اختراعش می‌گوید: این فناوری شامل فرآیندی است که می‌تواند به روشی کاملا مقرون به‌صرفه و کارآمد، یک سلول سرطانی را از میان میلیاردها سلول دیگر در یک نمونه خون جدا کند.

او می‌افزاید: این فناوری پتانسیل کاهش قابل توجه هزینه‌های مدیریت سرطان را در مراحل اولیه درمان دارد. در واقع می‌توان با کمک این فناوری، بیماری‌ها را از دوران جنین در شکم مادر تشخیص داد. برای این کار، سلول‌های جنینی که در خون مادر در گردش هستند، تحلیل می‌شوند و بیماری‌ها به صورت کاملا غیرتهاجمی و زودهنگام تشخیص داده می‌شوند.

گفتنی است که سلول‌های جنین در خون زنان باردار در گردش هستند. این سلول‌ها اگرچه از نظر تعداد کمیابند، اما کاملا از سلول‌های مادر در گردش خون مجزا هستند و این فرصت زیادی را برای غربالگری قبل از تولد ایجاد می‌کند.

در روش‌های مرسوم مدیریت سرطان، بیماران پس از تشخیص تومور اغلب تحت یک عمل جراحی دردناک برای جمع‌آوری نمونه بیوپسی قرار می‌گیرند تا مشخص شود سرطان به چه مرحله‌ای رسیده است. در روش دیگر، پزشک ممکن است سلول‌های تومور در گردش یا CTCs را شناسایی کند که این سلول‌ها، آنهایی هستن که از تومور اولیه جدا شده‌ و وارد جریان خون شده‌اند. در واقع، در این روش سلول‌هایی که باعث گسترش سرطان در بدن می‌شوند، برای تشخیص و پایش سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرند.

همانطور که گفته شد، سلول‌های تومور در گردش سلول‌های سرطانی هستند که از تومور اولیه جدا می‌شوند و در سیستم گردش خون به صورت واحدها یا خوشه‌های منفرد ظاهر می‌شوند که اولین بار توسط دکتر توماس اشورث در سال 1869 گزارش شد. در فرآیندی که معمولا به عنوان متاستاز تومور شناخته می‌شود.

با این حال غلظت سلول‌های تومور در گردش در خون بسیار کم است و در میان میلیاردها سلول خونی در یک میلی‌لیتر مکعب، ممکن است تنها یک سلول تومور در گردش پیدا شود. به همین دلیل، جداسازی سلول‌های تومور در گردش بسیار دشوار، وقت‌گیر، پرهزینه و متکی به اپراتورهای ماهر است و این امر کاربرد این روش را در تنظیمات بالینی بسیار محدود می‌کند.

رادفر در این مورد می‌گوید: برای اینکه این روش را در تنظیمات بالینی قابل اجرا کنم، دستگاهی به اندازه میکرون ساخته‌ام که فقط با استفاده از پیپت آزمایشگاهی کار می‌کند. مایع در دستگاه تزریق می‌شود و به پارتیشن‌های پیکولیتر – تریلیونم یک لیتر – تجزیه می‌شود. با این کار، می‌توان به راحتی سلول تومور در گردش را از سلول‌های دیگر در داخل هر پارتیشن جدا و تحلیل کرد.

به گفته این محقق ایرانی، به حداقل رساندن حجم مایع مورد نیاز به نمونه‌های کوچک‌تر، مستلزم تشخیص کارآمد است، اما با توجه به سادگی و هزینه کم این آزمایش، می‌توان به طور مداوم نمونه‌برداری کرد تا پیشرفت بیماری و واکنش آن به درمان را همواره تحت کنترل داشت.