به گزارش خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز، با آغاز فصل گرما وانتشار جداول قطعی روزانه برق بار دیگر نگاه‌ها به میزان اثرگذاری ماینرها بر ناپایداری شبکه تامین برق کشور معطوف شده است.
بیشتر بخوانید؛
وعده‌های رفع ناترازی برق توخالی و بی‌اساس بودند/ گزارش‌های غیرواقعی به پزشکیان و عارف داده می‌شود
در چند سال گذشته برخی مسئولین و کارشناسان، مزارع غیرمجاز استخراج ارز دیجیتال را در ردیف نخست متهمان کمبود برق نشانده‌اند. متهمانی که هر چند پرآوازه هستند اما ظاهرا می‌توانند در سکوت به فعالیت غیرقانونی خود ادامه دهند البته هرازگاهی نیز مسئولان دستور جمع‌آوری آن‌ها را می‌دهند اما باید گفت این متهمان همچنان هستند و از شبکه برق کشور ارتزاق می‌کنند.
علاوه بر این برخی کارشناسان حوزه انرژِی پررنگ کردن نقش ماینرها را در ناترازی انرژی بهانه‌ای برای پوشش ضعف‌های مدیریتی در توزیع منابع می‌دانند. اما برخی دیگر با تاکید بر مصرف بالای برق در مزارع استخراج، خواستار نظارت بیشتر و اعمال محدودیت‌های جدید در این حوزه هستند. این بحث در سال‌های اخیر به یکی از موضوعات داغ حوزه انرژی در ایران تبدیل شده است.
در این چارچوب طرفداران صنعت استخراج رمزارز معتقدند که این صنعت با وجود مصرف بالای برق، می‌تواند با مدیریت صحیح به یک منبع درآمد پایدار برای کشور تبدیل شود اما منتقدان بر این باورند که مصرف بالای برق توسط مزارع استخراج، فشار مضاعفی بر شبکه فرسوده برق کشور وارد کرده و نقش قابل‌توجهی در تشدید بحران کمبود انرژی دارد.
اما به هر حال رئیس‌جمهور در راستای نگاه دوم به مزارع استخراج ارز دیجتال که قطعا مزارع غیرمجاز را در برمی‌گیرد در جلسه ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ هیات دولت در واکنش به گزارش وزیر نیرو مبنی بر تهدیدهای پیامکی در قبال مقابله با فعالیت ماینرها، ضمن صدور دستور پیگیری جدی و فوری این موضوع تصریح کرد: «قطع برق بخش‌های تولیدی و صنایع آخرین انتخاب است و تمام تلاش خود را به کار خواهیم گرفت تا برق صنایع قطع نشود.»
اخیرا وزیر نیرو نیز از افزایش مخفیانه ماینرهای غیرمجاز خبر داده و گفته است: « در سال گذشته بیش از ۲۲۰ هزار دستگاه ماینر کشف کرده‌ایم. هر ماینر مصرف برقی در حد یک کولر گازی دارد که به‌طور ۲۴ ساعته کار می‌کند؛ یعنی حدود ۲ کیلووات. ما فقط در این بخش حدود ۱۰۰۰ مگاوات برق کشف کرده‌ایم.»
ماینرها عامل اصلی ناترازی برق هستند؟
با تمام این اوصاف بررسی آمارها حاکی از این است که متهم اصلی ناترازی انرژی ماینرها نیستند. طبق اعلام انجمن بلاک‌چین، سهم واقعی استخراج رمزارز در مصرف کل برق کشور تنها حدود ۱.۵ درصد است. این میزان حتی با احتساب بالاترین تخمین‌ها که ۱۷۰۰ مگاوات برای مصرف ماینرهاست، نمی‌تواند دلیل اصلی خاموشی‌های گسترده و ناترازی برق در کشور باشد. به عبارتی دیگر به نظر می‌رسد مانور روی رمزارزها به عنوان عامل اصلی کمبود برق به نوعی انحراف افکار عمومی از علل اصلی مشکلات صنعت برق است.
بر این اساس طیف وسیعی از کارشناسان براین باور هستند که اتلاف قابل توجه انرژی در شبکه انتقال و توزیع، بهره‌وری پایین نیروگاه‌ها، عدم سرمایه‌گذاری کافی در دهه‌های گذشته، افزایش مصرف بدون توسعه متناسب ظرفیت تولید، فرسودگی و ضعف شبکه انتقال برق، از جمله دلایل اصلی خاموشی‌های گسترده فعلی هستند. بر اسای آمارها کشور در سال گذشته با کمبود ۱۹ هزار مگاواتی برق مواجه بوده که پیش‌بینی می‌شود امسال این عدد به ۲۵ هزار مگاوات برسد.
با وجود چالش‌های تامین انرژی در سال جاری نیز فعالیت مراکز قانونی استخراج ارزهای دیجیتال همچنان ادامه دارد. اما بر اساس اعلام شرکت توانیر در دوره‌هایی که شبکه برق کشور با محدودیت تامین انرژی روبه‌رو می‌شود، اولویت تامین برق به صنایع کلیدی‌تر اختصاص پیدا می‌کند. بنابراین مراکز استخراج قانونی رمزارز نیز در این بازه‌های زمانی از دریافت برق یارانه‌ای محروم خواهند بود و باید انرژی مورد نیاز خود را با نرخ‌های بالاتری تامین کنند. اما دولت با وجود این که معتقد است مزارع غیرمجاز نیز جزو عوامل اصلی قطعی برق هستند تاکنون توانسته عملکرد یا برنامه مطلوبی در این زمینه ارائه دهد؟
در ادامه گفتگوی با چند تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در زمینه میزان تاثیر ماینرها بر ناترازی برق و راهکارهای پیش روی وزارت نیرو را برای حل مشکلات ناشی از این مسئله را می‌خوانید:
هدررفت انرژی مهم‌ترین چالش وزارت نیرو است
محمد معتمدی‌زاده، دبیر دوم کمیسیون اصل نودم قانون اساسی با اشاره به جلسات متعدد برخی کمیسیون‌های مجلس با وزیر نیرو برای کاهش مشکلات ناشی از ناترازی برق به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: کمیسیون‌های انرژی، اصل نود، تلفیق و... تاکنون جلسات متعددی با آقای علی‌آبادی برگزار کرده‌اند اما به نظر می‌رسد این مسئله «چندبعدی» است و یک طرف قضیه نیز به مردم بازمی‌گردد. در ماه‌های اخیر کمپین‌هایی به راه افتاد و دولت از مردم خواست تا در مصرف انرژی اعم از گاز و برق صرفه‌جویی کنند اما همان اندازه که دولت از مردم توقع همکاری دارد باید خودش نیز پای کار باشد و اقدامات اساسی و بلندمدت در زمینه توسعه نیروگاه‌ها و مدیریت مصرف برق بویژه پیشگیری از هدرفت آن انجام دهد.
وی با بیان این که هدررفت انرژی مهم‌ترین چالشی است که در حال حاضر مسئولان وزارت نیرو با آن مواجه هستند، گفت: اگر دولت اهتمام کافی در این زمینه به خرج دهد، دیگر ناترازی انرژی نخواهیم داشت. این روزها آحاد جامعه در پی قطعی مجدد برق تحت فشار قرار گرفته‌اند و لازم است علاوه بر اقدامات زیرساختی، در کوتاه مدت نیز چاره‌اندیشی مثمرثمر انجام شود تا بتوانیم پاسخگوی مطالبات مردمی باشیم.
«ناترازی مدیریتی» در ایران مقدم بر «ناترازی انرژی» است
دبیر دوم کمیسیون اصل نود مجلس با تاکید بر این که عبور از «ناترازی مدیریتی» مقدم بر «ناترازی انرژِی» است، تاکید کرد: مسئله کشور ما فقط ناترازی انرژی، ناترازی ارزی و مسائلی از این دست نیست بلکه در سطح کلان با ناترازی در زمینه مدیریت روبرو هستیم.
معتمدی در پاسخ به این پرسش که برخی گروه‌های سیاسی توپ ناترازی مدیریتی را به زمین دولت سیزدهم می‌اندازند و برخی دیگر دولت چهاردهم و حتی دولت دوازدهم را مقصر می‌دانند، با همه این اوصاف ریشه ناترازی‌ها را در کجا باید جستجو کرد؟ گفت: مسئله ناترازی انرژی فنی و تخصصی است اما در کشور ما چون سیاسی شده است هر طیف و گروهی دنبال یک مقصر سیاسی می‌گردد تا تقصیرها را گردن وی بیندازد.
وی افزود: ناترازی انرژی میراث چندین و چند سال است و به هر حال در هر دولتی باید کارهایی انجام می‌شد اما یا ترک فعل شد یا اولویت‌های دیگری ترسیم کردند و نتیجه وضعیت فعلی شد. اما دولت مستقر چون همراهی مجلس را دارد باید با شفافیت و بدون این که کسی را مقصر جلوه دهد، ابتدا ریشه مشکلات را پیدا کند و سپس برای حل آن‌ها، برنامه‌ریزی کند.
ماینرها دلیل اصلی ناترازی برق نیستند
این نماینده مجلس در واکنش به نقش ماینرها در میزان ناترازی برق در کشورمان اظهار کرد: این که گفته می‌شود دلیل اصلی ناترازی برق مزارع استخراج ارز دیجیتال هستند درست نیست و این ناترازی همان طور که گفتم دلایل متعددی دارد و ماینرها فقط یکی از دلایل هستند که البته این مسئله باید با قاطعیت پیگیری شود. شناسایی مشترکینی که به صورت غیرعادی در حال مصرف برق هستند کار ساده‌ای است و وزات نیرو به راحتی می‌تواند این کار را انجام دهد زیرا به هر حال برق مورد استفاده ماینرها از طریق شبکه برق داخلی تامین می‌شود و در این زمینه هیچ بهانه‌ای پذیرفتنی نیست.
معتمدی در ادامه افزود: فعالیت برخی ماینرها قانونی و برخی دیگر غیرقانونی است. توقف فعالیت‌های قانونی با توجه به شرایط فعلی امری بدیهی است و ماینرهای غیرقانونی هم با توجه به هوشمند بودن شبکه توزیع برق نمی‌توانند ناشناخته بمانند. نظارت دولت باید به قدری قوی باشد که برق کشور به علت فعالیت‌های قاچاق هدر نرود.
قطعی برق برخی مناطق مغایر با جداول اعلام شده است
علی کشوری سخنگوی کمیسیون اصل نود در پاسخ به این پرسش که آیا تاکنون گزارشی از میزان خسارت وارد شده به بخش کشاورزی و صنایع در پی ناترازی برق در کمیسیون اصل نود تهیه شده است یا خیر؟ به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: این کار در برنامه کمیسیون قرار دارد اما هنوز گزارش قطعی و دقیقی ارائه نشده است هرچند میزان شکایات هم از سوی مردم هم از طرف صنایعی که متضرر شده‌اند، بالاست. علاوه بر این، گزارش‌ها حاکی از این است که در برخی مناطق بر خلاف جداول اعلام شده برق قطع می‌شود که اصلاح این مسئله نیز باید در دستور کار قرار گیرد.
وی افزود: این بی‌نظمی علاوه بر ایجاد مشکل برای مشترکان برق خانگی به صنایع نیز آسیب می‌رساند زیرا کارخانه ها به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کنند تا ساعت کاری با ساعت قطعی برق منطبق نشود اما وقتی قطعی برق منطبق با جدول اعلام شده نیست، دچار خسارت می‌شوند.
علت ادامه فعالیت ماینرهای غیرمجاز، «سوءمدیریت» است
کشوری در پاسخ به این پرسش که آیا تاکنون گزارش‌هایی از شناسایی ماینرهای غیرمجاز به کمیسیون اصل نود رسیده است؟ گفت: شناسایی این موارد به عهده وزارت نیرو است و البته کمیسیون نیز در برابر تخلفات می‌ایستد. البته وزارت نیرو قول داده بود فعالیت مزارع غیرمجاز استخراج ارز دیجیتال را متوقف می‌کند اما هنوز شاهدیم که فعالیت آن‌ها ادامه دارد و علت اصلی آن نیز سوءمدیریت است.
سخنگوی کمیسیون اصل نود با اشاره سهولت شناسایی ماینرهای غیرمجاز گفت: دستگاه‌های ماینر برای فعالیت از سیمکارت و به طور کلی از اینترنت استفاده می‌کنند بنابراین وزارت نیرو می‌تواند با همراهی وزارت ارتباطات به راحتی محل فعالیت این ماینرها را شناسایی و به همراهی قوه قضائیه با خاطیان برخورد کند.
وی با بیان اینکه مجلس از بعد نظارتی این موضوع را پیگیری می‌کند، تصریح کرد: پیگیری و جمع‌آوری دستگاه‌های ماینر مطالبه نمایندگان مجلس از وزیر نیرو است تا بخشی از ناترازی برق جبران شود.
توربین بسیاری از نیروگاه‌ها به دلیل فرسودگی کارایی ندارد
عبدالرضا سپهوند، عضو کمیسیون انرژی مجلس با بیان این که بخشی از ناترازی برق به فعالیت ماینرها مربوط می‌شود، به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: اگر تامین برق مردم برای مسئولین اهمیت دارد، ماینرها نباید فعالیت کنند و به هر جایی وابسته هستند تعطیل شوند. اگر هم تولید بیت‌کوین مهم است به طور شفاف با مردم در این زمینه گفتگو شود اما عامل اصلی ناترازی برق فراتر از این مسائل است.
این نماینده مجلس با اشاره به تاثیر تحریم‌ها بر صنعت برق کشور تصریح کرد: بسیاری از توربین‌های نیروگاه ها به دلیل فرسوده شدن، کارایی ندارند. همچنین نیروگاه های کلاس F را نمی‌توانیم دایر کنیم چراکه به دلیل تحریم بودن، قطعات به ما نمی‌دهند.
وی در ادامه افزود: برای جایگزین کردن تجهیزات فرسوده و افزایش تولید برق باید سرمایه‌گذاری می‌کردیم، اما در دولت‌های دوازدهم و سیزدهم و همچنین دولت کنونی این سرمایه‌گذاری‌ها صورت نگرفته است. به همین دلیل میزان افزایش تولید برق، گاز و نفت با رشد مصرف متناسب نبوده است.
ماینرها حدود ۷۰۰ مگاوات برق مصرف می‌کنند
سپهوند با بیان این که ماینرها حدود ۷۰۰ مگاوات برق مصرف می‌کنند، تاکید کرد: باید شفاف شود که چه کسانی در این زمینه فعالیت می‌کنند و اگر این کار به نفع کشور است، دولت موضوع را به مردم اعلام و دلایلش را بیان کند.
وی با اشاره به سوءمدیریت در سایر حوزه‌های انرژی گفت: سوءمدیریت در بخش بهینه‌سازی مصرف سوخت نیز مانند حوزه برق وجود دارد. قانون ماده ۱۲ مصوبه مجلس سال ۹۳ اجرا نشده و مصرف سوخت حتی افزایش یافته است. خودروهای صفر کیلومتر که وارد بازار می‌شوند، مصرف سوخت را بالا می‌برند. میانگین مصرف این خودروها ۱۱ لیتر در صد کیلومتر است و ممانعت از واردات خودروهای هیبریدی و برقی نشان‌دهنده سوء مدیریت است.
سپهوند در توضیح خروجی جلسات متعدد کمیسیون انرژی با وزیران نیرو و نفت گفت: در کمیسیون انرژی، آقای علی‌آبادی و آقای پاک‌نژاد برنامه‌های خود را ارائه دادند. وزیر نیرو ادعا کرد تا تابستان سال آینده ۱۶ نیروگاه را وارد مدار می‌کند و تولید برق را ۱۰ هزار مگاوات افزایش می‌دهد. در سه سال آینده، ۳۰ هزار مگاوات به تولید برق افزوده خواهد شد. تمرکز فعلی روی برق خورشیدی است، اما تولید برق خورشیدی تنها تا ۲۰ درصد کل تولید برق امکان‌پذیر است و بیشتر از این مقدار امکان‌پذیر نیست. حال باید دید وزیر نیرو چگونه می‌تواند ادعای خود را عملی کند.
انتهای پیام/
نظر شما