به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از همدان، آتش‌سوزی در منطقه حفاظت‌شده خانگرمز در شهرستان تویسرکان که در روزهای گذشته به وقوع پیوسته بود، با تلاش گسترده نیروهای مردمی، محیط‌بانان و نیروهای امدادی مهار شد. این آتش‌سوزی که بخش‌هایی از جنگل‌های طبیعی این منطقه را در برگرفته بود، نگرانی‌هایی جدی درباره سلامت اکوسیستم و تنوع زیستی این زیستگاه ارزشمند ایجاد کرده بود.

بر اساس گزارش‌ها، منطقه خانگرمز به‌عنوان یکی از مناطق مهم زیست‌محیطی استان همدان شناخته می‌شود که میزبان گونه‌های نادر گیاهی و جانوری است. آتش‌سوزی اخیر که به دلایل نامشخص آغاز شده بود، در مدت چند روز بخش قابل توجهی از پوشش گیاهی منطقه را دچار آسیب کرد و کارشناسان محیط‌زیست را به واکنش فوری واداشت.

نیروهای مردمی و داوطلبان محلی نقش تعیین‌کننده‌ای در مهار این آتش داشتند. آنها با اطلاع‌رسانی سریع به مسئولان، حضور در محل حادثه و همکاری با نیروهای آتش‌نشانی و محیط‌زیست توانستند از گسترش بیشتر شعله‌ها جلوگیری کنند. همچنین، همکاری موثر بین دستگاه‌های مرتبط از جمله منابع طبیعی، هلال‌احمر و نیروهای انتظامی، به مهار سریع‌تر و کنترل آتش کمک کرد.

با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که تکرار چنین حوادثی می‌تواند به تخریب دائمی زیست‌بوم‌های طبیعی و کاهش تنوع زیستی منجر شود. آنها تأکید دارند که افزایش آموزش‌های محیط‌زیستی، پیشگیری از آتش‌سوزی و مشارکت بیشتر مردم در حفاظت از مناطق طبیعی، از ضروریات حفاظت پایدار این زیستگاه‌ها است.

پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که در سال‌های آینده با توجه به تغییرات اقلیمی و افزایش دما، خطر آتش‌سوزی در مناطق جنگلی همدان بیشتر خواهد شد و لازم است برنامه‌های پیشگیرانه و مدیریتی جدی‌تری در این زمینه اجرا شود. در همین راستا، مسئولان محلی در حال بررسی راهکارهای تقویت تجهیزات و نیروهای امدادی و افزایش مشارکت جامعه مدنی برای محافظت از مناطق حفاظت‌شده هستند.

اگرچه آتش‌سوزی اخیر مهار شده، اما پیامدهای زیست‌محیطی و اقتصادی آن نیازمند بررسی‌های دقیق‌تر و اقدامات جبران‌کننده است تا از تکرار چنین حوادثی جلوگیری شود. توجه به این مسئله نه‌تنها سلامت محیط زیست را تضمین می‌کند بلکه منافع بلندمدت مردم منطقه را نیز در پی دارد.

مهار آتش‌سوزی در منطقه حفاظت‌شده خانگرمز تویسرکان هرچند از گسترش بیشتر آسیب‌ها جلوگیری کرد اما آثار منفی این حادثه بر اکوسیستم منطقه همچنان به‌صورت محسوس باقی مانده است. تخریب پوشش گیاهی و خسارت به زیستگاه‌های گونه‌های جانوری این منطقه، نگرانی‌هایی جدی درباره تداوم تعادل زیست‌محیطی ایجاد کرده است. منطقه خانگرمز به دلیل داشتن گونه‌های نادر و محیط طبیعی بکر، از اهمیت بالایی برخوردار است و هرگونه تخریب در آن می‌تواند پیامدهای بلندمدت داشته باشد.

از نظر اجتماعی، آتش‌سوزی و بحران محیط‌زیستی مرتبط باعث اضطراب و نگرانی در بین مردم محلی شده است. کشاورزان و دامداران این منطقه که به شکل مستقیم یا غیرمستقیم به منابع طبیعی وابسته‌اند، آسیب‌های وارده را تهدیدی جدی برای معیشت خود می‌بینند. کمبود منابع آبی ناشی از سوختن پوشش گیاهی و کاهش جنگل‌ها می‌تواند به کاهش کیفیت خاک و افزایش فرسایش منجر شود که این موضوع نهایتاً در کاهش بهره‌وری کشاورزی تأثیرگذار است.

اقتصاد محلی نیز از این آتش‌سوزی آسیب دیده است. بسیاری از مشاغل مرتبط با گردشگری طبیعی و محیط زیست منطقه، با کاهش جذابیت‌های زیست‌محیطی مواجه شده‌اند. این موضوع می‌تواند کاهش درآمدهای محلی و اشتغال‌زایی را به دنبال داشته باشد. علاوه بر این، هزینه‌های بالای بازسازی و احیای منطقه و افزایش بودجه‌های اضطراری برای مقابله با آتش‌سوزی‌ها فشار مضاعفی بر منابع مالی استان وارد می‌کند.

از منظر مدیریتی، این حادثه ضعف‌های موجود در زیرساخت‌ها و تجهیزات مقابله با حوادث محیط‌زیستی را آشکار کرده است. نبود برنامه‌های جامع پیشگیری و نبود هماهنگی کافی بین نهادهای متولی، کارآمدی مدیریت بحران را کاهش داده است. همچنین، نیاز به آموزش و افزایش آگاهی عمومی در زمینه حفاظت از منابع طبیعی و پیشگیری از آتش‌سوزی‌ها به شدت احساس می‌شود. تقویت مشارکت مردمی و سازمان‌های غیردولتی می‌تواند نقش مهمی در افزایش ظرفیت‌های مدیریت بحران ایفا کند.

با توجه به روند تغییرات اقلیمی و افزایش دمای هوا، احتمال وقوع آتش‌سوزی‌های مشابه در آینده بیشتر می‌شود. بنابراین، ضروری است که مسئولان استانی با تدوین و اجرای سیاست‌های پیشگیرانه و تقویت توان مقابله با بحران‌ها، از تکرار این گونه حوادث جلوگیری کنند. علاوه بر این، اختصاص اعتبارات لازم برای حفاظت و احیای مناطق طبیعی باید در اولویت برنامه‌های توسعه استان قرار گیرد.

پیامدهای زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی این آتش‌سوزی، اهمیت توجه به موضوع حفاظت از محیط زیست را بیش از پیش نمایان کرده است. ایجاد بسترهای مناسب برای مشارکت مردم در حفاظت از طبیعت و افزایش هماهنگی میان دستگاه‌ها می‌تواند در کاهش آسیب‌ها و حفظ منابع طبیعی همدان موثر باشد.

خبرنگار: نازنین مولایی منظر

انتهای پیام/