به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، دولت آمریکا در ادامه جریان تجدیدنظر در قراردادها و کمک‌های مالی با دانشگاه‌های خارجی، بودجه برنامه‌های «گوشه آمریکایی» خود را در حداقل دو دانشگاه برتر پرتغال متوقف کرده است. این دولت معمولا با پرسیدن سوالات بحث‌برانگیز و ایدئولوژیک، در مورد ادامه یافتن یا پایان قراردادها تصمیم‌گیری می‌کند.

گوشه‌های آمریکایی (American Corners) پروژه‌ای است که با هدف ایجاد «مکان‌های یادگیری و گردهمایی» از طریق علم، نوآوری، خلاقیت و روحیه کارآفرینی، بین مخاطبان محلی در بیش از ۱۴۰ کشور تعامل ایجاد می‌کند.

پائولو خورخه فریرا رئیس دانشگاه دولتی آویرو (Universidade de Aveiro – UA) در این زمینه گفت که دانشگاه ما در ماه مارس اخطاریه قطع بودجه را دریافت کرد. علاوه بر اخطاریه، پرسشنامه‌ای هم به دانشگاه ما و پنج موسسه آموزش عالی دولتی دیگر که میزبان گوشه های آمریکایی در پرتغال بودند، ارسال شد. این دانشگاه‌ها شامل دانشکده هنر و علوم انسانی دانشگاه لیسبون، دانشکده علوم و فناوری NOVA FCT، دانشکده هنر و علوم انسانی دانشگاه پورتو (Faculdade de Letras da Universidade do Porto – FLUP) و دانشگاه آزور (Universidade dos Açores – UAc) بود.

رئیس شورای رؤسای دانشگاه‌های پرتغال درباره سوالات مطرح شده در این پرسشنامه تصریح کرد که در بین ۳۶ سوال مطرح شده، برخی سوالات در مورد تروریسم، ارتباط با احزاب کمونیست و سوسیالیست یا توتالیتر بود.

وی افزود که پروژه‌های گوشه‌های آمریکایی ۱۰ سال است که در دانشگاه‌های پرتغال اجرا می‌شود. این پروژه دسترسی رایگان به اطلاعات فنی-علمی و فرهنگی را فراهم می‌کند و همچنین هر مرکز سالانه حدود ۲۰ هزار یورو (۲۲،۶۴۴ دلار آمریکا) برای فعالیت‌ها، کنفرانس‌ها و موارد دیگر گوشه آمریکایی دریافت می‌کند.

تکنیکو یکی دیگر از دانشگاه‌های پرتغالی است که بخشی از بودجه پروژه گوشه‌های آمریکایی را از دست داده است. روگریو کولاکو رئیس تکنیکو پیش‌تر اعلام کرده بود که اخطاریه‌ای مبنی بر لغو برنامه گوشه‌های آمریکایی دریافت کرده است.

دانشجویان پرتغالی نگران تصمیم آمریکا برای قطع بودجه مراکز علمی

آنتونیو جارملا رئیس انجمن دانشجویی تکنیکو (AEIST) درباره این اقدام آمریکا گفت که دانشجویان نگران آینده آزمایشگاه نوآوری تکنیکو، iStartLab، هستند که به کمک پروژه گوشه‌های آمریکایی ایجاد شده و توسط این کشور تأمین مالی می‌شود. این آزمایشگاه دارای چاپگرهای سه‌بعدی است و دانشجویان از این امکانات، در کنار سایر فعالیت‌ها، برای توسعه یک ماشین فرمول یک و یک موتورسیکلت برقی استفاده کرده‌اند. جارملا تأکید کرد که این مرکز خیلی برای «نوآوری» و «توسعه همه پروژه‌های تکنیکو» مهم است.

جارملا معتقد است که پروژه گوشه آمریکایی همکاری با آمریکا را به میزان قابل توجهی افزایش داد، ارتباط با علم و صنعت را تقویت کرد و بر «چندین نسل» از دانشجویان تأثیر گذاشت. وی از اقدام دانشگاه‌های پرتغال در مورد خودداری از پاسخ دادن به سوالات در مورد تروریسم استقبال کرد و گفت که این سوالات توهین‌آمیز بودند و پاسخ به آن‌ها فراتر از توان یک موسسه دولتی است که با بودجه عمومی اداره می‌شود. چرا که هر پاسخی می‌تواند منجر به یک بحران دیپلماتیک شود.

کارشناسان معتقدند که پاسخ به این سوالات در حوزه کاری دیپلمات‌های پرتغالی است. در این زمینه پائولو رانگل وزیر امور خارجه به رسانه‌های پرتغالی زبان تصریح کرد که هرچند این پرسشنامه مغایر با قانون اساسی پرتغال است؛ اما در مورد کاهش بودجه‌ای که ممکن است پس از امتناع از پاسخ به دولت ترامپ رخ دهد، کاری نمی‌توان انجام داد.

برخی دیگر از دانشگاه‌های پرتغالی هم به پرسشنامه‌ مذکور واکنش نشان دادند. برای مثال دانشگاه FLUL در وب‌سایت خود، این پرسشنامه را نفوذ غیرقابل قبول به آزادی دانشگاهی و استقلال موسسه معرفی کرد.

سخنگوی وزرت امور خارجه آمریکا: همه مأموریت‌های آمریکا در جهان در حال بررسی هستند

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا درباره اقدامات اخیر این کشور در زمینه پروژه «گوشه‌های آمریکایی» گفت که همه مأموریت‌های آمریکا در جهان در حال بررسی است. به عبارت دیگر، همه قراردادها و کمک‌های مالی بررسی خواهند شد تا اطمینان حاصل شود که با دستورات اجرایی کاخ سفید مطابقت دارند. بنابراین، از پیمانکاران و دریافت‌کنندگان کمک‌های مالی می‌خواهیم که گواهینامه مورد نیاز دستور اجرایی رئیس جمهور در مورد پایان دادن به تبعیض غیرقانونی و احیای فرصت‌های مبتنی بر شایستگی را به دست آورند.

بر اساس این دستور، دولت اعلام کرد که سیاست‌های تنوع، برابری، شمول و دسترسی را که تأمین مالی می‌کند، لغو خواهد کرد. وی افزود که این بررسی‌ها و لغو بودجه‌ها شامل کارفرمایان آمریکایی یا نهادهایی که شهروندان آمریکایی را استخدام می‌کنند، نمی‌شود. بلکه فقط مربوط به فروشندگان یا سازمان‌های دیگری است که با مأموریت‌های ما قرارداد دارند یا به دنبال قرارداد یا کمک هزینه از آنها هستند. به طوری که حتی گروه‌های امدادی سازمان ملل متحد نیز در ماه مارس پرسشنامه‌های مشابهی دریافت کردند.

پروژه‌های گوشه آمریکایی در دانشگاه‌های کشور اتیوپی، کیپ ورد، رواندا، شیلی و اسپانیا هم در حال اجرا بوده‌اند و به نظر می‌رسد در حال حاضر پس از بیش از یک دهه همکاری لغو شده‌اند. همچنین دیگر پروژه‌های دانشگاهی آمریکا در جهان از جمله استرالیا و سوئیس متوقف شده است. موسسه فناوری فدرال سوئیس زوریخ (ETH زوریخ) به رسانه‌های این کشور گفت که پرسشنامه‌ای در مورد تحقیقات تأمین مالی شده توسط آمریکا دریافت کرده اس؛ اما از افشای جزئیات آن خودداری کرد. محققان ETH زوریخ در ۱۰ سال گذشته سالانه ۲.۵ میلیون فرانک سوئیس (۳ میلیون دلار آمریکا) از دولت ایالات متحده دریافت کرده‌اند.

انجمن مدرسان دانشگاه کانادا هم چند ماه پیش اعلام کرد که به محققانی که در مورد پروژه‌های تأمین مالی شده توسط آمریکا کار می‌کنند، یک پرسشنامه طولانی برای تعیین چگونگی همسویی کارشان با دستور کار سیاسی دولت ترامپ ارسال شده است، اقدامی که به طور گسترده به عنوان تلاشی از سوی دولت ترامپ برای تضعیف یکپارچگی و استقلال تحقیقات دانشگاهی کانادا تلقی می‌شود.

در هلند، دو محقق در دانشگاه و تحقیقات عمومی واگنینگن که در یک پروژه نظارت بر جنگل‌های ماهواره‌ای مشارکت داشتند، نامه‌ای از سرویس زمین‌شناسی آمریکا حاوی ۳۶ سؤال سیاسی دریافت کردند و به آنها توصیه شد که پاسخ ندهند.

سیاست‌گذاری‌ها و تصمیمات آمریکا، دانشگاهیان جهان از جمله پرتغالی‌ها را نگران کرده است. کارشناسان معتقدند که آمریکا همیشه در زمینه توسعه فناوری پیشتاز بوده است و تصمیمات جدید این کشور از نظر محققان نگران‌کننده است.

دانشمندان امریکایی به دنبال شغل در اروپا و کانادا

همچنین نتایج یک نظرسنجی که اواخر ماه مارس از سوی نیچر Nature انجام شد، نشان می‌دهد که بیش از ۷۵٪ دانشمندان ( ۱۲۰۰ از بیش از ۱۶۰۰ نفر مورد پرسش) پس از تغییرات عظیم در تحقیقات آمریکا که توسط دولت جدید ایجاد شده است، در حال بررسی ترک آمریکا هستند و بسیاری گفته‌اند که به دنبال شغل در اروپا و کانادا هستند.

به نظر می‌رسد کمیسیون اروپا نیز با این موضوع موافق است. در اوایل ماه مارس، کمیسیون اجرایی اتحادیه اروپا از یک طرح جدید برنامه‌ریزی‌شده با نام «انتخاب اروپا» با بودجه‌ای بالغ بر ۲۲.۵ میلیون یورو برای جذب استعدادهای برتر در سطح جهان خبر داد که به تأمین مالی جذب استعدادهای برتر علمی از سراسر جهان کمک خواهد کرد. این موضوع اکنون توسط شورای وزیران اتحادیه اروپا و پارلمان اروپا مورد بحث قرار گرفته است.

انتهای پیام/