به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز، فرارسیدن ۱۳ آبان بهانه‌ای شد تا به بررسی و تحلیل فعالیت‌های نظام تعلیم و تربیت، مربیان، معلمان و دانش آموزان پرداخته تا بتوان چالش‌های موجود را بررسی کرد و در زمینه تعلیم و تربیت به حل چالش‌های موجود پرداخت. حجت الاسلام و المسلمین سید وحید معتمدی، معاون فرهنگی، هنری و تربیت بدنی سازمان سما در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز به بررسی نیازهای اساسی دانش آموزان جامعه پرداخته تا بتوان نارسایی‌های آموزش و تربیتی نظام آموزشی را برطرف و در راستای حل آن اقدام کرد.
دانش آموزان از طریق طلاب طرح امین تحت تربیت مستمر قرار می‌گیرند
جایگاه تربیت و مسائل معرفتی در مدارس سما چگونه تعریف شده چه برنامه‌هایی برای ارتقای معرفت بین دانش آموزان دارید؟
روز دانش آموز یادآور حوادث مهم از جمله شهادت دانش آموزان در آستانه پیروز انقلاب اسلامی، تسخیر لانه جاسوسی آمریکا توسط برخی از دانشجویان پیرو خط امام(ره) و روز ملی مبارزه با استکبار است. دانش آموز به معنای پایه‌های پیشرفت یک جامعه باید در نظام تعلیم و تربیت به شکل مناسب پیش برود، بی‌شک جامعه آینده بالنده، سعادتمند و رو به رشد است. از سوی دیگر هر گونه کوتاهی و بی‌دقتی در تربیت دانش آموزان در حوزه‌های مختلف با خطرات متعدد همراه است.
برای نسل جدید به عنوان پایه پیشرفت هر جامعه، مدرسه در قالب محیط تربیتی برای آنها از اهمیت برخوردار است. مدارس سما بعد از تحولات در نظام دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه ازدیاد کیفیت این مدارس اقدام و در برهه زمانی این مدارس برای کاهش بار آموزشی جامعه آغاز بکار کرد. هم اکنون حدود ۸۰۰ مدرسه سما در سراسر کشور به فعالیت پرداخته و از سه تا چهار سال گذشته کیفی‌سازی مدارس مورد توجه قرار گرفت.
برای ارتقای کیفیت این مدارس مسائل فرهنگی در اولویت قرار دارد و برای اینکه نظام فرهنگی مدارس به عنوان یک نظام همه‌گیر به دلیل اعمال فعالیت‌های هنری، ورزشی، اجتماعی و ... در حوزه فرهنگ اعمال و سعی شده تا اقدامات سازنده انجام شود. نکته اساسی و مهم همچون رشد مسائل فرهنگی مدارس در زمینه نیروی انسانی از اهمیت برخوردار است و معاونت فرهنگی بیشترین نیرو را در مدارس دارد. برای مثال معلم یا مربی پرورشی، مربی ورزش، معلم هنر، معلم قرآن و دینی و طلاب طرح امین نیروهایی هستند که با معاونت فرهنگی به فعالیت پرداخته و در جذب و ارتقای این نیروها تلاش شده است.
برای مثال در تابستان سالجاری ۷۰۰ نفر در سراسر کشور به عنوان مربی یا معاون پرورشی یا در قالب طلاب طرح امین مصاحبه شدند. برای تربیت نیروها تصمیم‌گیری شده تا اصول و مبانی تربیت اسلامی را دانسته و مهارت‌های تربیتی را کسب کنند. در گام دوم برای این افراد کسب سواد رسانه‌ای از اهمیت برخوردار است، چون در مواجهه با رسانه‌ها برای ارتقای سواد رسانه‌ای مربیان می‌توان اقدامات متعدد انجام داد. مقوله سواد و بصیرت سیاسی و آگاهی به مسائل روز جامعه از اهمیت برخوردار است.
همچنین در تولید محتوا می‌توان توانا عمل کرد و این اولویت‌ها باعث شده تا نیروها گزینش شده و تحت آموزش قرار بگیرند تا سیاست‌های سازمان سما در مدارس اجرا شود. برای توسعه مسائل معرفتی به شکل ویژه طلاب طرح امین تحت آموزش قرار گرفته و در سالجاری در ۲۰۰ مدرسه حضور یافتند. طلبه‌ها در زمینه فعالیت‌های مربیان پرورشی و فراتر از آنها وارد عمل می‌شوند. برای فعالیت در این طرح طلبه‌های توانمند گزینش شده و وظیفه اصلی آنها تشکیل حلقه‌های معرفتی در بین دانش آموز و تربیت ثمربخش از اهمیت برخودار است.
باید دانست که در کنار اقدامات پرورشی، فعالان در طرح طلاب امین در زمینه مباحث تربیتی، انس و الفت با دانش آموزان به فعالیت می‌پردازند. از لحاظ محتوا هم از ظرفیت مربیان پرورشی و طلاب طرح امین گروه‌های نخبه انتخاب شده و این افراد به عنوان اتاق فکر و هیات اندیشه‌ورز معاونت فرهنگی به تولید محتوا می‌پردازند.
عوامل تربیتی در پرورش کودکان و نوجوانان به روز نیستند
چرا دانش آموز امروز با تربیت و مسائل معرفتی بیگانه است؟
مقوله تربیت فرزندان در چند محیط از جمله خانواده، مدرسه، فضای زندگی همچون پارک، گروه دوستان، محله مورد سکونت، فضای رسانه و ... از اهمیت برخوردار است. با توجه به مقتضیات زمان این عوامل تربیت به روز نشدند. در حالی که شاید تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات انجام شده در ۳۰ تا ۴۰ سال گذشته مناسب بود، اما با توجه به مقتضیات زمان و ورود رسانه به عنوان عنصر تاثیرگذار در تربیت نسل جوان نهادهای فرهنگی با شرایط روز خود را مطابقت ندادند. برای مثال فرزندان امروز به شدت از رسانه تاثیر می‌پذیرند. برخی خانواده‌ها آنطور که باید کم و کیف تربیت را نمی‌دانند. از سوی دیگر شاهد بروز برخی آسیب‌ها در فضای خانواده‌ها همچون آسیب‌های اجتماعی و طلاق هستیم و همین امر در تربیت تاثیرگذار است.
مهار شکاف نسلی از طریق ایجاد فضای گفتمان
به نظر شما نیاز دانش آموز امروز چیست؟ آیا برای نسل جدید نیازسنجی صورت گرفته است؟
نظام تعلیم و تربیت کشور به روز نشده در حالی که محتوا علمی قوی طراح شده، اما شیوه اجرا مطابق با علم روز نیست. راه حل برون رفت از این نارسایی شناخت فرصت‌ها و تهدیدات رسانه و ایجاد زبان تفاهم با دانش آموزان است. برای مثال افراد متولد دهه ۵۰ یا ۶۰ با دانش آموزان دهه ۸۰ و ۹۰ شیوه تفکر و تعامل‌شان متفاوت است. باید بتوان با دانش آموزان وارد گفت‌وگو شد و برای ایجاد این مهم ایستگاه‌های گفتمان برای افزایش تعامل در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ... در مدارس ایجاد می‌شود. از دیگر اقدامات می‌توان به ایجاد مجلس دانش آموزی اشاره کرد. هرچند مجلس دانش آموزی از قبل فعال بود، اما این مجلس بازطراحی شده تا به شکل واقعی و موثر اقدام کند. نکته دیگر اجرای فلسفه برای کودک در قالب طرح «فبک» است و فلسفه به کودک آموزش داده نمی‌شود، بلکه نوع تفکر کردن به کودک آموزش داده و مساله دیگر توجه به تفکر انتقاد است. تاکنون حدود ۷۰۰ معلم در زمینه فلسفه برای کودک تحت آموزش قرار گرفته و در پایه‌های دبستان اجرا می‌شود.
با توجه به تهاجمات فرهنگی و شناختی چطور می‌توان مدارس را در برابر هجمه‌ها واکسینه کرد؟
باید بتوان در برابر ویروس‌های فکری رایج دانش آموزان را واکسینه کرد. در این زمینه مسائل محتوایی، شکلی، اعتماد دانش آموز به مسائل فکری جلب شده و با معلم و طلبه طرح امین به شکل مناسب مسائل را مطرح کرد. بسیاری از طلبه‌ها به عنوان مشاوره امین به حل مشکلات موجود می‌پردازند.
نوع دیدگاه‌ها به تربیت در مدارس و خانواده‌ها باید تغییر کند
فضای مجازی در ۲ سال اخیر به اجبار وارد نظام آموزشی شده است، چه لطمه‌هایی می‌تواند به شناخت اخلاق میان دانش آموزان به دنبال داشته باشد؟
خانواده و مدرسه در نظام تربیت مکمل یکدیگر هستند و در مدرسه یکی از ضلع‌های تربیتی تعامل با خانواده است. در گذشته مدرسه چارچوب داشته و والدین در مسائل تربیتی دانش آموزان دخالت نمی‌کردند. هرچند در نظام جدید تعلیم و تربیت به این باور هستیم که باید درهای مدارس باز شده و خانواده‌ها بخشی از سیکل تربیتی مدارس باشند. برای مثال وقتی پدر و مادر نحوه تعامل فرهنگی را نمی‌دانند در صورت بروز نارسایی تربیتی از سوی کودک چگونه با او صحبت می‌کنند؟ یا والدین نحوه پوشش در مقابل کودک را نمی‌دانند و ... از نکات مهم است که در برقرار ارتباط بین والدین و مدرسه از اهمیت برخوردار است. برای مثال زنگ ورزش را یک زنگ تربیتی می‌دانیم. در مدارس سما تربیت دانش آموزان را از یک محیط و زمان خاص برداشته و دیدگاه به تربیت به شکل پراکنده بر روی تمامی افراد در تمامی زمان‌ها پراکنده شده است. برای مثال از قدیم الایام مصرف هر گونه خوراکی از سوی دانش آموز در کلاس درس تابو بود. هرچند نوع دیدگاه‌ها به تربیت در مدارس و خانواده‌ها باید تغییر کرده و مسائل تربیتی در تمامی بخش‌ها پخش شود. برای مثال در زمینه تقویت نکات تربیتی طرح‌هایی همچون بوفه بدون فروشنده، برگزار آزمون بدون مراقب و ... برای افزایش خود کنترلی دانش آموزان ایجاد می‌شود.
دانش آموزان قدرت مقابله و حل مساله را بیاموزند
دانش آموز محوری و توجه بیش از حد به فرد و منسوخ شدن روش‌های تربیتی گذشته را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
یکی از نادرست‌ترین شیوه‌ها در تربیت انسان دور کردن آن از مواجه به مشکلات و سختی‌ها است، چون تربیت فرزند به شکل ایزوله و به دور از هر چالشی در آینده زمینه سرخوردگی او را فراهم می‌آورد. باید دانش آموزان روند مقابله با سختی‌ها را بیاموزند. برای مثال در برخی مدارس به دانش‌آموزان جوجه داده شده تا روند تعامل با حیوانات و تکفل آن را بیاموزند. برخی از والدین در روند تربیتی فرزندشان را رها کرده و برخی دیگر بیش از حد به خورد و خوراک و آسایش فرزند توجه دارد. برای دانش آموزان قدرت مقابله با مشکلات و حل مساله ایجاد شود.
انتهای پیام/
نظر شما